Емяльян Кліментавіч Азаранка
Емяльян Кліментавіч Азаранка | |
---|---|
Дата нараджэння | 17 ліпеня 1908 |
Месца нараджэння | |
Дата смерці | 22 лютага 1988 (79 гадоў) |
Месца смерці | |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Род дзейнасці | навуковец |
Навуковая сфера | філасофія |
Месца працы | |
Навуковая ступень | доктар філасофскіх навук (1962) |
Навуковае званне |
|
Альма-матар | |
Партыя |
Емяльян Кліментавіч Аза́ранка[1] (30 (17) ліпеня 1908 — 22 лютага 1988) — філосаф, доктар філасофскіх навук (1962), прафесар (1962).
Біяграфія
[правіць | правіць зыходнік]Нарадзіўся ў вёсцы Узнікі Быхаўскага павета Магілёўскай губерні (сучасны аграгарадок Красная Слабада ў Быхаўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі). У 1929 годзе скончыў Магілёўскі педагагічны тэхнікум і да 1932 года працаваў у Ветрынскім раёне ў дзіцячым доме. У 1938 годзе скончыў астранома-геадэзічнае аддзяленне матэматыка-механічнага факультэта Ленінградскага ўніверсітэта. У 1938—1939 гг. у Арлоўскім педагагічным інстытуце — намеснік дырэктара па навучальнай і навуковай рабоце. У 1939—1941 гг. на пасадах дырэктара настаўніцкага інстытута і педагагічнага тэхнікума ў Чарапаўцы, у 1941—1944 гг. намеснік дырэктара Валагодскага педагагічнага інстытута. У 1944—1949 гг. Е. К. Азаранка на партыйнай рабоце — загадчык сектарам навукі і вышэйшых навучальных устаноў, кансультант аддзела прапаганды і агітацыі ЦК КПБ. Адначасова ў 1946—1949 гг. старшы выкладчык кафедры ў Беларускім інстытуце народнай гаспадаркі. У 1948 годзе скончыў факультэт грамадскіх навук завочнай вышэйшай партыйнай школы пры ЦК ВКП(б), у 1949—1950 гг. вучыўся на курсах дысертантаў Акадэміі грамадскіх навук пры ЦК ВКП(б). У 1950 годзе абараніў кандыдацкую дысертацыю на тэму «Борьба М. В. Ломоносова за материализм против идеализма в естествознании». У 1950—1954 гг. прарэктар па навучальнай рабоце, з 1951 года дацэнт кафедры гістарычнага і дыялектычнага матэрыялізму Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта. У 1954—1956 гг. у дактарантуры Інстытута філасофіі Акадэміі навук СССР. З 1956 г. у Беларускім дзяржаўным універсітэце. У 1957—1972 гг. на пасадзе загадчыка кафедрай гістарычнага і дыялектычнага матэрыялізму Мінскага медыцынскага інстытута. У 1961 годзе абараніў доктарскую дысертацыю на тэму «Мировоззрение М. В. Ломоносова». У 1972—1974 гг. Е. К. Азаранка прафесар кафедры марксісцка-ленінскай філасофіі медыцынскага інстытута, у 1974—1975 гг. прафесар-кансультант.
Памёр Е. К. Азаранка ў Мінску. Пахаваны на Паўночных могілках.
Навуковая і грамадская дзейнасць
[правіць | правіць зыходнік]Вучонаму належаць працы па праблемах дыялектычнага матэрыялізму, сацыялістычнай філасофіі і культуры. Займаўся вывучэннем філасофскіх поглядаў М. В. Ламаносава. Шэраг сваіх прац прысвяціў светапогляду палітычных дзеячаў. Падрыхтаваў 8 кандыдатаў навук.
Аўтар больш за 60 навуковых прац, у тым ліку метадычнага характару. Сярод апублікаванага:
- Мировоззрение М. В. Ломоносова (1959);
- Открытие и обоснование М. В. Ломоносовым закона сохранения материи и движения (1958);
- М. В. Ламаносаў — вялікі вучоны і мысліцель (1961);
- О соотношении психического и физиологического (1963);
- Великий учёный и революционер (к 140-летию со дня рождения Ф. Энгельса) (1960).
Абіраўся дэпутатам Мінскага гарадскога і раённых Саветаў народных дэпутатаў.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]Узнагароджаны ордэнам, медалямі, Ганаровай граматай Вярхоўнага Савета БССР і Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР.
Крыніцы
[правіць | правіць зыходнік]Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Азаранка Емяльян Кліментавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — С. 151. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Азаренко Емельян Климентьевич (17(30).07.1908—22.02.1988)(недаступная спасылка) (руск.) // Сайт УА «Беларускі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт»
- Азаренко Емельян Климентьевич (руск.) // Сайт Быхаўскага раённага выканаўчага камітэта
- Нарадзіліся 17 ліпеня
- Нарадзіліся ў 1908 годзе
- Нарадзіліся ў Быхаўскім павеце
- Памерлі 22 лютага
- Памерлі ў 1988 годзе
- Памерлі ў Мінску
- Пахаваныя на Паўночных могілках
- Выкладчыкі БДЭУ
- Выкладчыкі БДУ
- Выкладчыкі БДМУ
- Дактары філасофскіх навук
- Прафесары
- Выпускнікі СПбДУ
- Выпускнікі Магілёўскага беларускага педагагічнага тэхнікума
- Члены КПСС
- Асобы
- Вучоныя паводле алфавіта
- Нарадзіліся ў Быхаўскім раёне
- Філосафы XX стагоддзя
- Філосафы Беларусі
- Філосафы СССР
- Выпускнікі фізіка-матэматычнага факультэта Санкт-Пецярбургскага ўніверсітэта
- Выпускнікі Сацыяльна-гуманітарнага каледжа (Магілёў)