Геранім Батвінка

Геранім Батвінка
Старыконь[d]
Віленскі губернскі пракурор[d] 1817 — 1831
Гродзенскі губернскі пракурор[d] 1816 — 1817
Нараджэнне	1779 Магілёўскае намесніцтва, Расійская імперыя
Смерць	1826 ці 29 жніўня 1875(1875-08-29)
Род	Батвінкі[d]
Дзейнасць	пракурор
Узнагароды

Геранім Батвінка (руск.: Героним (Иероним, Герасим) Осипович (Иосифович) Ботвинко, польск.: Hieronim Botwinko; 1779 — 29 жніўня 1875) — расійскі дзяржаўны дзеяч.

Біяграфія

Ураджэнец Магілёўскага намесніцтва. Паходзіў са шляхецкага роду Бутвілоўскіх-Батвінкаў герба «Старыконь», які спрадвеку пражываў у Вількамірскім павеце, а пасля перабраўся на Магілёўшчыну. Нарадзіўся ў сям’і Юзафа (Язэпа), відаць, млынара. Меў малодшага брата Трафіма (1782 — пасля 1814).

Паступіў на дзяржаўную службу ў 1795 годзе. У 1807 годзе «за адмысловую і дасканалую службу» яму быў прысвоены чын тытулярнага саветніка. У 1809 стаў сакратаром магілёўскага грамадзянскага губернатара, а ў 1813 годзе памочнікам палявога пошт-дырэктара. З ліпеня па лістапад 1812 г. выканаў шэраг разведвальных заданняў генералаў Баграціёна, Канаўніцына, Кутузава, за выкананне тайных загадаў і за асаблівы давер, ён заслужыў найвышэйшую падзяку: за панесеныя страты і нягоды пры наступленні варожых войскаў, ён быў узнагароджаны гадавым дараваннем, а за дбайную службу і старанную справу ордэнам Св. Уладзіміра. Удзельнік замежных паходаў 1813—1814 гг. За заслугі ў шпіёнскай службе атрымаў павышэнне да чына 7-га класа, ордэн Святой Ганны, медаль у памяць 1812 года, французскі ордэн Ліліі, нарэшце залічаны ў 1814 годзе да ганаровага дваранства Пецярбурга.

Замалёўка Станіслава Мараўскага з выявамі пракурора Гераніма Батвінкі, Ігната Анацэвіча, Мікалая Навасільцава і Вацлава Пелікана

Па пратэкцыі Ксаверыя Любецкага, тагачаснага гродзенскага грамадзянскага губернатара, за старанны праслед кантрабанды Батвінка быў прызначаны ў 1816 годзе гродзенскім губернскім пракурорам, у 1817, таксама па хадатайніцтве Любецкага, пераведзены ў Вільню, атрымаў тытул надворнага саветніка і брыльянтавыя адзнакі ордэна Св. Ганны. У 1817—1831 гг. Віленскі губернскі пракурор, калежскі саветнік з 1824 г. Прымаў актыўны ўдзел у расследаванні шэрагу палітычных спраў 1823—1825 гг. у Віленскай губерні. Разглядаў справу філаматаў, браў грошы з багатых абвінавачваемых, якіх за гэта вызваляў з вязніцы.

Знаток Статута ВКЛ і расійскага права. У 1818 годзе яму было даручана праца над кадыфікацыяй законаў у Літве. Пры падтрымцы Навасільцава накапіў значны стан і ў 1819 годзе набыў вялікі радзівілаўскі маёнтак Клабіны у Вількамірскім павеце, разам з каштоўным архівам, бібліятэкай і збраёўняй.

Батвінка заўсёды падкрэсліваў, што ён рускі.

Памёр 29 жніўня 1875 года. Пахаваны на Ефрасіннеўскіх могілках.

У культуры

Выведзены Ф. В. Булгарыным у рамане «Іван Выжыгін» пад імем пракурора Скацінка.

Геранім Батвінка згадваецца ў паэме Адама Міцкевіча «Дзяды» (частка III: «Hej, posłać po Botwinkę! Zatrzymać tu klechę!»), ва ўспамінах Станіслава Мараўскага «Некалькі гадоў маёй маладосці ў Вільні» (Kilka lat mojej młodości w Wilnie. Вільня, 1994, с. 232).

Сям’я

Дзеці:

• Вольга, у шлюбе з Фларыянам Вайніловічам.
• Соф’я, у шлюбе з Мікалаем Пятровічам Страмілавым (10.03.1816-29.04.1856).

і інш.

Літаратура

• Вильна 1823—1824: Перекрестки памяти / Сост. Федута А. И.; вступ. ст., коммент. Лав­ри­нец П. М., Рейтблат А. И., Федута А. И. — Минск: Ли­ма­риус, 2008. — 244 с. ISBN 978-985-6740-82-7.