Іван Захаравіч Сурыкаў

Іван Захаравіч Сурыкаў
Іван Захаравіч Сурыкаў
	руск.: Иван Захарович Суриков
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	6 (18) красавіка 1841 ці 6 красавіка 1841
Месца нараджэння	Novosyolovo[d], Вялікасельскі раён, Іванаўская Прамысловая вобласць[d], РСФСР;
Дата смерці	6 (18) мая 1880 (39 гадоў) ці 6 мая 1880 (39 гадоў)
Месца смерці	Масква, Маскоўская губерня, Расійская імперыя;
Пахаванне	Пятніцкія могілкі[d];
Грамадзянства	Расійская імперыя;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт
Гады творчасці	з 1860
Жанр	верш
Мова твораў	руская
Подпіс
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Іван Захаравіч Су́рыкаў^[3] (руск.: Иван Захарович Суриков; 6 красавіка 1841 — 6 мая 1880) — рускі паэт.

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Навасёлава Углічскага павета Яраслаўскай губерні^[3]^[4]. У 1849 годзе разам з маці пераехаў да бацькі ў Маскву. Працаваў разам з ім, а потым ва ўласнай лаўцы^[4]. Грамаце і вершаскладанню вучыўся самастойна. У 1860-х гадах пазнаёміўся з А. М. Пляшчэевым, які высока ацаніў вершы Сурыкава. У 1860 годзе Іван Сурыкаў ажаніўся^[5].

Захварэў туберкулёзам, доўга лячыўся. Прамёр 6 мая 1880 года ў Маскве. Быў пахаваны на Пятніцкіх могілках.

Творчасць

У друку дэбютаваў у 1864 годзе (у 1863 годзе ў часопісе «Развлечение»^[5]). У 1871, 1875, 1877 гадах выдаў зборнікі вершаў^[3]^[4].

Асноўныя тэмы паэзіі Івана Сурыкава — жыццё сялян і гарадской беднаты, цяжкая доля жанчыны. Многія вершы прысвечаны рускай прыродзе, дзецям. Яго творчасць была таксама звязана з фальклорам. Многія вершы Івана Сурыкава сталі папулярнымі народнымі песнямі: «Рабіна» («Што стаіш, гайдаешся…»), «У стэпе» («Стэп ды стэп вакол…») і інш. У творах з рускай гісторыі выяўлены бунтарскія настроі: паэмы «Пакаранне смерцю Сценькі Разіна», «Садко» (на яе аснове створана аднайменная опера М. А. Рымскага-Корсакава).

Па ініцыятыве І. З. Сурыкава быў падрыхтаваны калектыўны зборнік «Світанак» (руск.: «Рассвет», 1872), які стаў пачаткам дзейнасці Сурыкаўскага літаратурнага гуртка, праіснаваўшага да 1933 года.

Пераклаў на рускую мову вешы Тараса Шаўчэнкі^[6].

Крыніцы

↑ ^а ^б Deutsche Nationalbibliothek Record #141550252 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 2 чэрвеня 2024.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
↑ Суриков Иван Захарович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ ^а ^б ^в БелЭн 2002.
↑ ^а ^б ^в ВСЭ 1969—1978.
↑ ^а ^б Суриков Иван Захарович // Ярославия (руск.)
↑ Нагорна Наталія. Суриков Іван Захарович // Шевченківська енциклопедія: в 6 т. — Т. 5: Пе-С / Редкол.: М. Г. Жулинський (гол.) та ін., М. П. Бондар, О. В. Бронь (відп. секр.) та ін. — К., 2015. — С. 1016. — 1040 с. — ISBN 978-966-02-6975-0. (укр.)

Літаратура

Су́рыкаў Іван Захаравіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 284. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Суриков Иван Захарович / Щуров И. А. // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
707. Суриков Иван Захарович // Литературный энциклопедический словарь (руск.) / [Подгот. Е. И. Бонч-Бруевич и др.]; Под общ. ред. В. М. Кожевникова, П. А. Николаева. — М.: Советская энциклопедия, 1987. — 750 с. — 100 000 экз.
Суриков Иван Захарович // Литературная энциклопедия: В 11 т. — [М.], 1929—1939. — Т. 11. / Ред. коллегия: Лебедев-Полянский П. И., Нусинов И. М.; Гл. ред. Луначарский А. В.; ученый секретарь Михайлова Е. Н. — М.: Худож. лит., 1939. — Стб. 118—120. — 824 стб.: ил. (руск.)

Спасылкі

Самоучка // Фонд «Русский мир» (руск.)
Суриков Иван Захарович // Ярославия (руск.)

[_9bd887a00c6da465-1] а ^б Deutsche Nationalbibliothek Record #141550252 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 2 чэрвеня 2024.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>

[_b3d29da33cb7d8da-2] Суриков Иван Захарович // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[FOOTNOTEБелЭн2002-3] а ^б ^в БелЭн 2002.

[FOOTNOTEВСЭ1969—1978-4] а ^б ^в ВСЭ 1969—1978.

[Яр-5] а ^б Суриков Иван Захарович // Ярославия (руск.)

[Ш-6] Нагорна Наталія. Суриков Іван Захарович // Шевченківська енциклопедія: в 6 т. — Т. 5: Пе-С / Редкол.: М. Г. Жулинський (гол.) та ін., М. П. Бондар, О. В. Бронь (відп. секр.) та ін. — К., 2015. — С. 1016. — 1040 с. — ISBN 978-966-02-6975-0. (укр.)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]