П’ер Лоці: Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
→‎Біяграфія: дапаўненне
Радок 8: Радок 8:
Паступова прасоўваючыся па службе, даслужыўся ў [[1906]] годзе да [[капітан]]а; са студзеня [[1910]] года — у рэзерве. Пісьменніцкую дзейнасць пачаў у [[1876]] годзе, калі пасля наведвання [[Канстанцінопаль|Канстанцінопаля]] яго калегі пераканалі Лоці пачаць публікацыю урыўкаў з дзённіка. Вынікам быў ананімна апублікаваны раман ''«{{нп3|Азіядэ|Азіядэ|en|Aziyadé}}»'' ({{lang-fr|Aziyadé}}) у [[1879]] годзе, часткова любоўны раман, часткова [[аўтабіяграфія]], як і працы яго прыхільніка [[Марсель Пруст|Марселя Пруста]].
Паступова прасоўваючыся па службе, даслужыўся ў [[1906]] годзе да [[капітан]]а; са студзеня [[1910]] года — у рэзерве. Пісьменніцкую дзейнасць пачаў у [[1876]] годзе, калі пасля наведвання [[Канстанцінопаль|Канстанцінопаля]] яго калегі пераканалі Лоці пачаць публікацыю урыўкаў з дзённіка. Вынікам быў ананімна апублікаваны раман ''«{{нп3|Азіядэ|Азіядэ|en|Aziyadé}}»'' ({{lang-fr|Aziyadé}}) у [[1879]] годзе, часткова любоўны раман, часткова [[аўтабіяграфія]], як і працы яго прыхільніка [[Марсель Пруст|Марселя Пруста]].


Падарожжы ў экзатычныя краіны давалі сюжэты і месцы дзеяння раманам Лоці. Падарожжа на два месяцы ў [[Папеэтэ]] ў [[1872]] годзе прывяло да публікацыі ў [[1880]] годзе «палінезійскай ідыліі» «{{нп3|Шлюб Лоці|Шлюб Лоці|en|Le Mariage de Loti}}» ({{lang-fr|Le Mariage de Loti}}), па матывах якой [[Леа Дэліб]] стварыў оперу «[[Лакмэ]]» ([[1883]]). Менавіта гэтая кніга абудзіла цікавасць да [[Палінезія|Палінезіі]] мастака [[Поль Гаген|Поля Гагена]].<ref>{{Кніга|аўтар=Sean Brawley, Chris Dixon|загаловак=The South Seas: A Reception History from Daniel Defoe to Dorothy Lamour|спасылка=https://books.google.ru/books?id=L_6dCAAAQBAJ&pg=PA117&redir_esc=y|выдавецтва=Lexington Books|год=2015-04-21|старонак=321|isbn=9780739193365}}</ref>
Падарожжы ў экзатычныя краіны давалі сюжэты і месцы дзеяння раманам Лоці. Падарожжа на два месяцы ў [[Папеэтэ]] ў [[1872]] годзе прывяло да публікацыі ў [[1880]] годзе «палінезійскай ідыліі» ''«{{нп3|Шлюб Лоці|Шлюб Лоці|en|Le Mariage de Loti}}»'' ({{lang-fr|Le Mariage de Loti}}), па матывах якой [[Леа Дэліб]] стварыў оперу «[[Лакмэ]]» ([[1883]]). Менавіта гэтая кніга абудзіла цікавасць да [[Палінезія|Палінезіі]] мастака [[Поль Гаген|Поля Гагена]].<ref>{{Кніга|аўтар=Sean Brawley, Chris Dixon|загаловак=The South Seas: A Reception History from Daniel Defoe to Dorothy Lamour|спасылка=https://books.google.ru/books?id=L_6dCAAAQBAJ&pg=PA117&redir_esc=y|выдавецтва=Lexington Books|год=2015-04-21|старонак=321|isbn=9780739193365}}</ref>


Наступным творам стаў «Раман аднаго [[спагі]]» (1881), дзеянне якога разгортвалася ў [[Сенегал]]е. У [[1882]] годзе Лоці выдаў зборнік з чатырох кароткіх твораў, трох апавяданняў і падарожнага твора пад назвай ''«Кветкі нуды»'' ({{lang-fr|Fleurs d'ennui}}).
Наступным творам стаў ''«Раман аднаго [[спагі]]»'' (1881), дзеянне якога разгортвалася ў [[Сенегал]]е. У [[1882]] годзе Лоці выдаў зборнік з чатырох кароткіх твораў, трох апавяданняў і падарожнага твора пад назвай ''«Кветкі нуды»'' ({{lang-fr|Fleurs d'ennui}}).


У [[1883]] годзе Лоці прыцягнуў шырокую ўвагу грамадскасці. Спачатку ён апублікаваў раман ''«Мой брат Іў»'' ({{lang-fr|Mon Frère Yves}}), які апісвае жыццё французскага марскога афіцэра (П’ера Лоці) і [[Брэтань|брэтонскага]] марака (Іў Кермадэк, натхнёны таварышам Лоці П’ерам ле Корам). {{нп3|Эдмунд Гос|Эдмунд Гос|ru|Госс, Эдмунд}} назваў гэты раман ''«адным з яго [Лоці] найбольш характэрных твораў»''. Па-другое, падчас службы ў [[Танкін]]е (паўночны [[В’етнам]]) у якасці ваенна-марскога афіцэра на борце {{нп3|Французскі браненосец Аталанта|браненосца Atalante|en|French ironclad Atalante}}, Лоці апублікаваў тры артыкулы ў газеце ''«[[Le Figaro]]»'' у верасні і кастрычніку 1883 года пра зверствы, якія адбыліся падчас {{нп3|Бітва пры Тун-Ане|бітвы пры Тун-Ане|en|Battle of Thuận An}} ([[20 жніўня]] [[1883]] года), напад французаў на в’етнамскую прыбярэжную абарону [[Хюэ]]. За такую неасцярожнасць яму пагражалі адхіленнем ад службы, што спрыяла набыццю шырокай вядомасці ў грамадстве. У [[1884]] годзе яго сябар {{нп3|Эміль Пувілон|Эміль Пувілон|en|Émile Pouvillon}} прысвяціў яму свой раман «Нявінны».
У [[1883]] годзе Лоці прыцягнуў шырокую ўвагу грамадскасці. Спачатку ён апублікаваў раман ''«Мой брат Іў»'' ({{lang-fr|Mon Frère Yves}}), які апісвае жыццё французскага марскога афіцэра (П’ера Лоці) і [[Брэтань|брэтонскага]] марака (Іў Кермадэк, натхнёны таварышам Лоці П’ерам ле Корам). {{нп3|Эдмунд Гос|Эдмунд Гос|ru|Госс, Эдмунд}} назваў гэты раман ''«адным з яго [Лоці] найбольш характэрных твораў»''. Па-другое, падчас службы ў [[Танкін]]е (паўночны [[В’етнам]]) у якасці ваенна-марскога афіцэра на борце {{нп3|Французскі браненосец Аталанта|браненосца Atalante|en|French ironclad Atalante}}, Лоці апублікаваў тры артыкулы ў газеце ''«[[Le Figaro]]»'' у верасні і кастрычніку 1883 года пра зверствы, якія адбыліся падчас {{нп3|Бітва пры Тун-Ане|бітвы пры Тун-Ане|en|Battle of Thuận An}} ([[20 жніўня]] [[1883]] года), напад французаў на в’етнамскую прыбярэжную абарону [[Хюэ]]. За такую неасцярожнасць яму пагражалі адхіленнем ад службы, што спрыяла набыццю шырокай вядомасці ў грамадстве. У [[1884]] годзе яго сябар {{нп3|Эміль Пувілон|Эміль Пувілон|en|Émile Pouvillon}} прысвяціў яму свой раман ''«Нявінны»''.

У [[1886]] годзе выйшаў раман з жыцця [[брэтонцы|брэтонцаў]] — ''«{{нп3|Ісландскі рыбак|Ісландскі рыбак|ru|Исландский рыбак}}»'' ({{lang-fr|Pêcheur d'Islande}}). У «[[Энцыклапедыя Брытаніка|Брытанскай энцыклапедыі]]» (1911) раман ахарактарызаваны як вяршыня творчасці пісьменніка.<ref name="eb911" /> Крытыкі адзначалі, што Лоці не без поспеху спрабаваў адаптаваць імпрэсіянісцкую тэхніку для літаратурнай творчасці.

У [[1887]] годзе быў апублікаваны раман ''«{{нп3|Мадам Хрызантэма|Мадам Хрызантэма|en|Madame Chrysanthème (novel)}}»'', навеяны летнім візітам [[1885]] года ў [[Нагасакі]], дзе Лоці ўзяў сабе часовую жонку-японку. У першыя пяць гадоў пасля выхаду ў свет раман вытрымаў 25 выданняў і быў пераведзены на шэраг моў. Гэты раман шмат у чым вызначыў лад Японіі ў масавым ўспрыманні еўрапейцаў канца XIX стагоддзя і стаў асновай для двух опер: «{{нп3|Мадам Хрызантэма (опера)|Мадам Хрызантэма|en|Madame Chrysanthème (opera)}}» [[Андрэ Месажэ]] (1887) і «[[Мадам Батэрфляй]]» [[Джакома Пучыні]] (1904).<ref>{{Кніга|аўтар=Christopher Reed|загаловак=The Chrysanthème Papers: The Pink Notebook of Madame Chrysanthème and Other Documents of French Japonisme|адказны=|выданне=|месца=Honolulu|выдавецтва=University of Hawaii Press|год=2010|старонкі=1|старонак=165|isbn=9780824833459|isbn2=}}</ref>


{{зноскі}}
{{зноскі}}

Версія ад 22:44, 21 кастрычніка 2021

П’ер Лоці
фр.: Pierre Loti
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні фр.: Louis Marie Julien Viaud
Псеўданімы Pierre Loti
Дата нараджэння 14 студзеня 1850(1850-01-14)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 10 чэрвеня 1923(1923-06-10)[2][4][…] (73 гады)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Théodore Viaud[d]
Жонка Аканэ-Сан[d] і Жанна-Амелія-Бланка Фран дэ Фер’е[d]
Дзеці Samuel Viaud[d]
Альма-матар
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці пісьменнік, ваенна-марскі афіцэр, раманіст, эсэіст, аўтар дзённіка, журналіст, пісьменнік-падарожнік, фатограф
Гады творчасці 1875[6] — 1923[6]
Мова твораў французская
Грамадская дзейнасць
Член у
Прэміі
Узнагароды
кавалер Вялікага крыжа ордэна Ганаровага легіёна Crosses of Naval Merit Commander's Cross of the Order of Franz Joseph
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку

П’ер Лоці (фр.: Pierre Loti), сапраўднае імя Луі Мары-Жульен Віа (Louis Marie-Julien Viaud, 14 студзеня 1850 — 10 чэрвеня 1923)[7] — французскі марскі афіцэр і празаік, вядомы сваімі экзатычнымі раманамі і апавяданнямі.[8]

Біяграфія

Жульен Віа нарадзіўся 14 студзеня 1850 года ў горадзе Рашфор на атлантычным узбярэжжы Францыі, у пратэстанцкай сям’і.[9] Пачатковую адукацыю атрымаў на радзіме, у 17 гадоў паступіў у ваенна-марское вучылішча ў Брэсце, далей лёс быў звязаны з ваенным флотам.

Паступова прасоўваючыся па службе, даслужыўся ў 1906 годзе да капітана; са студзеня 1910 года — у рэзерве. Пісьменніцкую дзейнасць пачаў у 1876 годзе, калі пасля наведвання Канстанцінопаля яго калегі пераканалі Лоці пачаць публікацыю урыўкаў з дзённіка. Вынікам быў ананімна апублікаваны раман «Азіядэ  (англ.) (бел.» (фр.: Aziyadé) у 1879 годзе, часткова любоўны раман, часткова аўтабіяграфія, як і працы яго прыхільніка Марселя Пруста.

Падарожжы ў экзатычныя краіны давалі сюжэты і месцы дзеяння раманам Лоці. Падарожжа на два месяцы ў Папеэтэ ў 1872 годзе прывяло да публікацыі ў 1880 годзе «палінезійскай ідыліі» «Шлюб Лоці  (англ.) (бел.» (фр.: Le Mariage de Loti), па матывах якой Леа Дэліб стварыў оперу «Лакмэ» (1883). Менавіта гэтая кніга абудзіла цікавасць да Палінезіі мастака Поля Гагена.[10]

Наступным творам стаў «Раман аднаго спагі» (1881), дзеянне якога разгортвалася ў Сенегале. У 1882 годзе Лоці выдаў зборнік з чатырох кароткіх твораў, трох апавяданняў і падарожнага твора пад назвай «Кветкі нуды» (фр.: Fleurs d'ennui).

У 1883 годзе Лоці прыцягнуў шырокую ўвагу грамадскасці. Спачатку ён апублікаваў раман «Мой брат Іў» (фр.: Mon Frère Yves), які апісвае жыццё французскага марскога афіцэра (П’ера Лоці) і брэтонскага марака (Іў Кермадэк, натхнёны таварышам Лоці П’ерам ле Корам). Эдмунд Гос  (руск.) (бел. назваў гэты раман «адным з яго [Лоці] найбольш характэрных твораў». Па-другое, падчас службы ў Танкіне (паўночны В’етнам) у якасці ваенна-марскога афіцэра на борце браненосца Atalante  (англ.) (бел., Лоці апублікаваў тры артыкулы ў газеце «Le Figaro» у верасні і кастрычніку 1883 года пра зверствы, якія адбыліся падчас бітвы пры Тун-Ане  (англ.) (бел. (20 жніўня 1883 года), напад французаў на в’етнамскую прыбярэжную абарону Хюэ. За такую неасцярожнасць яму пагражалі адхіленнем ад службы, што спрыяла набыццю шырокай вядомасці ў грамадстве. У 1884 годзе яго сябар Эміль Пувілон  (англ.) (бел. прысвяціў яму свой раман «Нявінны».

У 1886 годзе выйшаў раман з жыцця брэтонцаў — «Ісландскі рыбак  (руск.) (бел.» (фр.: Pêcheur d'Islande). У «Брытанскай энцыклапедыі» (1911) раман ахарактарызаваны як вяршыня творчасці пісьменніка.[8] Крытыкі адзначалі, што Лоці не без поспеху спрабаваў адаптаваць імпрэсіянісцкую тэхніку для літаратурнай творчасці.

У 1887 годзе быў апублікаваны раман «Мадам Хрызантэма  (англ.) (бел.», навеяны летнім візітам 1885 года ў Нагасакі, дзе Лоці ўзяў сабе часовую жонку-японку. У першыя пяць гадоў пасля выхаду ў свет раман вытрымаў 25 выданняў і быў пераведзены на шэраг моў. Гэты раман шмат у чым вызначыў лад Японіі ў масавым ўспрыманні еўрапейцаў канца XIX стагоддзя і стаў асновай для двух опер: «Мадам Хрызантэма  (англ.) (бел.» Андрэ Месажэ (1887) і «Мадам Батэрфляй» Джакома Пучыні (1904).[11]

Зноскі

  1. ↑ Louis Marie Julien Viaud // Léonore database — ministère de la Culture. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. ↑ а б Pierre Loti // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. ↑ а б Archivio Storico Ricordi — 1808. Праверана 3 снежня 2020.
  4. ↑ Pierre Loti // Internet Broadway Database — 2000. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  5. ↑ а б Французская акадэмія — 1635. Праверана 2 чэрвеня 2022.
  6. ↑ а б RKDartists Праверана 18 верасня 2022.
  7. ↑ Pierre Loti facts, information, pictures (англ.). Encyclopedia.com. encyclopedia.com. Праверана 11 лістапада 2017.
  8. ↑ а б З артыкула «Pierre Loti» Эдмунда Госа ў Энцыклапедыі Брытаніка 1911 года
  9. ↑ Nemo, August (2019). Essential Novelists - Pierre Loti: literary impressionism. Tacet Books. ISBN 9788577772698. “Pierre Loti,” was born in Rochefort, of an old French-Protestant family, January 14, 1850..
  10. ↑ Sean Brawley, Chris Dixon. The South Seas: A Reception History from Daniel Defoe to Dorothy Lamour. — Lexington Books, 2015-04-21. — 321 с. — ISBN 9780739193365.
  11. ↑ Christopher Reed. The Chrysanthème Papers: The Pink Notebook of Madame Chrysanthème and Other Documents of French Japonisme. — Honolulu: University of Hawaii Press, 2010. — С. 1. — 165 с. — ISBN 9780824833459.
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=П’ер_Лоці&oldid=3946818"