Тацевік Тыгранаўна Сазандаран

Тацевік Сазандаран
арм.: Տաթևիկ Սազանդարյան
Асноўная інфармацыя
Поўнае імя	Тацевік Тыгранаўна Сазандаран
Дата нараджэння	20 жніўня (2 верасня) 1916
Месца нараджэння	Хндзарэск[d], Зангезурскі павет[d], Елізаветпальская губерня, Каўказскае наместніцтва[d], Расійская імперыя
Дата смерці	6 кастрычніка 1999(1999-10-06) (83 гады)
Месца смерці	Ерэван, Арменія
Краіна	Расійская імперыя  СССР  Арменія
Муж	Q113293231? і Q25486514?
Альма-матар	Ерэванская дзяржаўная кансерваторыя імя Камітаса (1960)
Месца працы	Армянскі тэатр оперы і балета імя А. А. Спендыярава Ерэванская дзяржаўная кансерваторыя імя Камітаса Ерэванскі дзяржаўны мастацка-тэатральны інстытут[d]
Музычная дзейнасць
Прафесіі	спявачка, музычны педагог, палітык
Пеўчы голас	мецца-сапрана
Інструменты	вакал
Жанры	опера
Калектывы	АрмАТОБ імя А. А. Спендыярава
Супрацоўніцтва	ЕрДК, ЕрМТІ
Выхаванцы	Bella Darbinyan[d]
Грамадская дзейнасць
Партыя	УКП(б)
Прэміі
Узнагароды	Ордэн Святога Месропа Маштоца
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Тацевік Тыгра́наўна Сазандаран (арм.: Տաթևիկ Սազանդարյան; 1916—1999) — савецкая армянская камерная спявачка, оперная спявачка (мецца-сапрана), педагог, музычна-грамадскі дзеяч. Народная артыстка СССР (1956). Лаўрэат Сталінскай прэміі трэцяй ступені (1951).

Біяграфія

Тацевік Сазандаран нарадзілася 20 жніўня (2 верасня) 1916 года ў сяле Хндзарэск (цяпер у Сюнікскай вобласці, Арменія).

Канцэртную дзейнасць пачала ў 1933 годзе.

У 1937 годзе скончыла вакальна-драматычную студыю пры Доме культуры Армянскай ССР у Маскве. З гэтага ж года — салістка Армянскага акадэмічнага тэатра оперы і балета імя А. А. Спендыярава.

У 1960 годзе скончыла Ерэванскую кансерваторыю.

У канцэртным рэпертуары вакальная класіка, творы сучасных кампазітараў.

Гастралявала па гарадах СССР і за мяжой: Іран, Ліван, Швецыя, Туніс, Венгрыя, Сірыя (1956), Бельгія (1958, 1962), Грэцыя (1959), Чэхаславакія (1960), Францыя (1963).

З 1961 года выкладала ў Ерэванскай кансерваторыі (з 1970 года прафесар, 1977—1979 гадах — загадніца кафедрай сольнага спеву), адначасна ведала кафедрай сольнага спеву Ерэванскага мастацка-тэатральнага інстытута (1972—1977).

Член УКП(б) з 1949 года. Дэпутат ВС СССР 5 склікання (1958—1962).

Муж — Акоп Сяргеевіч Ханджан. Скрыпач, грамадскі дзеяч, аўтар некалькіх навуковых прац, начальнік кіравання па справах мастацтваў Армянскай ССР.

Тацевік Сазандаран памерла 6 кастрычніка 1999 года. Пахавана ў гарадскім Пантэоне.

Оперныя партыі

«Алмаст» А. А. Спендыярава — Алмаст «Аршак II» Т. Г. Чухаджана — Парандзем «Давыд-бек» А. Т. Тыграняна — Тамар «Гераіня» А. Л. Сцепаняна — Назелі «Саят-Нова» А. Г. Аруцюняна — Ганна «Царская нявеста» М. А. Рымскага-Корсакава — Любаша «Князь Ігар» А. П. Барадзіна — Канчакаўна «Аіда» Дж. Вердзі — Амнерыс

«Самсон і Даліла» Да. Сэн-Санса — Даліла «Маладая гвардыя» Ю. З. Мейтуса — Уля Громава «Цар Эдып» І. Ф. Стравінскага — Іякастэ «Кармэн» Ж. Бізэ — Кармэн «Арліная крэпасць» А. А. Бабаева — Шуан «У праменях сонца» А. Г. Тэр-Гевандзян — Бербера «Яўген Анегін» П. І. Чайкоўскага — Вольга «Фаўст» Ш. Гуно — Зібель.

Узнагароды і прэміі

• Народная артыстка Азербайджанскай ССР (1947)
• Народная артыстка Армянскай ССР
• Народная артыстка СССР (1956)
• Сталінская прэмія трэцяй ступені (1951) — за выкананне партыі Назелі ў оперным спектаклі «Гераіня»
• Дзяржаўная прэмія Армянскай ССР
• Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга
• Ордэн Дружбы народаў (1.09.1986)
• Ордэн Святога Месропа Маштоца (1997)
• Медалі.

Памяць

У Арменіі праводзіцца Рэспубліканскі конкурс вакалістаў імя Тацевік Сазандаран.

Літаратура

• Сазандаря́н Татевик Тиграновна // Т. 22. Ремень — Сафи. — М. : Советская энциклопедия, 1975. — С. 497. — (Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров; 1969—1978). (руск.)
• Мурадян М. О. Сазандаря́н Татевик Тиграновна // Музыкальная энциклопедия : [в 6 т.] / Гл. ред. Ю. В. Келдыш. — М.: Советская энциклопедия: Советский композитор, 1973—1982. — (Энциклопедии. Словари. Справочники. Изд-во «Советская Энциклопедия», Изд-во «Советский композитор»). — Т. 4: Окунев — Симович. — 1978. — Стб. 815—816. — 976 стб., илл. — 102 200 экз. (руск.)
• Сазандаря́н Татевик Тиграновна // Музыкальный энциклопедический словарь (руск.) / гл. ред. Г. В. Келдыш. — М.: Советская энциклопедия, 1990. — С. 480. — 672 с. — 150 000 экз. — ISBN 5-85270-033-9.
• Театральная энциклопедия. В 5 томах. / Под редакцией С. С. Мокульского (том 1), П. А. Маркова (тома 2—5). — М., Советская энциклопедия, 1961—1967. — Т. 5: Табакова — Яшугин. — М., 1967. — Стб. 807—808. — 1136 стб. с илл., 8 л. илл. — 38 000 экз. (руск.)