Аксаміткі прамастойныя

	Аксаміткі прамастойныя
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Астракветныя
Сямейства:	Астравыя
Падсямейства:	Астравыя
Трыба:	Tageteae
Род:	Аксаміткі
Від:	Аксаміткі прамастойныя
Міжнародная навуковая назва
	Tagetes erecta L., 1753;
Сінонімы
	Гл. у тэксце
ITIS	38483
NCBI	13708
EOL	503421
IPNI	252092-1
TPL	gcc-3913

Аксамі́ткі прамастойныя^[4]^[5] (Tagetes erecta) — від кветкавых раслін роду Аксаміткі (Tagetes) сямейства Астравыя (Asteraceae).

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Аднагадовая травяністая галінастая расліна вышынёй да 100 см. Сцябло прамастойнае. Галінкі рабрыстыя і апушаныя. Галінкі першага парадку адхілены ад галоўнага сцябла пад вострым вуглом і роўныя вышыні сцябла або даўжэйшыя за яго^[6]. Агульны выгляд мае адваротна-пірамідальную форму^[6].

Лісце чаргаванае, перыста-рассечанае, на чаранках. Краі сегментаў ліста пілаватыя. Кветкі з пяццю пялёсткамі, ад светла-жоўтага да цёмна-аранжавага колеру, у адзінкавых кошыках дыяметрам 5—10 см на канцах галінак. Плод — сухая сямянка чорнага колеру.

Распаўсюджанне і экалогія[правіць | правіць зыходнік]

Расліна паходзіць з паўднёвых рэгіёнаў Мексікі^[6]. З пачатку XVI стагоддзя вырошчваецца ў культуры^[6]. Святлолюбівая расліна, мезафіт і мезатроф^[7].

Выкарыстанне[правіць | правіць зыходнік]

Дэкаратыўная садовая, лекавая і тэхнічная расліна.

Сінонімы[правіць | правіць зыходнік]

Tagetes corymbosa Sweet
Tagetes elongata Willd.
Tagetes elongata var. elongata
Tagetes erecta var. erecta
Tagetes excelsa Soule
Tagetes heterocarpha Rydb.
Tagetes major Gaertn.
Tagetes patula L.
Tagetes patula f. patula
Tagetes patula var. patula
Tagetes peduncularis Lag.
Tagetes remotiflora Kunze
Tagetes tenuifolia Kunth
Tagetes tenuifolia Millsp.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Linnæi C. Species Plantarum: Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas — 1753. — Т. 2. — С. 887.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21856050"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21856107"></a>
↑ БелЭн 1996.
↑ ЭПБ 1983.
↑ ^а ^б ^в ^г ДР СССР 1986.
↑ Бархатцы прямостоячие: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Аксамі́ткі, тагетэс // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 203. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
Аксамі́ткі, тагетэс // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — С. 60. — 575 с., іл. — 10 000 экз.
Бархатцы прямостоячие — T. erecta, L. // Декоративные растения СССР (руск.) / Б. Н. Головкин, Л. А. Китаева, Э. П. Немченко. — М.: Мысль, 1986. — С. 269. — 320 с. — (Справочники-определители географа и путешественника). — 100 000 экз.
Горшкова С. Г. Род Бархатцы — Tagetes L. // Флора СССР. В 30-ти томах / Начато при руководстве и под главной редакцией акад. В. Л. Комарова; Редактор тома Б. К. Шишкин. — М.—Л.: Издательство Академии Наук СССР, 1959. — Т. XXV. — С. 569—572. — 630 с. — 2 500 экз.

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[_44d59aeef45c4896-3] Linnæi C. Species Plantarum: Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas — 1753. — Т. 2. — С. 887.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21856050"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q21856107"></a>

[FOOTNOTEБелЭн1996-4] БелЭн 1996.

[FOOTNOTEЭПБ1983-5] ЭПБ 1983.

[FOOTNOTEДР_СССР1986-6] а ^б ^в ^г ДР СССР 1986.

[плнт-7] Бархатцы прямостоячие: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]