Гіяні Заіл Сінгх

Гіяні Заіл Сінгх
панджаб.: ਗਿਆਨੀ ਜ਼ੈਲ ਸਿੰਘ
міністр унутраных спраў Індыі[d] 14 студзеня 1980 — 22 чэрвеня 1982
Папярэднік	Yashwantrao Chavan[d]
Пераемнік	Рамасвамі Венкатараман
галоўны міністр Пенджаба[d] 17 сакавіка 1972 — 30 красавіка 1977
Папярэднік	President's rule[d]
Пераемнік	President's rule[d]
7-ы прэзідэнт Індыі[d] 25 ліпеня 1982 — 25 ліпеня 1987
Папярэднік	Neelam Sanjiva Reddy[d]
Пераемнік	Рамасвамі Венкатараман
9-ы генеральны сакратар Руху недалучэння[d] 12 сакавіка 1983 — 6 верасня 1986
Папярэднік	Neelam Sanjiva Reddy[d]
Пераемнік	Роберт Мугабэ
Нараджэнне	5 мая 1916(1916-05-05)[…] Sandhwan[d], Faridkot district[d], Пенджаб, Брытанская Індыя, Брытанская імперыя, Вялікабрытанія
Смерць	25 снежня 1994(1994-12-25)[…] (78 гадоў) Чандыгарх, Chandigarh[d], Індыя
Дзеці	Joginder Singh[d]
Веравызнанне	сікхізм
Партыя	Індыйскі нацыянальны кангрэс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гіяні Заіл Сінгх (5 мая 1916, в. Сандхван, акруга Фарыдкот, штат Пенджаб, Брытанская Індыя — 25 снежня 1994, Чандыгарх) — індыйскі дзяржаўны і палітычны дзеяч.

Біяграфія

Нарадзіўся ў сям’і сельскага рамесніка. Сікх па веравызнанні, атрымаў ганаровую для паслядоўнікаў гэтай рэлігіі мянушку Giani, аднак пасля быў адлучаны ад веры з прычыны сваіх ліберальных поглядаў.

У 1938 годзе далучыўся да вызваленчага руху, уступіўшы ў мясцовае аддзяленне ІНК, сябрам якога заставаўся ўсё жыццё. Правёў 5 гадоў (1938—1943) у зняволенні за сваю палітычную дзейнасць.

Пасля заваёвы Індыяй незалежнасці займаў міністэрскія пасады ва ўрадзе і кіруючыя пасады ў мясцовым аддзяленні ІНК у штаце Пенджаб. Галоўны міністр (кіраўнік урада) Пенджаба ў 1972—1977 гадах. Неаднаразова станавіўся дэпутатам індыйскага парламента, прыхільнік і паплечнік І. Гандзі.

Міністр унутраных спраў Індыі са студзеня 1980 па чэрвень 1982 года. Прэзідэнт Індыі ў 1982—1987 гадах (на галасаванні 12 ліпеня 1982 гады атрымаў 754.113 галасоў і 72,7 % галасоў выбаршчыкаў), першы сікх, які стаў кіраўніком краіны. Падчас яго знаходжання на пасадзе ў краіне адбываліся антыўрадавыя выступы сікхаў, ваенная аперацыя супраць сікхскіх фармаванняў, а таксама антысікхскія пагромы, аднак З. Сінгх, будучы іх аднаверцам, нічым не выказаў ім сваёй падтрымкі, будучы прыхільнікам секулярызму.

У 1983—1986 гадах быў генеральным сакратаром Руху недалучэння.

Аўтар вершаў на хіндзі і урду.

Сканаў з прычыны траўмаў, атрыманых у аўтамабільнай катастрофе 29 лістапада 1994 года. Па ім была абвешчана 7-дзённая дзяржаўная жалоба. Як бачны дзяржаўны дзеяч, быў крэміраваны ў Мемарыяле Махатмы Гандзі.