Рыгор Фядотавіч Крывашэеў

Рыгор Фядотавіч Крывашэеў
Рыгор Фядотавіч Крывашэеў
	руск.: Григорий Федотович Кривошеев
Дата нараджэння	15 верасня 1929
Месца нараджэння	Kinterep[d], Q14647372?, Новасібірская акруга[d], Сібірскі край, РСФСР, СССР;
Дата смерці	29 красавіка 2019 (89 гадоў)
Месца смерці	Масква, Расія;
Альма-матар	Ваенная акадэмія Генеральнага штаба Узброеных Сіл Расійскай Федэрацыі;
Грамадзянства	СССР; Расія;
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	мотастралковыя войскі[d]
Званне	генерал-палкоўнік
Камандаваў	38th Army[d]
Узнагароды і званні

Рыгор Фядотавіч Крывашэеў (руск.: Григорий Федотович Кривошеев; 15 верасня 1929 — 29 красавіка 2019) — савецкі і расійскі военачальнік, ваенны гісторык. Генерал-палкоўнік (1984). Прафесар Акадэміі ваенных навук (1995). Кандыдат ваенных навук^[1].

Найбольш вядомы як кіраўнік даследчага калектыву ваенных гісторыкаў, які правёў першае ўсебаковае комплекснае гісторыка-статыстычнае даследаванне людскіх страт і баявой тэхнікі Узброеных Сіл СССР і Расіі ў войнах XX—XXI стагоддзяў, вынікі якога былі апублікаваныя ў манаграфіі «Грыф сакрэтнасці зняты: страты Узброеных Сіл СССР у войнах, баявых дзеяннях і ваенных канфліктах»^[2]^[3]^[4].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіліся ў 1929 годзе ў вёсцы Кінтэрэп Легастаеўскага раёна Сібірскага краю (цяпер тэрыторыя Маслянінскага раёна, Новасібірская вобласць) у сялянскай сям’і. У савецкай арміі з верасня 1949 года. Праходзіў службу ў школе сяржантаў 712-га артылерыйскага палка 198-й стралковай дывізіі (Бійск). У 1950 годзе паступіў у Цюменскае ваеннае пяхотнае вучылішча, якое скончыў у 1953 годзе (з адзнакай). Пасля выпуску вярнуўся ў 198-ю стралковую дывізію камандзірам узвода. У 1959 годзе здаў уступныя экзамены для паступлення ў Томскі політэхнічны інстытут, але камандаванне накіроўвае яго ў Омск для даўкамплектавання Омскага ваенна-пяхотнага вучылішча.

У 1961 годзе, у званні капітана, накіраваны для навучання ў Ваенную акадэмію імя М. В. Фрунзэ, якую скончыў у 1964 годзе. Пасля праходзіў службу камандзірам батальёна 469-га мотастралковага палка 115-й мотастралковай дывізіі (Кіеўская ВА). У 1967 годзе прызначаны на пасаду намесніка камандзіра навучальнага мотастралковага палка 48-й гвардзейскай вучэбнай танкавай дывізіі, а праз год — камандзірам гэтага ж палка з датэрміновым прысваеннем звання «падпалкоўнік». З 1969 года — начальнік штаба 48-й гвардзейскай вучэбнай танкавай дывізіі. У 1971 годзе становіцца слухачом Ваеннай акадэміі Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР. Па заканчэнні Акадэміі ў 1973 годзе быў прызначаны на пасаду камандзіра 161-й мотастралковай дывізіі (Ізяслаў, Прыкарпацкая ВА). У лютым 1975 года прысвоена воінскае званне генерал-маёр. Праз некалькі дзён пасля прысваення звання быў прызначаны на пасаду начальніка штаба 38-й арміі (Івана-Франкоўск), на працягу некалькіх месяцаў таксама выконваў абавязкі камандуючага арміяй.

У сакавіку 1979 года прызначаны начальнікам штаба — першым намеснікам камандуючага войскамі Туркестанскай ваеннай акругі (Ташкент). У красавіку 1984 года прысвоена воінскае званне генерал-палкоўнік, у чэрвені таго ж года прызначаны начальнікам штаба — першым намеснікам галоўнакамандуючага Групы савецкіх войск у Германіі. У студзені 1987 года заняў пасаду начальніка Галоўнага арганізацыйна-мабілізацыйнага ўпраўлення — намесніка начальніка Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР.

У адстаўцы з верасня 1991 года. На «грамадзянцы» ўзначаліў групу гісторыкаў-даследчыкаў, якую стварыў яшчэ працуючы ў Генеральным штабе.

Памёр 29 красавіка 2019 года. Пахаваны на Федэральных вайсковых мемарыяльных могілках.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Узнагароджаны ордэнамі Кастрычніцкай рэвалюцыі (1985), Чырвонага Сцяга (1980), Чырвонай Зоркі (1976), «За службу Радзіме ва Узброеных Сілах СССР» III ступені (1991) і многімі замежнымі ордэнамі і медалямі.

Навуковыя працы[правіць | правіць зыходнік]

Крывашэеў стаў шырока вядомы пасля публікацыі ў 1993 годзе сваёй кнігі, прысвечанай раскрыццю колькасці страт Савецкіх Узброеных Сіл у Вялікай Айчыннай вайне. Пад агульнай рэдакцыяй даследчыка кніга была падрыхтавана гісторыкамі і грунтавалася на рассакрэчаных савецкіх ваенных архівах. Праца ўяўляе сабой, магчыма, першую сур’ёзную спробу пазначыць велічыню страт РСЧА/СА падчас Другой сусветнай вайны. Да гэтай публікацыі дакладная колькасць ваенных страт СССР была прадметам палітычных спекуляцый, і лічбы вар’іраваліся ў адпаведнасці з палітычнай сітуацыяй у грамадстве.

Бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Манаграфіі

Гриф секретности снят: Потери Вооружённых Сил СССР в войнах, боевых действиях и военных конфликтах: Статистическое исследование / Г. Ф. Кривошеев, В. М. Андроников, П. Д. Буриков. — М.: Воениздат, 1993. — 370 с. — ISBN 5-203-01400-0.
- Английское издание: G. F. Krivosheev. Soviet Casualties and Combat Losses in the twentieth century, London, Greenhill Books, 1997, ISBN 1-85367-280-7; ISBN 978-1-85367-280-4.
Великая Отечественная война: цифры и факты. — М.: Просвещение, 1995. — 113 с. — (Полвека назад). — ISBN 5-09-006730-9.
Россия и СССР в войнах XX века: Потери вооружённых сил. — М.: Олма-пресс, 2001. — 608 с. — (Архив). — ISBN 5-224-01515-4.
- Россия и СССР в войнах XX века: Потери вооружённых сил. — 2-е изд., доп. — М.: [б. и.], 2005. — 712 с. — ISBN 5-7151-0078-X.
- Россия и СССР в войнах XX века: Книга потерь. — М.: Вече, 2010. — 624 с. — ISBN 978-5-9533-4676-6.
Великая Отечественная на земле Российской. — Минобороны России, 2006. — 424 с.
- Великая Отечественная на земле Российской. — 2-е изд., доп. — М.: Библос консалтинг, 2010. — 469 с. — ISBN 978-5-91501-017-7.
Великая Отечественная без грифа секретности: Книга потерь. — М.: Вече, 2009. — 380 с. — ISBN 978-5-9533-3877-6.
- Великая Отечественная без грифа секретности: Книга потерь. — М.: Вече, 2010. — 380 с. — ISBN 978-5-9533-4695-5.
- Великая Отечественная без грифа секретности: Книга потерь. — М.: Вече, 2014. — 383 с. — (Историческая литература). — ISBN 978-5-4444-1768-3.
- Великая Отечественная без грифа секретности: Книга потерь. — М.: Вече, 2020. — 383 с. — ISBN 978-5-4484-1837-2.

Артыкулы

Кривошеев Г. Ф. Подготовка военнообученных резервов для Советской Армии в предвоенные годы и в ходе Великой Отечественной войны // Военно-исторический журнал. — 1988. — № 1. — С.47—52.
Кривошеев Г. Ф. В первых сражениях // Военно-исторический журнал. — 1991. — № 2. — С. 10—16.
Кривошеев Г. Ф. Цена освободительной миссии // Военно-исторический журнал. — 1991. — № 3. — С. 48—51.
Кривошеев Г. Ф. Война брони и моторов // Военно-исторический журнал. — 1991. — № 4. — С. 36—41.
Кривошеев Г. Ф. Накануне // Военно-исторический журнал. — 1991. — № 6. — С. 41—44.
Кривошеев Г. Ф. «Историк должен ликовать и горевать вместе со своим народом» // Военно-исторический журнал. — 2002. — № 11. — С. 76—79.
Кривошеев Г. Ф. На подмосковных рубежах // Военно-исторический журнал. — 2006. — № 12. — С. 3—7.

Крыніцы[правіць | правіць зыходнік]

↑ Международная научная конференция «65 лет Великой Победы: итоги, уроки и прогнозы на будущее» (нявызн.). РГСУ (16 чэрвеня 2010). Архівавана з першакрыніцы 19 чэрвеня 2010. Праверана 12 верасня 2012.
↑ Glantz D. M. From the Soviet Secret Archives: Newly Published Soviet Works on the Red Army 1918—1991: A Review Essay // The Journal of Slavic Military Studies. — Routledge, 1995. — В. 2. — Vol. 8. — P. 328—329. — ISSN 1556-3006.
↑ Rosefielde S. G. F. Krivosheev, ed. Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, trans. Christine Barnard. London and Mechanicsburg: Greenhill Books and Stackpole Books, 1997. Pp. xiv, 290(англ.) // The International History Review. — Taylor & Francis, 1998. — Т. 20. — № 4. — С. 1008. — ISSN 1949-6540. Архівавана з першакрыніцы 7 лютага 2021.
↑ Westerlund L., Ilenkov S. Soviet soldiers KIA and MIA in the war against Germany and her allies, 1941—1945 (англ.) (фін.) // Sotavangit ja internoidut: kansallisarkiston artikkelikirja / toim. L. Westerlund. — Helsinki: Kansallisarkisto, 2008. — S. 20, 41—42. — ISBN 978-951-53-3139-7.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Кривошеев Григорий Федотович // Историки России. Кто есть кто в изучении отечественной истории: биобиблиографический словарь / авт.-сост. А. А. Чернобаев; под ред. В. А. Динеса. — 2-е изд., испр. и доп. — СГЭА. — Саратов: Летопись, 2000. — С. 268—269. — ISBN 5-85559-092-5.

Рэцэнзіі[правіць | правіць зыходнік]

Walter S. Dunn. A Book Review of ‘Soviet Casualties and Combat Losses in the twentieth century’ // The Journal of Military History, Vol. 62, № 3 (Jul., 1998), pp. 660–661.
James F Dunnigan. A Book Review of ‘Soviet Casualties and Combat Losses in the twentieth century’ // The World War II Bookshelf: Fifty Must-Read Books, 2004, Citadel Press, ISBN 0-8065-2609-2. pp. 136–139.

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Кривошеев Григорий Федотович (нявызн.). Международный объединённый биографический центр. Архівавана з першакрыніцы 19 кастрычніка 2012. Праверана 12 верасня 2012.
Интервью в журнале «Российская Федерация сегодня»
Некролог на сайте газеты «Красная звезда»

[1] Международная научная конференция «65 лет Великой Победы: итоги, уроки и прогнозы на будущее» (нявызн.). РГСУ (16 чэрвеня 2010). Архівавана з першакрыніцы 19 чэрвеня 2010. Праверана 12 верасня 2012.

[2] Glantz D. M. From the Soviet Secret Archives: Newly Published Soviet Works on the Red Army 1918—1991: A Review Essay // The Journal of Slavic Military Studies. — Routledge, 1995. — В. 2. — Vol. 8. — P. 328—329. — ISSN 1556-3006.

[3] Rosefielde S. G. F. Krivosheev, ed. Soviet Casualties and Combat Losses in the Twentieth Century, trans. Christine Barnard. London and Mechanicsburg: Greenhill Books and Stackpole Books, 1997. Pp. xiv, 290(англ.) // The International History Review. — Taylor & Francis, 1998. — Т. 20. — № 4. — С. 1008. — ISSN 1949-6540. Архівавана з першакрыніцы 7 лютага 2021.

[4] Westerlund L., Ilenkov S. Soviet soldiers KIA and MIA in the war against Germany and her allies, 1941—1945 (англ.) (фін.) // Sotavangit ja internoidut: kansallisarkiston artikkelikirja / toim. L. Westerlund. — Helsinki: Kansallisarkisto, 2008. — S. 20, 41—42. — ISBN 978-951-53-3139-7.

[1]

[2]

[3]

[4]