Перайсці да зместу

Барбара Радзівіл

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Барбара Радзівіл
Barbara Radziwiłł
«Партрэт каралевы Барбары з Радзівілаў». Невядомы аўтар, 1733—1737. Нацыянальны музей у Варшаве
«Партрэт каралевы Барбары з Радзівілаў». Невядомы аўтар, 1733—1737. Нацыянальны музей у Варшаве
Трубы
Трубы
Каралева польская[d]
1550 — 1551
list of Lithuanian consorts[d]
1550 — 1551

Нараджэнне 16 снежня 1520
Смерць 8 мая 1551(1551-05-08)[2] (30 гадоў)
Месца пахавання
Род Радзівілы
Бацька Юрый Радзівіл Геркулес[3]
Маці Барбара з Колаў[d]
Муж Станіслаў Гаштольд[4][3] і Жыгімонт II Аўгуст[4][3]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Барбара Радзівіл (6 снежня 1520, меркавана ў Вільні — 8 мая 1551, Кракаў) — каралева польская і вялікая княгіня літоўская (1550—51), другая жонка Жыгімонта II Аўгуста.

Біяграфічныя звесткі

[правіць | правіць зыходнік]

Дачка кашталяна віленскага і вялікага гетмана ВКЛ Юрыя Радзівіла. У 1537 аддадзена замуж па маёмасных меркаваннях за навагрудскага (пазней трокскага) ваяводу Станіслава Гаштольда. Пасля яго смерці сышлася з Жыгімонтам Аўгустам (1543). Пачуцці вялікага князя да Барбары імкнуліся выкарыстаць для ўмацавання ўласных пазіцый яе брат Мікалай Радзівіл Руды і стрыечны брат Мікалай Радзівіл Чорны. Пад іх націскам у 1547 у Вільні адбылося патаемнае вянчанне Барбары з Жыгімонтам Аўгустам. Пасля заняцця апошнім польскага трона (1548) супраць гэтага шлюбу выступілі магнаты і шматлікая шляхта, незадаволеная ростам уплывовасці Радзівілаў і знявагай каралеўскай годнасці няроўным шлюбам. Рашуча супраць Барбары была настроена свякроў каралева Бона Сфорца. У 1548 сейм у Пётркаве выступіў за скасаванне шлюбу, але Жыгімонт Аўгуст дамогся яго афіцыйнага прызнання, пагражаючы адрачэннем ад трона і заключыўшы саюз з Габсбургамі. Барбара была каранавана ў Кракаве 7.12.1550, але ў хуткім часе памерла.

Некаторыя гісторыкі лічаць, што яе атруцілі. У другой палове XIX ст. пашырыліся стэрэатыпы пра надзвычайную распусту прадстаўніц жаночай лініі роду Радзівілаў, якая нібыта матэрыялізавалася ў перанесеных імі венерычных хваробах і спрычыняліся да іх заўчаснай смерці. Літоўская даследчыца Раймонда Рагаўскене даводзіць, што Барбара Радзівіл вяла пабожнае жыццё згодна з строгай хрысціянскай этыкай, а прычынай яе смерці найхутчэй была анкалагічная хвароба[5].

Пахавана Барбара Радзівіл у Віленскім кафедральным касцёле.

Вобраз у мастацтве

[правіць | правіць зыходнік]

Гісторыі рамантычнага кахання Барбары з Жыгімонтам Аўгустам прысвечаны шматлікія мастацкія творы.

Гл. таксама: Навела пра ажэнства караля Жыгімонта Аўгуста з Барбарай Радзівіл

Зноскі

  1. Deutsche Nationalbibliothek Record #118966650 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 12 снежня 2014.
  2. Find a Grave — 1996. Праверана 29 жніўня 2019.
  3. а б в Radziwiłłowie herbu TrąbyWarszawa: Archiwum Główne Akt Dawnych, Wydawnictwo DiG, 1996. — 67 с. — ISBN 83-85490-62-0
  4. а б (unspecified title) Праверана 7 жніўня 2020.
  5. http://nashaniva.by/?c=ar&i=167718