Хамяк звычайны

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Хамяк звычайны
Навуковая класіфікацыя
Міжнародная навуковая назва

Cricetus cricetus Linnaeus, 1758

Арэал

выява

Ахоўны статус

Сістэматыка
на Віківідах

Выявы
на Вікісховішчы
ITIS  632734
NCBI  10034
EOL  1179512
FW  118984

Хамяк звычайны (Cricetus cricetus) — від грызуноў сямейства хамяковых.

Апісанне[правіць | правіць зыходнік]

Параўнальна буйны грызун, велічынёй з пацука, але з кароткім хвастом. Целасклад шчыльны, галава і задняя частка тулава круглявых формаў. Даўжыня цела 180—300 мм, хваста 30-80 мм, ступня 30-45 мм. Маса 150—450 г, зрэдку больш. Вушы круглявыя, невялікія, з белым аблямоўваннем. Поўсць кароткая, густая і мяккая. Афарбоўка рудая, розных адценняў. Ніжняя частка цела заўсёды чорная. Па баках галавы, шыі, лап — белыя плямы.

Пашырэнне[правіць | правіць зыходнік]

Лесастэпавы від грызуноў. У апошні перыяд замацаваўся на абязлесеных раўнінах, дзе з боку чалавека падтрымлівалася ўстойлівая збожжавая гаспадарка і жывёлагадоўля; жыве ў астраўных антрапагенных ландшафтах. Арэал цягнецца ад Францыі, Бельгіі, Нідэрландаў, Германіі (у гэтых краінах жывуць ізаляваныя групоўкі), па сярэдняй паласе Польшчы да Палескай нізіны. Агінаючы яе з поўдня, праходзіць на поўнач да сярэднярускіх раўнін, Паўднёвага Урала і да Алтая. Паўднёвая мяжа арэала праходзіць па альпійскіх далінах, Прычарнамор’ю, Паволжжу.

Біялогія[правіць | правіць зыходнік]

Вядзе начны спосаб жыцця, увесну і ўвосень актыўны і днём. Зімоўку праводзіць у стане сну ў норах. Перыядычна прачынаецца і падкормліваецца насеннем культурнай і дзікай травы, назапашанымі ў канцы лета. Радзей зімуе ў капцах бульбы і карняплодаў. Норы глыбокія: зімовыя дасягаюць 2-х м; летнія сталыя, каля 60 см; часавыя — каля 30 см.

Жывуць да 10 гадоў. Спарванне ў красавіку — жніўні. Цяжарнасць 12-20 дзён. Самка нараджае ад 3 да 12 дзіцянятаў. Сталыя асобіны і халастыя самкі вядуць адзінкавы лад жыцця. Сілкуюцца вегетатыўнымі і пладовымі часткамі разнастайных культурных і дзікіх раслін. У нары ўладкоўвае вялікія запасы рознага насення, часам да 20 кг. У склад кормаў таксама ўваходзяць: насякомыя, яшчаркі, птушаняты, дробныя грызуны.

У апошнія дзесяцігоддзі колькасць хамяка значна зменшылася ў большасці месцаў еўрапейскай часткі арэала. Хамяк жыве таксама і ў Беларусі, дзе занесены ў Чырвоную кнігу.

У філатэліі[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Зубр еўрапейскі Гэты від занесены ў Чырвоную кнігу Беларусі і ахоўваецца законам.
III катэгорыя (VU)