Аляксандр Ксавер’евіч Прушынскі

Аляксандр Ксавер’евіч Прушынскі
Аляксандр Ксавер’евіч Прушынскі
Род дзейнасці	журналіст, палітык, публіцыст
Дата нараджэння	4 мая 1934
Месца нараджэння	Рагозніца, Малахавецкі сельсавет, Беларусь;
Дата смерці	4 ліпеня 2022 (88 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларусь;
Месца пахавання	Усходнія могілкі;
Грамадзянства	Беларусь; Польшча;
Бацька	Ксаверый Прушынскі[d]
Маці	Марыя з Мяйштовічаў[d]
Альма-матар	Агульнаадукацыйны ліцэй імя Уладзіслава Ягайлы ў Плоцку[d]; Варшаўская палітэхніка; Галоўная гандлёвая школа ў Варшаве;
Член у	Саюз палякаў на Беларусі;

Аляксандр Ксавер’евіч Прушынскі, пры нараджэнні граф Аляксандр Фларыян Эдвард Караль Прушынскі (4 мая 1934 года, Вялікая Рагозніца — 4 ліпеня 2022 года, Мінск) — шляхціц, беларускі і польскі грамадскі дзеяч, журналіст і выдавец.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Сын пісара Ксаверыя Прушынскага (1907—1950) і Марыі, народжанай Мейштовіч, брат Станіслава Прушынскага. Нарадзіўся ў маёнтку свайго дзеда Оскара Мейштовіча на Гродзеншчыне ў 1934 годзе. У 1945—1947 гадах жыў у ЗША, потым тры гады ў Нідэрландах, дзе яго бацька Ксаверый загінуў у аўтакатастрофе (1950). Пасля вяртання ў Польшчу ў 1950 годзе вучыўся ў сярэдняй школе ў Плоцку, а затым пачаў навучанне на факультэце аўтамабіляў і трактароў Варшаўскага політэхнічнага ўніверсітэта. Атрымаў ступень магістра ў Галоўнай школе планавання і статыстыкі ў Варшаве. З 1965 па 1972 гады працаваў у машынабудаўнічай галіне. У 1972 годзе эміграваў у Канаду, дзе жыў да 1991 года. У 1981 годзе узначаліў рэдакцыю часопіса «Слова-Салідарнасць» у Таронта, які быў адзіным часопісам у заходнім паўшар’і, які перадрукоўваў артыкулы з часопіса «Тыднёвік Салідарнасці». У 1982 годзе пачаў выдаваць перыядычнае выданне «Польскі экспрэс».

Пасля распаду Савецкага Саюза прыкладаў намаганні для вяртання (рэстытуцыі) маёмасці бацькоў на Гродзеншчыне, а таксама спрабаваў уключыцца ў палітычнае жыццё незалежнай Беларусі, у тым ліку ў якасці кандыдата на прэзідэнцкіх выбарах 1994 года (яго кандыдатура не была зарэгістраваная). У 1992 годзе пачаў выдаваць часопіс «Прызмат», прызначаны для палякаў з Беларусі і іншых краін СНД. Узначальваў пэўны час хрысціянска-дэмакратычную партыю.

Ён дэклараваў сябе апанентам рэжыму Аляксандра Лукашэнкі. Зьяўляўся сябрам прызнанага польскімі ўладамі Саюзу палякаў Беларусі. Неаднаразова затрымліваўся і арыштоўваўся беларускай міліцыяй і асуджаўся да штрафаў за незаконныя палітычныя дэманстрацыі. У 2010 годзе няўдала прэтэндаваў на мандат дэпутата Мінскага гарсавета ад хрысціянскіх дэмакратаў. У 2015 годзе зноў выказаў жаданне балатавацца на прэзідэнцкіх выбарах, але Цэнтрвыбаркам адмовіў у рэгістрацыі яго кандыдатуры па фармальных прычынах.

Адна з самых папулярных кніг яго аўтарства — «Залатыя сэрцы і залаты ўраджай», якая ў наступных выданнях выходзіла пад назвай «Палякі — габрэі: баланс стагоддзяў суіснавання», а з 2011 года пад назвай «Што Яўрэі павінны палякам». Кніга таксама перакладзена на англійскую мову, а таксама выдадзена ў Канадзе і ЗША. У 2014 годзе таксама выдаў кнігу «Кіеўскі майдан».

У другім шлюбе ажаніўся з беларускай. Жыў у Мінску, а летам таксама ў Вялікай Рагозніцы пад Гродна, за аднаўленне правоў на якую ў 1990-я гады беспаспяхова змагаўся. Карэспандэнт таронтанскай газеты «Ганец» у Беларусі.

Памёр ў Мінску ў 2022 годзе.