Regesta źródłowe do dziejów Litwy od czasów najdawniejszych aż do unji z Polską

Regesta źródłowe do dziejów Litwy od czasów najdawniejszych aż do unji z Polską = Regesta Lithuaniae ab origine usque ad Magni Ducatus cum Regno Poloniae unionem (бел.: Рэгесты крыніц па гісторыі Літвы найдаўнейшых часоў аж да уніі з Польшчай) — зборнік рэгестаў па гісторыі Літвы, Жамойці і некаторых заходнебалцкіх плямён (яцвягаў, галіндаў, надроваў, скальваў) з найдаўнейшых часоў да пачатку панавання ў Вялікім Княстве Літоўскім вялікага князя Гедзіміна (1315 год).

Складзены на лацінскай мове і выдадзены Г. Пашкевічам ў 1930 годзе.Працяг выдання не здзейснены.

Змест

Рэгесты змяшчаюць з вычарпальнай паўнатой асобныя паведамленні з працантычных аўтараў (Тацыта, К. Пталамея), сярэдневяковых гісторыкаў (Касіядора, Іардана, Я. Длугаша, Пятра з Дусбурга, В. Кадлубака, Генрыха Латвійскага і іншых), нямецкіх і польскіх аналаў, рускіх летапісаў (Іпацьеўскага, Лаўрэнцьеўскага, наўгародскіх і іншых).

Размешчаны ў храналагічным парадку, 1-ы з іх — паведаменне Тацыта пра эстаў (98 год н.э.), апошні — паведамленне з хронікі Г. Вартберга пра горад Кукенойс (1315 год). Усяго змешчана 853 рэгесты і ў дадатку 6.

Рэгесты перадаюць кароткі змест паведамлення, некаторыя цакам яго цытуюць (калі крыніца на лацінскай мове), у асобных ёсць арыгінальныя напісанні геаграфічных назваў (на старажытнарускай мове лацінскім шрыфтам). Матэрыялы зборніка асвятляюць старажытную гісторыю балцкіх народаў, працэс утварэння Вялікага Княства Літоўскага, уключэння ў яго склад беларускіх зямель, ваенныя і мірныя ўзаемадачыненні Вялікага Княства Літоўскага з суседнімі дзяржавамі. Дзякуючы паўнаце сабраных звестак выданне мае вялікую навуковую каштоўнасць.

Публікацыі

• Regesta Lithuanie ab origine usque ad Magni Ducatus cum Regno Polonie unionem. T. I: Tempora usque ad annum 1315 complectens / Recensuit Henricus Paszkiewicz. — Varsovie, 1930.

Літаратура

• Рэгесты крыніц па гісторыі Літвы // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 13: Праміле — Рэлаксін / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2001. — Т. 13. — С. 547. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0216-4 (т. 13).
• Рэгесты крыніц па гісторыі Літвы // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 2001. — С. 167. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0214-8.