Юзаф Козел-Паклеўскі (прамысловец)

Юзаф Козел-Паклеўскі
Юзаф Козел-Паклеўскі
	; Юзаф-Анджэй Козел-Паклеўскі
	; Герб «Козел»
Нараджэнне	1845; Вялікая Сэрвач, Вілейскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя;
Смерць	31 студзеня 1915; Таліца, Камышлаўскі павет[d], Пермская губерня, Расійская імперыя;
Род	Козел-Паклеўскія
Бацька	Ян Козел-Паклеўскі[d]
Маці	Юзэфа Толенсдорф[d]
Жонка	Юлія-Амбражына Козел-Паклеўская
Дзеці	Юзаф-Вінцэнт Козел-Паклеўскі, Вінцэнт Козел-Паклеўскі, Тадэвуш Козел-Паклеўскі
Веравызнанне	каталік
Бітвы	паўстанне 1863—1864 гадоў;

Юзаф Анджэй Козел-Паклеўскі (польск.: Józef Andrzej Poklewski-Koziełł; нар. 1845, маёнтак Сэрвач Вялікі, Вілейскі павет, Мінская губерня, цяпер Вілейскі раён — 31 студзеня 1915, Таліца, Расійская імперыя) — удзельнік паўстання 1863—1864 гадоў на тэрыторыі Барысаўскага павета, прамысловец, філантроп.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Паходзіў са шляхецкага роду Козел-Паклеўскіх уласнага герба «Козел». Бацька Каэтан быў суддзём, дзед Юзаф-Каласанты Козел-Паклеўскі быў уладальнікам маёнтку Сэрвач, маці Вікторыя паходзіла з роду Ліхадзіеўскіх герба «Ястрабец». Да паўстання жыў у маёнтку Сэрвач, якім валодаў яго бацька^[1].

У час паўстання быў арыштаваны за намер далучыцца да паўстанцкага атрада, 22 красавіка 1863 г. быў зняволены ў лякарні г. Барысава, дзе ўтрымліваўся яшчэ 10 ліпеня 1863 г.^[1]. Яго маёмасць на падставе распараджэння віленскага губернатара падлягала секвестру^[1]. Пастановай Мураўёва 23 жніўня 1863 г. быў прысуджаны да пазбаўлення правоў стану, канфіскацыі маёмасці і ссылкі на службу шарагоўцам у Сібірскія лінейныя батальёны расійскага войска^[1]^[2]. У 1865 г. служыў у 4 лінейным батальёне Заходняй Сібіры ў г. Омск^[1].

Дзякуючы сувязям сваяка Альфонса Козел-Паклеўскага быў накіраваны адбываць пакаранне на Таліцкі вінакураны завод, які належаў Альфонсу. З 1890 г. Юзаф стаў кіраўніком канторы Таліцкіх заводаў, упаўнаважаны па справах гандлёвага дома «Спадчыннікі А. Ф. Паклеўскага-Козел». Займаў шэраг пасад у Пермскай губерні. Ахвяраваў шмат грошай на развіццё адукацыі і медыцыны Урала. Пасля яго смерці ў 1915 годзе, удава Юзафа вяртаецца ў Вялікую Сэрвач для падзелу спадчыны паміж спадчыннікамі. Старэйшы сын Юзаф атрымаў Вялікую Сэрвач. Вінцэнту дастаўся нядаўна пабудаваны маёнтак Людвінова з фермай серабрыстых ліс. Малодшы сын Тадэвуш атрымаў Кастыкі, у якім быў вадзяны млын.

Прыватнае жыццё[правіць | правіць зыходнік]

У высылцы ажаніўся з Юліяй Амбражынай Козел-Паклеўская (1863—1938), якая была на 18 гадоў маладзейшай за яго і прыходзілася яму далёкай сваячніцай з вількамірскай галіны роду Козел-Паклеўскіх. Яе бацька Павел Козел-Паклеўскі валодаў маёнткам Дзекшнэ Вількамірскага павета, удзельнічаў у паўстання 1863—1864 гадоў. У шлюбе мелі трох сыноў:

Юзаф-Вінцэнт Козел-Паклеўскі — спадчыннік маёнтку Вялікая Сэрвач,
Вінцэнт Козел-Паклеўскі — афіцэр Войска Польскага і ахвяра Катынскага расстрэлу,
Тадэвуш Козел-Паклеўскі — быў у 1942 расстраляны немцамі за ўдзел у канспірацыі Арміі Краёвай.

Унукі (па лініі сына Юзафа Вінцэнта): Эльжбета, Ізабела, Юлія, Тадэвуш і Міхал, якія пражываюць у Польшчы.

Зноскі

↑ ^а ^б ^в ^г ^д Удзельнікі паўстання 1863—1864 гадоў : біяграфічны слоўнік : (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі) / Дзмітрый Матвейчык ; Дэпартамент па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Республікі Беларусь, Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. — Мінск: Беларусь, 2016. — 734 с. — 400 экз. — ISBN 978-985-01-1159-3. С. 256—257.
↑ Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857—1865 poprzedzone wspomnieniami osobistemi prof. Tadeusza Korzona oraz opatrzone przedmową i przypisami. T. 1, s. 373 tom 1 tom 2 Wilno 1913.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857—1865 poprzedzone wspomnieniami osobistemi prof. Tadeusza Korzona oraz opatrzone przedmową i przypisami. tom 1 tom 2 Wilno 1913.
Матвейчык, Дз. Ч. Паўстанне 1863—1864 гадоў у Беларусі: нарыс баявых дзеянняў / Дзмітрый Матвейчык. — Мінск : Медысонт, 2013. — 121 с.
Удзельнікі паўстання 1863—1864 гадоў : біяграфічны слоўнік : (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі) / Дзмітрый Матвейчык ; Дэпартамент па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Республікі Беларусь, Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. — Мінск: Беларусь, 2016. — С. 58. — 734 с. — 400 экз. — ISBN 978-985-01-1159-3.
Ивонин А. Р. Сибирские предприниматели дореформенного периода: штрихи к историческому портрету // Институт истории СО РАН. Личность в истории Сибири XVIII—XX веков. Сборник биографических очерков / Отв. редактор — Кириллов А. К.. — Новосибирск: Сова, 2007. — С. 81—94. — ISBN 978-5-87550-063-3.
Филь С. Поклевские-Козелл — владельцы винокуренного завода // Лукич. — 2001. — № 3. — С. 56—63.
Черданцев И. К. На Талых ключах. — Талица,1992.

[Матвейчык-1] а ^б ^в ^г ^д Удзельнікі паўстання 1863—1864 гадоў : біяграфічны слоўнік : (паводле матэрыялаў Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі) / Дзмітрый Матвейчык ; Дэпартамент па архівах і справаводству Міністэрства юстыцыі Республікі Беларусь, Нацыянальны гістарычны архіў Беларусі. — Мінск: Беларусь, 2016. — 734 с. — 400 экз. — ISBN 978-985-01-1159-3. С. 256—257.

[2] Pamiętniki Jakóba Gieysztora z lat 1857—1865 poprzedzone wspomnieniami osobistemi prof. Tadeusza Korzona oraz opatrzone przedmową i przypisami. T. 1, s. 373 tom 1 tom 2 Wilno 1913.

[1]

[2]