Будапешцкі мемарандум

Будапешцкі мемарандум
Тып дагавора	міжнародны
Падпісаны; - месца	5 снежня 1994; Будапешт
Набыў моц; - умовы	з моманту падпісання; наўзамен адмовы ад ядзернай статусу Украіны гарантаваны суверэнітэт Украіны ад Расіі, ЗША, Вялікабрытаніі
Заканчэнне дзеяння	ў 2014 г. афіцыйна узняты пытанне дэнансацыі з-за ваеннай агрэсіі Расіі
Страціла сілу	ў 2014 г. афіцыйна узняты пытанне дэнансацыі з-за ваеннай агрэсіі Расіі
Падпісаны	Л. Кучма, Б. Ельцын, Дж. Мейджар, Біл Клінтан
Бакі	Украіна; Расія
Мовы	украінская, руская

Будапешцкі мемарандум — міжнародная дамова пра гарантыі бяспекі ў сувязі з далучэннем Украіны да «Дамовы пра нераспаўсюджанне ядзернай зброі», прыняты 5 снежня 1994 гады паміж Украінай, ЗША, Расіяй і Вялікабрытаніяй пра «бяз'ядзерны статус» Украіны. Дамова ўтрымоўвае пункты, якія прадстаўляюць Украіне гарантыі яе суверэнітэту і бяспекі.

Дзяржавы-падпісанты[правіць | правіць зыходнік]

Абавязацельствы[правіць | правіць зыходнік]

Паводле дадзенага Мемарандума, ЗША, РФ і Вялікабрытанія абавязаліся:

паважаць незалежнасць, суверэнітэт і існыя дзяржаўныя межы Украіны;
устрымлівацца ад пагрозы сілай і яе ўжыванні супраць тэрытарыяльнай цэласнасці і палітычнай незалежнасці Украіны; ніякая іх зброя ніколі не будзе выкарыстоўвацца супраць яе, акрамя мэт самаабароны ці любой іншай праявай у адпаведнасці са статутам ААН;
устрымлівацца ад эканамічнага ціску, накіраванага на тое, каб падпарадкаваць сваім уласным інтарэсам ажыццяўленне Украінай, якая мае рацыю, уласцівую яе суверэнітэту.
дамагацца неадкладных дзеянняў Рады Бяспекі ААН з мэтай аказання дапамогі Украіне, калі яна стане ахвярай акту агрэсіі ці аб'ектам пагрозы агрэсіі з ужываннем ядзернай зброі;
Не ўжываць ядзерную зброю супраць Украіны, акрамя выпадку нападу на іх, іх і падапечныя тэрыторыі, узброеныя сілы, іх саюзнікаў;
Праводзіць кансультацыі ў выпадку ўзнікнення сітуацыі, якая закранае пытанне адносна гэтых абавязанняў.

Крытыка[правіць | правіць зыходнік]

У жніўні 2009 г. Цярнопальская аблрада патрабавала разарваць Будапешцкі мемарандум^[1].
За яго перагляд выступаў Віктар Юшчанка^[2].
Пасля аб'явы ахвяр Еўрамайдана, затрыманні «не ўкраінскіх» снайпераў у Кіеве афіцыйна прызнана дачыненне спецслужбы Расійскай Федэрацыі ў арганізацыі дэстабілізацыі ва Ўкраіне, якія аднолькава стралялі ў дзяржаўных службоўцаў МУС Украіны і ў грамадзянскіх якія мітынгавалі^[3]^[4]^[5]^[6]. І падпісант дадзенай дамовы Расійская Федэрацыя стала на шлях адкрытага парушэння Будапешцкага мемарандума, і 1 сакавіка 2014 г. Расія стала на шлях ваеннага ўварвання ў суверэнную дзяржаву Ўкраіну, суб'ект міжнароднага права^[7]^[8]^[9]^[10]^[11].

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Будапештська броня(укр.)
Чи вдосконалять Будапештський Меморандум?(укр.)
Україна без’ядерна/ядерна(укр.)
Текст Меморандума (руск.)
Россия подтвердила гарантии безопасности Украины за отказ от ядерного оружия (руск.)
Тэкст беларускага Мемарандума(бел.) (руск.) (англ.) (фр.)

[1] Тернопільська облрада вимагає розірвати Будапештський меморандум (укр.)

[2] Ющенко готовий повернути Україні ядерний статус (руск.)

[3] На Майдані з офіцера під час штурму зірвали шеврон із двоголовим орлом (укр.)

[4] В «УДАРе» заявляют о задержании снайпера, стрелявшего в протестующих (21 февраля 2014) — сайт «LB.ua» (руск.)

[5] У готелі «Україна» затримали ще одного снайпера — ЗМІ (укр.)

[6] Богословская: есть видео, где мужчина в форме «беркутовца» стреляет по Майдану и силовикам (21 февраля 2014, 12:21) — сайт «LB.ua» (руск.)

[7] Яценюк просит страны Будапештского меморандума гарантировать целостность Украины (руск.)

[8] Совет Федерации единодушно проголосовал за введение войск в Украину, позволив Путину действовать «в легитимном поле» (ОНЛАЙН) (руск.)

[9] Совет Федерации одобрил введение войск РФ на Украину (руск.)

[10] Совет Федерации проголосовал за ввод Вооруженных сил России на Украину (руск.)

[11] Совет Федерации проголосовал единогласно о вынесении вопроса о вводе войск РФ в Украину до стабилизации положения (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]