Перайсці да зместу

Андрай Кіска

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Андрай Кіска
славацк.: Andrej Kiska
Сцяг4-ы Прэзідэнт Славакіі
15 чэрвеня 2014 — 15 чэрвеня 2019
Папярэднік Іван Гашпаравіч
Пераемнік Зузана Чапутава

Нараджэнне 2 лютага 1963(1963-02-02)[3][4] (61 год)
Жонка Марціна Кіскава
Дзеці Андрай Кіска-мал.
Наталля Кіскава
Вераніка Кіскава
Віктар Кіска
Веравызнанне хрысціянства[1][2]
Партыя
Адукацыя
Прафесія інжынер-электрык
Дзейнасць палітыка[5] і дабрачыннасць[5]
Аўтограф Выява аўтографа
Узнагароды
Вялікая зорка ганаровага знака «За заслугі перад Аўстрыйскай Рэспублікай» ордэн Зоркі Румыніі Grand Cross Special Class of the Order of Merit of the Federal Republic of Germany Ордэн Крыжа Зямлі Марыі кавалер Вялікага крыжа ордэна Святога Олафа Ľudovít Štúr Order 1st class ордэн Андрая Глінкі крыж Прыбіны
Сайт andrejkiska.sk
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

А́ндрай Кі́ска (славацк.: Andrej Kiska; 2 лютага 1963, Попрад, ЧССР) — прэзідэнт Славакіі (2014—2019), славацкі прадпрымальнік, мецэнат. Менеджар года-2006, лаўрэат прэміі «Крыштальнае крыло» за філантрапію (2011).

Нарадзіўся ў Попрадзе ў сям’і настаўнікаў. Скончыў электратэхнічны факультэт Браціслаўскага тэхнічнага ўніверсітэта са званнем інжынера-мікраэлектроніка. Працаваў праектантам у Попрадзе[6]. У 1990 годзе з’ехаў у Злучаныя Штаты, дзе працаваў на будоўлі, помпавай станцыі і ў рэстаране хуткага харчавання[7][8].

Неўзабаве інвеставаў увесь заробак у акцыі амерыканскай брокерскай кампаніі, якая дзейнічала на таварнай біржы. Праз тры тыдні яна, аднак, збанкрутавала[8]. Паводле ўласнага прызнання, яго побыт у ЗША вызначыў будучую кар’еру: «З Амерыкі я вярнуўся з непахісным намерам займацца прадпрымальніцтвам»[9].

Андрай Кіска вярнуўся на радзіму ў снежні 1991[8]. У сакавіку 1992 разам з братам Яраславам і стрыем Быстрыкам заснаваў у Кежмарку таварыства з абмежаванай адказнасцю «Triangle group international»[10][11], якое дзейнічала як філіял аднайменнай кампаніі з Паўночнай Караліны, належнай іхнім сябрам[8]. Фірма валодала сеткай ювелірных майстэрняў у Славакіі і мела філіял у Остраве. Пасля няўдачы з вырабам уласных залатых упрыгажэнняў яна занялася закупкай іх у славацкіх і чэшскіх вытворцаў і перапродажам у Злучаных Штатах. З гэтай мэтай у ЗША яны заснавалі кампанію «Eurogold», якая, аднак, не вытрымала канкурэнцыі[8].

8 кастрычніка 1996 прадпрымальнікі заснавалі ТАА «TatraCredit»[12], якая займалася набыццём бытавой электронікі непасрэдна ад вытворцаў, пасля прадаючы яе пакупнікам у растэрміноўку. Пазней асартымент таксама пашырыўся на мэблю, спартыўныя тавары, цацкі і да т. п. У 1999 Кіскі заснавалі акцыянернае таварыства «Quatro»[13], якое прапаноўвала афармленне растэрміноўкі непасрэдна ў крамах. Як зазначыў Андрай Кіска: «Гэта тыповая амерыканская мадэль, калі вы валодаеце паспяховай фірмай і самі ствараеце ёй канкурэнцыю»[9].

Сетка звязаных фірмаў «TatraCredit» і «Quatro» паступова дапоўнілася акцыянерным таварыствам «Slovenská požičovňa»[14], Q — CAR[15] і «Slovenské kreditné karty»[16], дзякуючы чаму стала найбуйнейшай у Славакіі крэдытнай фірмай з прыкладна 400 000 кліентаў[8]. У снежні 2004 пяць гэтых кампаній набыў Усеагульны крэдытны банк[17] і ўключыў іх у структуру холдынгавай кампаніі «Consumer Finance Holding»[18][19].

У 2006 годзе Андрай Кіска разам з былым калегам і заснавальнікам рэкламнай агенцыі Ігарам Бросманам заснаваў некамерцыйную арганізацыю «Добры ангел»[20]. У 2011 атрымаў узнагароду «Крыштальнае крыло» за філянтрапію[21].

У 2014 годзе перамог на прэзідэнцкіх выбарах, у другім туры набраўшы 59,38 % галасоў.

Зноскі

  1. Kandidát na prezidenta Andrej Kiska o svojom svetonázore (славацк.)(недаступная спасылка). Humanisti.sk (25 красавіка 2013). Архівавана з першакрыніцы 23 сакавіка 2014. Праверана 23 March 2014.
  2. Sledovali sme online: Do Kisku sa pustil Fico aj Kňažko. Pre scientológiu (славацк.)(недаступная спасылка). Hospodárske noviny (12 сакавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 17 сакавіка 2014. Праверана 23 March 2014.
  3. Andrej Kiska // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  4. Andrej Kiska // Munzinger Personen Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. а б Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  6. Andrej Kiska (славацк.). Aktuality.sk (21 сакавіка 2014).
  7. Čorná, Tina. milionár Andrej Kiska: Dobro treba robiť z princípu (славацк.). SME (21 сакавіка 2014).
  8. а б в г д е Baťo, Rado. Andrej Kiska: Nepredávali sme pôžičky, ale emócie (славацк.)(недаступная спасылка). Trend (23 сакавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 9 сакавіка 2014. Праверана 2 красавіка 2014.
  9. а б Ondrejka, Jana. Andrej Kiska úspešný a odvážny vizionár (славацк.)(недаступная спасылка). Next Future (21 сакавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 30 сакавіка 2014. Праверана 2 красавіка 2014.
  10. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : TRIANGLE GROUP INTERNATIONAL, s.r.o.; skrátený názov: TGI, s.r.o. (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (23 сакавіка 2014).
  11. TRIANGLE GROUP INTERNATIONAL, s.r.o. : O nás (славацк.). TGI (21 сакавіка 2014).
  12. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : TatraCredit, s.r.o. Kežmarok (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (23 сакавіка 2014).
  13. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : QUATRO, a.s. (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (23 сакавіка 2014).
  14. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : SLOVENSKÁ POŽIČOVŇA, a.s. (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (23 сакавіка 2014).
  15. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : Q - CAR, a.s. (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (20 сакавіка 2014). Праверана 23 сакавіка 2014.
  16. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : Slovenské kreditné karty, a.s. (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (20 сакавіка 2014). Праверана 23 сакавіка 2014.
  17. Kláseková, Martina. Prekvapenie na koniec roka: VÚB kúpila Triangel – Quatro (славацк.)(недаступная спасылка). Trend (21 сакавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 24 сакавіка 2014. Праверана 2 красавіка 2014.
  18. Výpis z Obchodného registra Okresného súdu Prešov : Consumer Finance Holding, a.s. (славацк.). Ministerstvo spravodlivosti SR (20 сакавіка 2014). Праверана 23 сакавіка 2014.
  19. História (славацк.)(недаступная спасылка). Consumer Finance Holding (21 сакавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 31 сакавіка 2014. Праверана 2 красавіка 2014.
  20. Zakladatelia (славацк.). Dobrý anjel (21 сакавіка 2014).
  21. 2011 (славацк.)(недаступная спасылка). Krištáľové krídlo (29 сакавіка 2014). Архівавана з першакрыніцы 4 студзеня 2014. Праверана 2 красавіка 2014.