Мікалай Дзмітрыевіч Ворвулеў

Мікалай Дзмітрыевіч Ворвулеў
Мікалай Дзмітрыевіч Ворвулеў
Дата нараджэння	9 (22) студзеня 1917
Месца нараджэння	Паўлаўск, Паўлаўскі павет[d], Варонежская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	29 жніўня 1967 (50 гадоў)
Месца смерці	Кіеў, УССР, СССР;
Месца пахавання	Байкавыя могілкі;
Краіна	СССР
Дзеці	Уладзімір Мікалаевіч Ворвулеў[d]
Альма-матар	Беларуская дзяржаўная кансерваторыя імя А. В. Луначарскага (1954);
Месца працы	Нацыянальны акадэмічны Вялікі тэатр оперы і балета Рэспублікі Беларусь;
Музычная дзейнасць
Прафесіі	камерны спявак, ; оперны спявак
Пеўчы голас	барытон
Інструменты	вакал[d]

Мікалай Дзмітрыевіч Ворвулеў (22 студзеня 1917, Паўлаўск, Варонежская вобласць — 29 жніўня 1967, Кіеў) — беларускі і ўкраінскі савецкі оперны спявак (барытон). Народны артыст БССР (1954). Народны артыст СССР (1956).^[1].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 22 студзеня 1917 года ў Паўлаўску Варожнежскай губерні, па нацыянальнасці ўкраінец.

У перыяд 1939—1946 гадоў служыў у шэрагах Савецкай Арміі, дзе быў салістам Ансамбля песні і танца Беларускай ваеннай акругі^[1]. Браў урокі спеваў у Мінску ў В. Ф. Карына^[2].

З 1946 года — саліст Беларускага тэатра оперы і балета, дзе дэбютаваў у партыі Эскамільё ў оперы «Кармэн» Ж. Бізе.

Адначасова займаўся ў Мінскай кансерваторыі па класе спеваў Я. Вітынга (руск.) (бел. (скончыў у 1954)^[1].

У лютым 1955 года ў Маскве падчас Дэкады беларускага мастацтва і літаратуры ўпершыню выканаў знакамітую Песню пра Нёман^[3].

З 1955 года гастраляваў за мяжой (ГДР, ПНР, СФРЮ, Вялікабрытанія)^[1].

У 1957—1967 гадах — саліст Украінскага тэатра оперы і балета імя Т. Р. Шаўчэнкі (Кіеў)^[1].

Выступаў як канцэртны спявак. Карыстаўся шырокай вядомасцю як выканаўца народных песень.

Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР IV—V скліканняў. Дэпутат Вярхоўнага Савета УССР V склікання^[1].

Памёр 29 жніўня 1967 года. Пахаваны ў Кіеве на Байкавых могілках.

Узнагароды і званні[правіць | правіць зыходнік]

Народны артыст Беларускай ССР (1954),
Народны артыст СССР (1956),
два ордэна Леніна (1955, у сувязі з дэкадай беларускага мастацтва ў Маскве; 1960, у сувязі з дэкадай украінскага мастацтва ў Маскве),
Ордэн «Знак Пашаны» (1948, у сувязі з 30-годдзем утварэння Беларускай ССР),
два іншых ордэна,
медалі.

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

Вядомы не толькі як оперны спявак, але і як выканаўца беларускіх народных і масавых песень^[1], у тым ліку «Ой бацька мой, Нёман», «Белоруссия».

Оперныя партыі[правіць | правіць зыходнік]

Голас рэдкай прыгажосці, дасканалае валоданне ім дазвалялі Ворвулеву ствараць выразныя скончаныя вобразы^[1].

«Кармэн» Ж. Бізэ — Эскамільё
«Дэман (руск.) (бел.» А. Р. Рубінштэйна — Дэман
«Князь Ігар» А. П. Барадзіна — князь Ігар
«Яўген Анегін» П. І. Чайкоўскага — Яўген Анегін
«Царская нявеста (руск.) (бел.» М. А. Рымскага-Корсакава — Гразны
«Дзяўчына з Палесся» Я. К. Цікоцкага — Апанас
«Надзея Дурава» А. Багатырова — Дзяніс Давыдаў
«Арсенал (укр.) (бел.» Г. І. Майбарады (руск.) (бел. — Максім
«Утаймаванне свавольнай» В. Я. Шабаліна (руск.) (бел. — Пятручыа
«Рыгалета» Дж. Вердзі — Рыгалета
«Аіда» Дж. Верди — Аманасра
«Травіята» Дж. Вердзі — Жэрмон
«Фаўст (руск.) (бел.» Ш. Гуно — Валянцін
«Лаэнгрын (руск.) (бел.» Р. Вагнера — Тэльрамунд^[4]
«Багдан Хмяльніцкі (руск.) (бел.» К. Ф. Данькевіча — Багдан Хмяльніцкі
«Кастусь Каліноўскі» Д. Лукаса — Кастусь Каліноўскі
«Ціхі Дон (руск.) (бел.» І. І. Дзяржынскага — Міцька
«Іаланта (руск.) (бел.» П. І. Чайкоўскага — Роберт
«Пікавая дама» П. І. Чайкоўскага — Томскі
«Паяцы (руск.) (бел.» Р. Леанкавала — Сільвіа.

Ушанаванне памяці[правіць | правіць зыходнік]

У 1994 годзе на фасадзе дома ў Кіеве (вул. Б. Хмяльніцкага, 47), дзе пражываў спявак, устаноўлена бронзавая мемарыяльная дошка з барэльефным партрэтам М. Варвулёва (скульптар Ю. Багаліка, архітэктар Р. Кухарэнка).

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж Ворвулев Николай Дмитриевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 125. — 737 с.
↑ ФотоГалерея | Опера | Исполнители | В (руск.)
↑ 7 вершаў, напісаных на франтах Вялікай Айчыннай
↑ ВОРВУЛЁВ в энциклопедии музыки (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Святло далёкай зоркі. Мікалай Варвулёў

[БС-1] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж Ворвулев Николай Дмитриевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 125. — 737 с.

[2] ФотоГалерея | Опера | Исполнители | В (руск.)

[3] 7 вершаў, напісаных на франтах Вялікай Айчыннай

[4] ВОРВУЛЁВ в энциклопедии музыки (руск.)

[1]

[2]

[3]

[4]