Вялікія Рэксці
Вёска
Вялікія Рэксці
| ||||||||||||||||||||
Вялі́кія Рэ́ксці[1] (трансліт.: Vialikija Reksci, руск.: Великие Рексти) — вёска ў Лідскім раёне Гродзенскай вобласці, за 9 км на паўночны захад ад Ліды. Уваходзіць у склад Дзітвянскага сельсавета.
Гісторыя
[правіць | правіць зыходнік]Згодна са спісам войска ВКЛ у 1565 годзе «Матусъ Косовски ставилъ два кони … то естъ з дворъца Рекъстевского конъ, а доуги конъ з Беръдовки з имена женънего».
Вопіс парафій Лідскага дэканата 1784 года згадвае пад назвай Рэксці ў Жырмунскай парафіі фальварак Суркантаў, а таксама фальваркі Мацея Тубялевіча, Казіміра Тубялевіча і Казіміра Куйця.
У 1897 годзе ў Жырмунскай воласці Лідскага павета Віленскай губерні Расійскай імперыі былі 7 аднайменных фальваркаў і ваколіца (разам 83 жыхаы), маёнтак (4 жыхары), млын (5 жыхароў). На пачатку XX ст. пад назвай Рэксці вядома таксама вёска.
З верасня 1915 да канца 1918 года тэрыторыя акупавана германскімі войскамі. Са студзеня 1919 года ў складзе БССР, у красавіку занята польскімі войскамі. З ліпеня да верасня 1920 года кантралявалася Чырвонай Арміяй, затым ізноў польскімі войскамі. З 1921 года ў складзе Польскай Рэспублікі, належала да Жырмунскай гміны Лідскага павета Навагрудскага ваяводства. У 1921 годзе ў вёсцы Вялікія Рэксці 16 двароў, 75 жыхароў. Таксама існавала аколіца Малыя Рэксці[2].
З 1939 года ў БССР. З 4 снежня 1939 года ў Баранавіцкай вобласці, з 5 студзеня 1940 года ў Лідскім раёне, з 12 кастрычніка 1940 года ў Аполінскім сельсавеце. У 1940 годзе згадваюцца вёска і 4 аднайменныя фальваркі (65 жыхароў). З канца чэрвеня 1941 года да пачатку ліпеня 1944 года пад нямецка-фашысцкай акупацыяй.
З 20 верасня 1944 года вёска ў Гродзенскай вобласці. У 1949 годзе створаны калгас «Радзіма». З 16 ліпеня 1954 года ў Гервяніцкім сельсавета, з 3 крвсавіка 1959 года ў Крупаўскім сельсавеце. Сельскагаспадарчыя землі належалі да калгаса «Зара». З 21 лютага 2023 года вёска ўвайшла ў склад Дзітвянскага сельсавета[3].
Насельніцтва
[правіць | правіць зыходнік]- 1996 год — 10 жыхароў, 8 гаспадарак.
- 2012 год — 6 жыхароў, 4 гаспадаркі.
- 2015 год — 5 жыхароў, 3 гаспадаркі.
- 2019 год — 2 чал.
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]- ↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2004. — 469 с. ISBN 985-458-098-9 (DJVU).
- ↑ radzima.net
- ↑ Решение Гродненского областного Совета депутатов от 21 февраля 2023 г. № 497 Об изменении административно-территориального устройства Лидского района Гродненской области
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 9: Гродзенская вобласць, кн. 2 / рэдкал.: У. У. Андрыевіч (гал. рэд.) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2016. — 848 с.: іл. — 1 500 экз. — ISBN 978-985-11-0908-7.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Вялікія Рэксці