Магілёўская вобласць

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Магілёўская вобласць
альтэрн.: Магілёўская вобласьць
Герб Сцяг
Герб Сцяг
Краіна Flag of Belarus.svg Беларусь
Уваходзіць у
Уключае 21 раён
Адміністрацыйны цэнтр Магілёў
Найбуйнейшыя гарады Бабруйск
Крычаў
Мсціслаў
Дата ўтварэння 1938[1][2]
Насельніцтва (2009)
 1,099 млн (5-е месца)
Шчыльнасць 39,2 чал./км²
Плошча 29 тыс.
(5-е месца)
Вышыня
над узроўнем мора
 • Найвышэйшы пункт
 • Самы нізкі пункт

 239 м
 126 м
Магілёўская вобласць на карце
Часавы пояс UTC+03:00
Код ISO 3166-2 BY-MA
Код аўтам. нумароў 6
Афіцыйны сайт
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Магілёўская во́бласць — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў БССР і Рэспубліцы Беларусь. Размешчана на ўсходзе краіны, мяжуе з Расіяй.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Магілёўская вобласць БССР у студзені 1940 года

Вобласць утворана 15 студзеня 1938, узбуйнена ў 1954 г. Падзяляецца на 21 раён.

У 1986 г. на тэрыторыі вобласці 13 гарадоў, 7 гарадскіх пасёлкаў, 4 рабочыя пасёлкі.

У 1998 г. колькасць насельніцтва складала 1241,3 тыс. чал. У вобласці налічвалася 14 гарадоў, у т.л. 5 абласнога падпарадкавання, 11 гарадскіх пасёлкаў, 196 сельсаветаў, 3247 сельскіх населеных пунктаў.

Прырода[правіць | правіць зыходнік]

На Магілёўшчыне пераважае раўнінны рэльеф. Клімат вобласці ўмерана кантынентальны.

Праз яе тэрыторыю вобласці цякуць рэкі Дняпро, Бярэзіна, Друць, Сож, Проня, Беседзь, а таксама іх прытокі. Вялікіх азёр няма.

Сельскагаспадарчыя землі займаюць пераважна дзярнова-падзолістыя глебы (сугліністыя і супясчаныя), а таксама дзярнова-падзолістыя забалочаныя глебы і тарфяна-балотныя глебы.

Больш за трэцюю частку тэрыторыі вобласці пакрываюць лясы, на паўднёвым захадзе лясістасць дасягае 50 %. Галоўныя лесаўтваральныя пароды: хвоя звычайная, елка еўрапейская, бяроза павіслая. Поймы рэк займаюць нізінныя лугі. Балоты пераважна нізіннага тыпу, большай часткай асушаныя.

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Для Магілёўскай вобласці характэрна змяншэнне колькасці насельніцтва:

  • 1998 г. — 1241,3 тыс. чал.
  • 2003 г. — 1180,5 тыс. чал.
  • 2006 г. — 1138 тыс. чал.
  • 2009 г. — 1099,4 тыс. чал.
  • 2011 г. — 1064,1 тыс.[3].

Гарадское насельніцтва складае 72,3 % (2003). Найбольшыя гарады: Магілёў (364,1 тыс. чал.), Бабруйск (221,2), Асіповічы, Горкі, Крычаў.

Нацыянальны склад насельніцтва (1999): беларусы — 86,1 %, рускія — 10,9 %, украінцы — 1,7 %.

  • Беларусы ў вобласці     >95%     90–95%     85—90%     <85%

    Беларусы ў вобласці     >95%     90–95%     85—90%     <85%

  • Рускія ў вобласці     >10%     8–10%     5–8%     <5%

    Рускія ў вобласці     >10%     8–10%     5–8%     <5%

Гаспадарка[правіць | правіць зыходнік]

У гаспадарчым комплексе важнае значэнне мае прамысловасць. Вобласць займае лідзіруючыя пазіцыі па вытворчасці самаходных скрэпераў і падземных аўтапаяздоў, прычапной сельскагаспадарчай тэхнікі, пасажырскіх ліфтаў у СНД. У Беларусі Магілёўская вобласць з’яўляецца галоўным вытворцам шын, цэменту, цэнтрабежных помпаў, электрарухавікоў, гумавага абутку, перавязачных матэрыялаў, мяккага даху і інш. Асноўныя індустрыяльныя цэнтры вобласці — Магілёў і Бабруйск. У Магілёве размешчана свабодная эканамічная зона і тэхнапарк «Магілёў».

Сельскагаспадарчыя ўгоддзі займаюць 50,3 % тэрыторыі вобласці, у т.л.: ворыва — 33,1 %, паша — 9,1 %, сенажаці — 8,1 %. Вядучую ролю ў аграпрамысловым комплексе займае раслінаводства. Збожжавыя і зернебабовыя культуры (ячмень, жыта, авёс, пшаніца) размешчаны паўсюль. Больш як на 70 % плошчаў яны даюць фуражнае збожжа і амаль 30 % — харчовае. Вырошчваюцца кармавыя культуры, лён, бульба. Жывёлагадоўля мае малочна-мясны напрамак. У шэрагу раёнаў спецыялізаваныя гаспадаркі займаюцца пушной зверагадоўляй, развядзеннем коней, вытворчасцю рыбы.

У структуры перавозак важнейшае месца займаюць чыгуначны і аўтамабільны транспарт. Чыгунка звязвае вобласць з усімі рэгіёнамі Беларусі, Украінай, Малдовай, краінамі Балтыі, шэрагам рэгіёнаў Расіі. Прамымі аўтобуснымі рэйсамі вобласць звязана з Мінскам, Навагрудкам, Гомелем, Наваполацкам, Віцебскам, Оршай, Масквой, Смаленскам, Санкт-Пецярбургам і інш.

Сярод важнейшых экалагічных праблем рэгіёна — радыеактыўнае забруджанне тэрыторыі пасля катастрофы на Чарнобыльскай АЭС у 1986 годзе. Усяго забруджана амаль 35 % тэрыторыі вобласці.

Сімволіка[правіць | правіць зыходнік]

Выдатныя асобы[правіць | правіць зыходнік]

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #4565638-1 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 16 мая 2022.
  2. ↑ Library of Congress Authorities — Library of Congress. Праверана 16 мая 2022.
  3. ↑ Афіцыйныя дадзеныя Нацыянальнага статыстычнага камітэта РБ на 1-08-2011

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Магілёўская_вобласць&oldid=4497815"