Перайсці да зместу

Юрый Аляксандравіч Шапорын

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Юрый Аляксандравіч Шапорын
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 27 кастрычніка (8 лістапада) 1887[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 9 снежня 1966(1966-12-09)[3][4] (79 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Жонка Любоў Шапорына[d]
Альма-матар
Месца працы
Музычная дзейнасць
Прафесіі кампазітар, дырыжор, выкладчык універсітэта, кінакампазітар, музычны педагог, музычны крытык
Жанры опера
Выхаванцы Радзівон Канстанцінавіч Шчадрын
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
ордэн Леніна ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга ордэн Чырвонай Зоркі медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» медаль «У памяць 800-годдзя Масквы»
народны артыст СССР Народны артыст РСФСР Заслужаны дзеяч мастацтваў РСФСР Сталінская прэмія Дзяржаўная прэмія РСФСР імя М. І. Глінкі

Юрый (Георгій) Аляксандравіч Шапорын (руск.: Ю́рий (Гео́ргий) Алекса́ндрович Шапо́рин; 27 кастрычніка [8 лістапада] 1887, Глухаў — 9 снежня 1966, Масква) — савецкі, расійскі кампазітар, дырыжор, музычны педагог, грамадскі дзеяч. Народны артыст СССР (1954). Лаўрэат трох Сталінскіх прэмій (1941, 1946, 1952).

З 1939 года выкладаў у Маскоўскай кансерваторыі імя П. І. Чайкоўскага (з 1939 года — прафесар класа інструментоўкі, з 1945 года — кампазіцыі, у 1948—1949 гадах — загадчык кафедры кампазіцыі). Сярод яго вучняў — Я. Ф. Святланаў, Р. К. Шчадрын, Э. М. Арцем’еў і іншыя вядомыя музыканты.

На працягу 1925—1936 гадоў працаваў у музычным выдавецтве «Трытон», шматразова абіраючыся старшынёй яго кіравання. Некаторыя яго творы былі надрукаваны ў «Трытоне», напрыклад, раманс «Пра што ты выеш, вецер начны».

У 1941—1942 гадах кіраваў ансамблем чырвонаармейскай песні ў Нальчыку, потым у Тбілісі. Знаходзячыся ў эвакуацыі ў Тбілісі, стварыў сімфанічныя сюіты са сваёй музыкі да фільмаў «Мінін і Пажарскі», «Сувораў» і «Кутузаў», у пасляваенныя гады — звярнуўся да вакальнай музыкі. Пасля заканчэння і першай пастаноўкі ў 1953 годзе оперы «Дзекабрысты» кампазітар стаў складаць значна менш, аддаючы перавагу выкладанню і музычнай крытыцы.

З 1939 года — член аргкамітэта, з 1948 года — член праўлення, у 1952—1966 гадах — сакратар Саюза кампазітараў СССР. Член Савецкага Камітэта абароны міру з 1955 года.

У 1948 годзе прадстаўляў савецкае музычнае мастацтва на Міжнародным з’ездзе кампазітараў і музычных дзеячаў у Празе.

У 1969 годзе быў выдадзены зборнік крытычных работ кампазітара («Выбраныя артыкулы»).

Зноскі

  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #119121808 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 4 мая 2014.
  2. Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  3. а б в Шапорин Юрий Александрович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. Juri Alexandrowitsch Schaporin // Brockhaus Enzyklopädie