Расонская партызанская брыгада імя І. В. Сталіна
| Расонская партызанская брыгада імя І. В. Сталіна | |
|---|---|
| Расонская брыгада імя І. В. Сталіна | |
| Гады існавання | 1942—1943 |
| Краіна | |
| Краіны |
 Беларуская ССР РСФСР |
| Падпарадкаванне | Беларускі штаб партызанскага руху |
| Тып | разведвальна-дыверсійнае і партызанскае падраздзяленне |
| Войны | Вялікая Айчынная вайна |
| Удзел у | Расонскі бой |
| Камандзіры | |
| Вядомыя камандзіры | Радзівон Арцёмавіч Ахоцін |
Расонская партызанская брыгада імя І. В. Сталіна — савецкае разведвальна-дыверсійнае і партызанскае падраздзяленне, якое дзейнічала падчас Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Расонскага, Асвейскага і Полацкага Віцебскай, Ідрыцкага і Невельскага раёнаў Калінінскай абласцей РСФСР.
Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]
У канцы мая 1942 года ў Расонскім раёне для арганізацыі і кіраўніцтва партызанскімі атрадамі быў створаны штаб на чале з сакратаром Расонскага падпольнага райкома КП(б)Б В. Я. Лапенкам і камандзірам атрада імя Сталіна Р. А. Ахоціным. У чэрвені штабам былі арганізаваны атралы імя Варашылава, імя Чапаева, імя Чкалава, імя Молатава. У ліпені 1942 года ўсе гэтыя атрады ўвайшлі ў брыгаду «За Савецкую Беларусь» як расонская група партызанскіх атрадаў. Пазней у яе былі ўключаны асобныя атрады: 2-і імя Сталіна, імя Леніна, імя Катоўскага, імя Будзённага, імя Шчорса.
Паводле распараджэння аператыўнай групы партызанскага руху пры Ваенным савеце 4-й Ударнай арміі, у канцы жніўня 1942 года група партызанскіх атрадаў Расонскага раёна пераўтворана ў Расонскую брыгаду імя Сталіна. Брыгада вяла пастаянныя баі з нямецкімі акупацыйнымі сіламі, што непрыкметна пераўтварала атрады ў паходныя шпіталі, што абцяжарвала аператыўны і тактычны манеўр. Каб палепшшыць становішча была створана медыцынская служба (начальнік — М. А. Папова) і брыгадны шпіталь (начальнік і камісар — Я. А. Алесіна і С. К. Рубашэнка).
3 лістапада 1943 года Расонская брыгада імя Сталіна ў складзе 12 атрадаў агульнай колькасцю 2309 чалавек, злучылася з часцямі РСЧА.
Склад[правіць | правіць зыходнік]
Атрады[правіць | правіць зыходнік]
Падчас стварэння, брыгада складалася з:
- партызанскі атрад імя Сталіна;
- партызанскі атрад імя Варашылава;
- партызанскі атрад імя Чапаева;
- партызанскі атрад імя Чкалава;
- партызанскі атрад імя Молатава;
- 2-і партызанскі атрад імя Сталіна;
- партызанскі атрад імя Кірава;
- партызанскі атрад імя Калініна;
- артылерыйскі дывізіён.
Пазней у брыгадзе былі арганізаны:
- партызанскі атрад імя Камсамола (з кастрычніка 1942 года — імя Лапенкі);
- партызанскі атрад імя Суворава;
- партызанскі атрад імя Кутузава;
- партызанскі атрад імя Жукава;
- партызанскі атрад імя Ракасоўскага.
Батальёны[правіць | правіць зыходнік]
Для лепшага кіравання брыгадай у жніўні 1942 года атрады былі зведзены ў батальёны:
- 1-ы батальён (зона адказнасці — паўднёвая частка раёна);
- 2-і батальён (усходняя);
- 3-і батальён (заходняя);
- 4-ы батальён (створаны ў лютым 1943 года).
Камандзіры[правіць | правіць зыходнік]
- Радзівон Арцёмавіч Ахоцін ліпень 1942—лістапад 1943 гадоў
Камісары[правіць | правіць зыходнік]
- Варфаламей Якаўлевіч Лапенка (загінуў) ліпень 1942—кастрычнік 1943 гадоў
- Яфрэм Пятровіч Васілевіч кастрычнік 1942—лістапад 1943 гадоў
Начальнікі штаба[правіць | правіць зыходнік]
- Пётр Яфімавіч Рубіс ліпень—жнівень 1942 года
- Георгій Пятровіч Мезенцаў верасень 1942—люты 1943 гадоў
- Леанід Фёдаравіч Рабінін люты—лістапад 1943 года
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Партызанская брыгада Расонская імя І. В. Сталіна // Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — С. 448. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.