Атон Слізень
Атон Слізень | |
---|---|
![]() Слізень[d] | |
Нараджэнне |
24 чэрвеня 1806 |
Смерць |
19 снежня 1887 (81 год) |
Род | Слізні |
Бацька | Ян Слізень |
Маці | Анеля з Мацкевічаў[d] |
Жонка | Людвіка з Беркманаў[d] |
Дзеці | Ян Томаш Слізень[d] |
Член у | |
Адукацыя |
|
Атон Ян Слізень (польск.: Otton Jan Ślizień; 24 чэрвеня 1806, в. Вольна — 19 снежня 1887, Друцкаўшчына) — філарэт, мемуарыст.
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Паходзіў са шляхецкага роду Слізняў герба ўласнага. Сын Яна і Анелі Слізняў. Брат скульптара Рафала Слізня. Сцвярджаецца, што Атон нарадзіўся 24 чэрвеня 1806 года ў Вольне, але метрыка ў касцельных кнігах адсутнічае[1].
Недзе ў 1807 годзе братоў Атона і Рафала бацькі аддалі на выхаванне да дзядоў па матчынай лініі — Юзафа і Марцяны з Букоўскіх Мацкевічаў, старадубскіх стражнікаў і гаспадароў маёнтка ў Друцкаўшчыне. У 1814 годзе браты распачынаюць вучобу ў дамініканскай школе ў Наваградку, дзе ў гэты час вучыліся Ян Чачот і Адам Міцкевіч. А яшчэ праз два гады, у 1816 годзе, браты пачалі вучобу ў Полацкай езуіцкай акадэміі, якая была раптоўна абарваная 20 сакавіка 1820 года, калі акадэмія была закрыта[2].
Каб завершыць адукацыю, Слізні пераводзяцца ў Віленскі ўніверсітэт, дзе Атон у 1821—1823 гадах на фізіка-матэматычным факультэце вывучаў фізіку, хімію, заалогію, батаніку і мінералогію. У 1821—1822 гадах браты трапляюць пад апеку Тамаша Зана, які становіцца іх гувернёрам і сябрам сям’і. Зямляцтва з галоўнымі філарэтамі — Адамам Міцкевічам, Ігнатам Дамейкам, Ануфрам Петрашкевічам, Янам Чачотам і інш. — прывяло Слізняў у таварыства філарэтаў. У лістападзе 1823 года распачаўся працэс філаматаў і філарэтаў, браты, а таксама іх сябры, трапілі за краты. Праўда, увязненне ў мурах Дамініканскага кляштара не зацягнулася. Ужо ў снежні, дзякуючы бацьку і князю Канстанціну Радзівілу, гаспадару блізкай да бацькоўскіх Бартнікоў Паланечкі, хлопцаў вызвалілі. Атрымаўшы волю, Слізні арганізавалі ў Бартніках збор фінансавай дапамогі для тых дзясяткаў сяброў, што засталіся за кратамі[2].
Атон выбраў вайсковую кар’еру, браў удзел у паўстанні 1831 года, але, каб пазбегнуць рэпрэсій, пасля задушэння паўстання паступіў на службу ў расійскае войска. Выйшаў у адстаўку ў 1834 годзе і стаў гаспадарыць у Друцкаўшчыне. Тут ён напісаў успаміны пра вучобу ў Навагрудку, Полацку і Вільні (часткова надрукаваныя)[2]. Віцэ-маршалак шляхты Навагрудскага павета[3].
Сям’я
[правіць | правіць зыходнік]У першым шлюбе з Казімірай з Дабравольскіх (каля 1810- каля 1840). З ёй дзеці[3]:
- Казімір;
- Гэлена.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/57/%D0%94%D1%80%D1%83%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%9E%D1%88%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0._%D0%9C%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BB%D0%BA%D1%96._%D0%90%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D1%8F_%D0%A1%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%281845-1912%29.jpg/220px-%D0%94%D1%80%D1%83%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%9E%D1%88%D1%87%D1%8B%D0%BD%D0%B0._%D0%9C%D0%BE%D0%B3%D1%96%D0%BB%D0%BA%D1%96._%D0%90%D0%B4%D1%8D%D0%BB%D1%8F_%D0%A1%D0%BB%D1%96%D0%B7%D0%B5%D0%BD%D1%8C_%281845-1912%29.jpg)
- Адэля (24 снежня 1845—21 ліпеня 1912), засталася незамужняй. Пахавана на могілках у Друцкаўшчыне.
У другім шлюбе з Людвікай з Беркманаў (каля 1820 — пасля 1850)[3]. Дзеці:
- Ян Томаш (каля 1861—1916), у шлюбе з Элеанорай з Куніцкіх (19 лютага 1866—31 жніўня 1927).
Зноскі
- ↑ Рафал Слізень, скульптар з Наваградчыны // «Мастацтва» № 33 (1524) 14.08.2021 — 20.08.2021 г
- ↑ а б в Рафал Слізень, скульптар з Наваградчыны Архівавана 20 верасня 2021. // «Мастацтва» № 37 (1528) 11.09.2021 — 17.09.2021 г
- ↑ а б в Ślizień h. własnego
- Нарадзіліся 24 чэрвеня
- Нарадзіліся ў 1806 годзе
- Нарадзіліся ў Навагрудскім павеце (Расійская імперыя)
- Памерлі 19 снежня
- Памерлі ў 1887 годзе
- Памерлі ў Навагрудскім павеце (Расійская імперыя)
- Слізні
- Філарэты
- Выпускнікі Полацкай езуіцкай акадэміі
- Выпускнікі Імператарскага Віленскага ўніверсітэта
- Асобы
- Вікіпедыя:Артыкулы пра асоб, якія не маюць старонак цёзак па прозвішчы
- Ваенныя Расійскай імперыі
- Мемуарысты Беларусі
- Нарадзіліся ў Баранавіцкім раёне
- Памерлі ў Нясвіжскім раёне