Антон Мікалаевіч Дулеба

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Антон Мікалаевіч Дулеба
Дата нараджэння 14 студзеня 1920(1920-01-14)
Месца нараджэння
Дата смерці 11 снежня 1983(1983-12-11) (63 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Альма-матар
Прыналежнасць  СССР
Род войскаў кавалерыя
Званне
Палкоўнік
Палкоўнік
Камандаваў эскадронам
Бітвы/войны Вялікая Айчынная вайна
Узнагароды і званні
Медаль «Залатая Зорка»
Ордэн Леніна Ордэн Чырвонага Сцяга Ордэн Чырвонага Сцяга Ордэн Багдана Хмяльніцкага III ступені
Ордэн Аляксандра Неўскага Ордэн Айчыннай вайны I ступені Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені Ордэн Чырвонай Зоркі

Антон Мікалаевіч Дулеба (1920, вёска Дубовы Лог, Чэрвеньскі раён, Мінская вобласць — 1983) — палкоўнік Савецкай Арміі, удзельнік Вялікай Айчыннай вайны, Герой Савецкага Саюза (1945).

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Антон Дулеба нарадзіўся 14 студзеня 1920 года ў вёсцы Дубовы Лог (цяпер Чэрвеньскі раён Мінскай вобласці Беларусі) у сялянскай сям’і. У 1937 годзе скончыў два курсы Мінскага індустрыяльна-тарфянога тэхнікума, у 1938 годзе — курсы землеўпарадчыкаў, пасля чаго жыў і працаваў тэхнікам-землеўпарадчыкам у Новаанінскім раёне Сталінградскай (цяпер — Валгаградскай) вобласці. У верасні 1939 года Дулеба быў прызваны на службу ў Рабоча-сялянскую Чырвоную Армію. Служыў у Забайкальскай ваеннай акрузе  (руск.). У ліпені 1941 года скончыў курсы малодшых лейтэнантаў. Са жніўня 1942 года — на франтах Вялікай Айчыннай вайны. Прымаў удзел у баях на Варонежскім, Паўднёва-Заходнім, Цэнтральным, Беларускім, 1-м Беларускім франтах. Тры разы быў паранены. Удзельнічаў у вызваленні Ўкраінскай ССР, бітве за Дняпро, Калінкавіцка-Мазырскай аперацыі, вызваленні Ковеля, Люблін-Брэсцкай аперацыі, баях на Пулаўскім плацдарме  (руск.), Вісла-Одэрскай, Усходне-Памеранскай  (руск.), Берлінскай аперацыях. Да студзеня 1945 года гвардыі старшы лейтэнант Антон Дулеба камандаваў 1-м сабельным эскадронам 56-га гвардзейскага кавалерыйскага палка 14-й гвардзейскай кавалерыйскай дывізіі 7-га гвардзейскага кавалерыйскага корпуса 1-га Беларускага фронту. Вызначыўся падчас фарсіравання Одэра[1].

У ноч з 28 на 29 студзеня 1945 года эскадрон Дулеба пераправіўся праз Одэр і захапіў населены пункт Прытаг (цяпер — Пшыток, ў васьмі кіламетрах да паўночны-ўсход ад польскага горада Зялёна-Гура), дзякуючы чаму ўвесь полк здолеў бесперашкодна фарсіраваць раку. 3 лютага 1945 года эскадрон трапіў у акружэнне, але Дулеба, умела кіруючы дзеяннямі падначаленых здолеў з боем прарвацца з яго без страт[1].

Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 27 лютага 1945 года за «ўзорнае выкананне баявых заданняў камандавання на фронце барацьбы з нямецкімі захопнікамі і праяўленыя пры гэтым мужнасць і гераізм» гвардыі старшы лейтэнант Антон Дулеба быў удастоены высокага звання Героя Савецкага Саюза з уручэннем ордэна Леніна і медалі «Залатая Зорка» за нумарам 7294[1].

Пасля заканчэння вайны Дулеба працягнуў службу ў Савецкай Арміі. У 1948 годзе ён скончыў Ленінградскую вышэйшую афіцэрскую бранятанкавую школу, у 1954 годзе — Ваенную акадэмію імя М. В. Фрунзе. У 19581969 гадах быў начальнікам 2-га аддзела Хмяльніцкага горваенкамата, а затым Хмяльніцкім гарадскім ваенным камісарам. У жніўні 1969 года ў званні палкоўніка быў звольнены ў запас. Пражываў у Хмяльніцкім, займаўся грамадскай дзейнасцю. Памёр 11 снежня 1983 года, пахаваны ў Хмяльніцкім[1].

Быў таксама узнагароджаны двума ордэнамі Чырвонага Сцяга, ордэнамі Багдана Хмяльніцкага 3-й ступені, Аляксандра Неўскага, Айчыннай вайны 1-й і 2-й ступеняў, Чырвонай Зоркі, шэрагам медалёў[1].

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1987. — Т. 1 /Абаев — Любичев/. — 911 с. — 100 000 экз. — ISBN отс., Рег. № в РКП 87-95382.