Чартапалох кучаравы
| Чартапалох кучаравы | |||||||||||||||||||||
 | |||||||||||||||||||||
| Навуковая класіфікацыя | |||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
прамежныя рангі
| |||||||||||||||||||||
| Міжнародная навуковая назва | |||||||||||||||||||||
|
Carduus crispus L., 1753 | |||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||
Чартапало́х кучаравы[3] (Carduus crispus) — від кветкавых травяністых раслін роду Чартапалох сямейства Астравыя (Asteraceae).
Назва
[правіць | правіць зыходнік]Народныя назвы: бадзюлі, будзяк, калючка, растроп, дзядоўнік[4][5][6][7][8][9].
Батанічнае апісанне
[правіць | правіць зыходнік]
Шматгадовая расліна вышынёй 0,5—2 м з прамым, галінастым, да самых кошыкаў крылата-калючым сцяблом. Лісце мяккае, знізу бела- або шарсціста-лямцавае, выемчата-зубчастае ці лопасцевае, з мяккімі калючкамі даўжынёй не больш 3 мм. Ніжняе лісце даўжынёй да 20 см, шырынёй 10—15 см, на крылатым чаранку даўжынёй да 10—12 см. Кветкавыя кошыкі дыяметрам 1,5—5 см, пурпуровыя, рэдка ружовыя, белыя, па 2—4 скучаныя на верхавінках сцябла і галінак, не панікаюць у час цвіцення. Сямянкі шараватыя (1 расліна дае да 6500 сямянак).
Распаўсюджанне і экалогія
[правіць | правіць зыходнік]Расліна распаўсюджана ва ўмераных і трапічных (Індыя) абласцях Еўразіі[10]. Натуралізавалася на тэрыторыі Нарвегіі і Паўночнай Амерыкі[10]. Святлолюбівая, ценевынослівая расліна, мезафіт і мезатроф[11]. На тэрыторыі Беларусі цвіце ў чэрвені—кастрычніку.
Гаспадарчае значэнне
[правіць | правіць зыходнік]Лекавая і меданосная расліна. Пустазелле.
Зноскі
- ↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
- ↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
- ↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 31. — 160 с. — 2 350 экз.
- ↑ Васількоў І. Г. Матэрыялы да флоры Горацкага раёна. Праца навуковага таварыства па вывучэнню Беларусі, т. III. — Горы-Горкі, 1927.
- ↑ Чоловский К. Опыт описания Могилевской губернии. По программе и под редакцией А. С. Дембовецкого, кн. I. Могілев.
- ↑ Носович И. И. Словарь белорусского наречия. — Спб, 1870.
- ↑ Шатэрнік М. В. Краёвы слоўнік Чэрвеньшчыны. — Мінск, 1929.
- ↑ Добровольский В. Н. Смоленский областной словарь. — Смоленск, 1914
- ↑ Анненков Н. Ботанический словарь — Спб, 1878.
- ↑ а б Taxon: Carduus crispus L. (англ.) // Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy)
- ↑ Чертополох курчавый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Кім Г. А. Чартапалох // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 5. Стаўраструм — Яшчур / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1986. — 583 с., іл. — 10 000 экз. — С. 327—328.
Спасылкі
[правіць | правіць зыходнік]- Чертополох курчавый: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
Слоўнікі і энцыклапедыі | |
|---|---|
| Таксанамія | APNI · EOL · GBIF · iNaturalist · IPNI · IRMNG · ITIS TSN · NCBI · POWO · The Plant List · The Plant List · Tropicos · WFO · Флора Кітая |
