Раман Карпавіч Сабаленка

Раман Карпавіч Сабаленка
Асабістыя звесткі
Псеўданімы	Раман Заравы, Р. Заравы і Рамусь Заравы
Дата нараджэння	2 (15) кастрычніка 1907
Месца нараджэння	Сабалі, Рэчыцкі павет, Мінская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	13 мая 1975(1975-05-13) (67 гадоў)
Месца смерці	Мінск, Беларуская ССР, СССР
Пахаванне	Заслаўе
Грамадзянства	Расійская імперыя  СССР
Дзеці	Эла Раманаўна Сабаленка
Альма-матар	Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны
Месца працы	Палеская праўда Чырвоная звязда[d] Сельская газета Маладосць Літаратура і мастацтва
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	публіцыст, пісьменнік, паэт
Мова твораў	беларуская
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз беларускіх пісьменнікаў
Узнагароды

Раман Карпавіч Сабаленка (15 кастрычніка 1907, в. Сабалі, Рэчыцкі павет, Мінская губерня, цяпер Брагінскі раён, Гомельская вобласць — 13 мая 1975, Мінск; Псеўданімы: Раман Заравы; Ромусь Заравы; Крыптанімы: Р. С.; С. Р.) — беларускі празаік, паэт, публіцыст.

Біяграфія

Першы верш апублікаваў у 1927 годзе ў газеце «Звязда». Пісаў нататкі ў гомельскую сялянскую газету «Новая деревня». У 1929 годзе скончыў Гомельскі педагагічны тэхнікум. У 1929—1931 гадах служыў у Чырвонай Арміі. Пасля дэмабілізацыі працаваў стылістычным рэдактарам у газеце «Палеская праўда». У 1933—1935 гадах вучыўся на вячэрнім аддзяленні Гомельскага педагагічнага інстытута. Арыштаваны ў снежні 1933 года, але справу закрылі. Другі раз арыштаваны 28.9.1937 года, але Сабаленку зноў выпусцілі. Член СП Беларусі з 1939 года. З пачаткам Вялікай Айчыннай вайны мабілізаваны ў армію, ваяваў на Калінінскім фронце; намеснік камандзіра роты. Зноў арыштаваны і 13 ліпеня 1942 года прыгавораны ваенным трыбуналам 39-й арміі да 10 гадоў пазбаўлення волі. Але 31 ліпеня 1942 года прысуд адменены за адсутнасцю складу злачынства. Накіраваны ў армію, ваяваў на 2-м Прыбалтыйскім фронце. У 1945—1953 гадах працаваў загадчыкам аддзела культуры, намеснік галоўнага рэдактара баранавіцкай абласной газеце «Чырвоная звязда».

З 1953 года ў Мінску. Працаваў у газеце «Калгасная праўда», часопісе «Маладосць». У 1957—1966 гадах намеснік галоўнага рэдактара штотыднёвіка «Літаратура і мастацтва».

Узнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга, Чырвонай Зоркі і медалямі.

Пахаваны на могілках у Заслаўі.

Творчасць

Дэбютаваў вершам у 1927 годзе (газета «Звязда»). У 1935 годзе апублікаваў паэму «Брагінь» (часопіс «Полымя»). Выдаў зборнікі вершаў «З родных крыніц» (1950) і «Мая эстафета» (1954).

Аўтар зборнікаў аповесцей і апавяданняў «Жменя зярнят» (апавяданні і нарысы, 1957), «Сустрэчы» (1958), «Юнацтва ў дарозе» (1958), «Блакітнае ззянне» (1959), «Каралінцы» (1960), «Іду ў жыццё» (1961), «З пройдзеных дарог» (1962), «Паляўнічыя боты» (гумарыстычныя апавяданні, 1962). «Незамужняя ўдава. Былое застаецца ў сэрцы» (1965). «Пад дажджом і сонцам» (апавяданні, партрэты, 1966), «Спатканне пасля разлукі» (1971), «Роздум у дарозе» (1973), кнігі нарысаў аб дзеячах беларускай літаратуры і культуры «Колерамі вясёлкі» (1975).

Аповесці «Юнацтва ў дарозе», «Выпрабаванне сталасці» («Іду ў жыццё») і «Былое застаецца ў сэрцы» склалі трылогію «Іду ў жыццё». Выйшлі «Выбраныя творы» у 2 тамах (1967—1968), «Выбранае» (1977), «Творы» (1983).

Памяць

• 1 ліпеня 2025 года на будынку рэдакцыі газеты «Гомельская праўда» (Гомель, вул. Палеская, 17а) урачыста адкрылі памятную дошку пісьменнікам, паэтам і журналістам, творчасць якіх звязана з гэтым выданнем — Івану Шамякіну, Раману Сабаленку, Паўлюку Трусу, Анатолю Грачанікаву, Паўлу Пранузе, Міхасю Даніленку, Аляксандру Капусціну, Міколе Мятліцкаму.

Літаратура

• Рэпрэсаваныя літаратары, навукоўцы, работнікі асветы, грамадскія і культурныя дзеячы Беларусі. Энцыклапедычны даведнік у 10 тамах (15 кнігах). Т. 2 / Укладальнік Л. У. Маракоў. — Смаленск, 2003.
  • Карпаў У. Раман Сабаленка: Літаратурны партрэт // Полымя. 1963, № 7.
  • Герцовіч Я. Заўжды ў дарозе // ЛіМ. 1967, 13 кастр.
  • Шушкевіч С. Лета пісьменніка // Шушкевіч С. Выбр. тв: У 2 т. — Мн., 1978. Т. 2.
• Сабаленка Раман // Беларускія пісьменнікі: Біябібліяграфічны слоўнік. У 6 т. / пад рэд. А. І. Мальдзіса. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 1992—1995.
• Сабаленка Раман Карпавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 638. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.