Бітва пад Опсай

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Бітва пад Опсай
Асноўны канфлікт: Вайна Расіі з Рэччу Паспалітай 1792 года
Дата 26 мая 1792 года
Месца Опса, цяпер Браслаўскі раён, Віцебская вобласць, Беларусь
Вынік руская перамога
Праціўнікі

Рэч Паспалітая

Расійская імперыя
Камандуючыя
генерал-ад’ютант Міхал Кіркор генерал-паручнік Юрый Уладзіміравіч Далгарукаў
Сілы бакоў
1 полк некалькі сот салдат
Страты
каля 300 чал. 50—300 чал.
Кавалерыст 1-й Ковенскай брыгады Нацыянальнай кавалерыі ВКЛ

Бітва ў раёне мястэчка Опса адбылася паміж часткай расійскіх карпусоў князя Далгарукага і татарскім палком арміі Вялікага Княства Літоўскага пад камандаваннем Міхала Кіркора.

Перадумовы[правіць | правіць зыходнік]

Расійскі корпус князя Далгарукава (9000 салдат) перасёк Даўгаву 22 мая, пры гэтым большасць войскаў і флоту перасеклі Дынабург, у той час як астатняя частка войска пад камандаваннем генерала Раўтэнфельда пераправілася праз раку ў Краслава. Затым абедзве калоны расійскага корпуса перайшлі да Браславу.

Неўзабаве пасля пераходу ў іншы бок Даўгавы генерал Раўтэнфельд паслаў на разведку ў кірунку Друі атрад данскіх казакоў, які набыў інфармацыю пра тое, што ў горадзе дыслякуецца татарскі полк капітана Рэйжэўскага. Вяртаючыся, казакі разбілі маленькі атрад з татарскага палка, які быў высланы Міхалам Кіркорам, захапіўшы пры гэтым 2 уланаў. Пасля іх вяртання Раўтэнфельд неадкладна адправіў у раён Друі 160 салдат, але Рэйжэўскі, даведаўшыся пра набліжэнне рускіх, выйшаў са сваім атрадам да Глыбокага. У гэтай сітуацыі Раўтэнфельд адмовіўся ад пераследу і працягваў ісці на Браслаў, які паў 26 мая.

Бітва[правіць | правіць зыходнік]

Маюцца два даклады з апісаннем бітвы каля Опса — адзін паводле Шымона Забелы, другі Юзафа Сулкоўскага.

Апісанне бітвы Сымона Забелы[правіць | правіць зыходнік]

Калі Раўтэнфельд захапіў Браслаў, асноўная частка корпуса Далгарукава рушыла на Опсу. У авангардзе расійскай арміі пайшлі 100 данскіх казакоў на чале з капітанам Белагародцавым. Маршуючы ў авангардзе сіл Далгарукава, Белагордцаў накіраваў атрад, колькасцю 7 чалавек на разведку, які натыкнуўся на падобны атрад разведкі татарскага палка Міхала Кіркора. Неўзабаве пачаліся баявыя дзеянні, у якіх полк Кіркора біўся з атрадам данскіх казакоў пад кіраўніцтвам палкоўніка Кірэева. Пасля некалькіх гадзін барацьбы літоўскі полк быў вымушаны адступіць. Быў узяты ў палон ротмістар Мілашэвіч, а паручнік Ахматавіч быў цяжка паранены. Шыман Забела сцвярджаў, што ў баі былі забіты некалькі дзясяткаў рускіх, акрамя таго, ён абвінавачвае ў здрадзе аднаго з яўрэяў, які даў ілжывую інфармацыю пра расійскую кавалерыю.

Апісанне бітвы Юзафа Сулкоўскага[правіць | правіць зыходнік]

Дыслякаваны ў Опсе татарскі полк Міхала Кіркора назіраў за рухам расійскіх войскаў. Генерал Раўтэнфельд, жадаючы пазбавіцца ад татарскага войска, ужо ноччу 25 мая акружыў горад. Кіркор хацеў пазбегнуць расійскага палону і таму кінуў свой ​​полк у адчайную атаку, што дазволіла яму вырвацца з акружэння. Падчас бітвы з абодвух бакоў загінула каля 300 салдат.

Зноскі

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Piotr Borawski. Tatarzy w dawnej Rzeczypospolitej. Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1986, ISBN 978—985-524-083-0, ст. 224—225