Якаб Понтусан Дэлагардзі
| Якаб Понтусан Дэлагардзі граф Лекё шведск.: Jakob Pontusson De la Gardie greve av Läckö | |||
 | |||
| Партрэт з Нацыянальнага музея Швецыі | |||
| |||
|---|---|---|---|
| 1622—1628 | |||
| Папярэднік: | - | ||
| Пераемнік: | Густаў Хорн | ||
| Дзейнасць: | палітык, землекарыстанне, ваенны | ||
| Нараджэнне: | 20 чэрвеня 1583 Рэвель | ||
| Смерць: | 12 жніўня 1652 (69 гадоў) Стакгольм | ||
| Род: | Дэлагардзі | ||
| Бацька: | Понтус Дэлагардзі | ||
| Маці: | Сафія Гюленхельм (швед.) | ||
| Жонка: | Эба Брагэ | ||
| Дзеці: | Магнус Габрыэль Дэлагардзі | ||
| Ваенная служба | |||
| Прыналежнасць: |  Швецыя
| ||
| Род войскаў: | інфантэрыя | ||
| Званне: | фельдмаршал | ||
| Бітвы: | Паход Дэлагардзі | ||
Граф Якаб Понтусан Дэлагардзі (шведск.: Jakob de la Gardie; 20 чэрвеня 1583, Рэвель — 12 жніўня 1652, Стакгольм) — шведскі ваенны і дзяржаўны дзеяч, актыўны ўдзельнік падзей Смутнага часу (гл. паход Дэлагардзі). У 1620 годзе ганараваны званнем фельдмаршала. Старэйшы сын — Магнус Габрыэль Дэлагардзі, рыксканцлер Швецыі.
Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]
Нарадзіўся 20 чэрвеня 1583 года ў Рэвелі ў сям'і Понтуса Дэлагардзі (1520—1585), шведскага палкаводца і дыпламата французскага паходжання.
У лютым 1609 года ўзначальваў пятнаццацітысячны дапаможны атрад, адпраўлены шведскім каралём Карлам IX на дапамогу Васілю Шуйскаму супраць польска-літоўскіх войскаў. Разам з войскамі пад камандаваннем Міхаіла Скапіна-Шуйскага разбіў польска-літоўскія войскі каля Цверы, вызваліў Троіцкую лаўру. У сакавіку 1610 года ўвайшоў у Маскву. Быў разбіты пры Клушыне і вымушаны быў адступіць. У 1610 годзе аблажыў Ціхвінскі манастыр, пратрымаўшы яго да 1613 года. Узначальваў шведскае войска ў бітве пад Бронніцай, удзельнічаў у аблозе Пскова ў 1615 годзе. У 1617 годзе ўдзельнічаў у заключэнні Сталбоўскага міру.
З 1619 года шведскі намеснік у Рэвелі, з 1622 года генерал-губернатар Лівоніі. У 1632—1644 гадах член рэгенцкага савета пры каралеве Крысціне. Атрымаў ад караля ў леннае валоданне вобласць вакол замка Лескё, які значна перабудаваў. Памёр 12 жніўня 1652 года ў Стакгольме. У яго гонар названы горад Якабстад.
Зноскі
Літаратура[правіць | правіць зыходнік]
- Сюрьё В.-М. Якоб Де ла Гарди // Сто замечательных финнов. Калейдоскоп биографий = 100 suomalaista pienoiselämäkertaa venäjäksi / Ред. Тимо Вихавайнен (Timo Vihavainen); пер. с финск. И. М. Соломеща. — Хельсинки: Общество финской литературы (Suomalaisen Kirjallisuuden Seura), 2004. — 814 с. — ISBN 951-746-522-X.. — Электронная версия книги на сайте Финского биографического общества. — Архивировано из первоисточника 18 декабря 2012. Проверено 27 декабря 2012.
- Кобзарева Е.И. Шведский военачальник Я.П. Делагарди в России "Смутного времени" // Новая и новейшая история. — 2006. — № 3. — С. 170 - 184.
