Перайсці да зместу

Караль Барамеўш Гофман

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Караль Барамеўш Гофман
Дата нараджэння 1798[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 6 ліпеня 1875(1875-07-06)[3]
Месца смерці
Грамадзянства
Жонка Клемянціна Танская[d]
Род дзейнасці гісторык, пісьменнік, адвакат, юрыст, палітычны публіцыст, палітык, выдавец, публіцыст
Навуковая сфера гісторыя[4], палітыка[4], права[4], выдавецкая справа[4] і публіцыстыка[4]
Член у
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ў Вікіцытатніку
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Караль Барамеўш Аляксандр Гофман (польск.: Karol Boromeusz Aleksander Hoffman, 1798, с. Вярухаў недалёка ад Варшавы (цяпер Западноваршавский повят, Мазавецкае ваяводства, Польшча) — 6 ліпеня 1875, Блазевіц каля Дрэздэна) — польскі пісьменнік, гісторык, публіцыст, юрыст і выдавец. Член-карэспандэнт Акадэміі ведаў (з 1873). Ганаровы член Познанскага таварыства сяброў навук (1869—1875).

У 1816 быў аднавіцелем прац віленскіх масонскіх ложаў «Руплівы ліцвін», «Добры пастар». Ганаровы сябра масонскай ложы «Сябры чалавецтва» ў Гродне ў 1821, масон 7-й ст.; ганаровы сябра ложы «Паўночная паходня» ў Мінску, масон 7-й ст. у 1820; ганаровы сябра ложы «Шчаслівага Вызвалення» ў Нясвіжы, масон 7-й ст. у 1820; прадстаўнік нясвіжскага ніжэйшага капітула «Святыні Спакою» пры Вялікім Усходзе Польшчы ў 1820—1821, масон 7-й ст[5].

Як прадстаўнік літоўскіх ложаў у Варшаве звярнуўся да Л. Каменскага, А. Непакойчыцкага, Фл. Вайніловіча і Хр. Дамброўскага з лістом ад 21 верасня 1821 г., у якім перадаў загад намесніка Каралеўства Польскага аб закрыцці масонскіх ложаў і іх пасяджэнняў на правінцыі да 15 кастрычніка 1821 г., засцерагаў іх ад працягу масонскіх прац на землях, якія не знаходзяцца пад уладай цэсарэвіча: «Не рабіце, аднак, таго, не звязаўшыся спачатку з гмінамі Вялікага Урада, каб не падстаўляць сябе асабіста на якую-небудзь непрыемнасць, а Таварыства — на публічнае пасрамленне». Член Таварыства «Панта коіна», Саюза вольных палякаў, польскага Патрыятычнага таварыства[5].

У 1826 г. атрымаў дваранскую набілітацыю з гербам «Дзеяслаў»[5].

У 1828 г. стаў юрысконсультам-дарадцам Польскага банка, а ў 1830 — адным з яго дырэктараў. Генеральны кантралёр манетнага двара. У 1828—1830 г. быў выдаўцом часопіса па праблемах права «Themis Polska»[5].

Удзельнічаў у Лістападаўскім паўстанні 1830—1831 гадоў, пасланы ўрадам у Дрэздэн за фінансавай падтрымкай. У эмігрыраваў з Дрэздэна пад прымусам расійскага пасла ў Парыж. У эміграцыі ў Парыжы належаў да партыі Адама Ежы Чартарыйскага. У 1837—1839 г. — рэдактар «Kroniki Emigracii Polsiej» («Хроніка польскай эміграцыі»). З 1848 г. зноў у Дрэздэне, сябра Камітэта Польскай эміграцыі. Адсуль пасылаў карэспандэнцыю ў Кракаўскі «Czas»[5].

З 1873 года член-карэспандэнт Акадэміі ведаў ў Кракаве.

Аўтар прац аб лістападаўскім паўстанні 1830 года ў Польшчы, каштоўнага зборніка матэрыялаў аб Вялікай эміграцыі — «Vademecum polskie» (1839). У сваіх гістарычных працах спецыфіку польскага гістарычнага працэсу бачыў у слабасці каралеўскай улады і няразвітасці гарадоў[5].

Праціўнік польскіх дэмакратычна-рэспубліканскіх плыняў.

У 1829 ажаніўся з Клемянцінай Танскай, польскай пісьменніцай.

Выбраная бібліяграфія

[правіць | правіць зыходнік]
  • Вялікі тыдзень палякаў (1830; польск.: Wielki tydzień Polaków),
  • Чатыры паўстанні (1837; польск.: Cztery powstania),
  • Гісторыя палітычных рэформаў у старой Польшчы (1867, 1869; польск.: Historia reform politycznych w dawnej Polsce),
  • Кароль-выгнаннік (пра Станіслава Ляшчынскага, 1854, II выд. 1861; польск.: Król wygnaniec),
  • Аб заходнім панславізме (1868; польск.: O panslawizmie zachodnim),
  • Погляд на палітычны стан Польскага каралеўства з 1815 да 1830 (польск.: Rzut oka na stan polityczny Królestwa Polskiego od 1815 do 1830),
  • Аб кіраванні публічнымі фінансамі ў старой Польшчы (польск.: O rządzie skarbu publicznego w dawnej Polsce),
  • Карціна кіравання і правазнаўства ў старой Польшчы (польск.: Obraz rządu i prawodawstwa dawnej Polski),
  • Падзенне дома Сабескіх (польск.: Upadek domu Sobieskich),
  • Прычыны падзелу польскай манархіі пасля Баляслава Крывавустага (польск.: Przyczyny podziału monarchii polskiej po Bolesławie Krzywoustym) і інш.
  1. Swartz A. Karol Boromeusz Aleksander Hoffman — 2007.
  2. Karol Boromeusz Hoffmann // CERL ThesaurusConsortium of European Research Libraries. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б в http://tnk.krakow.pl/czlonkowie/hoffman-karol-boromeusz/ Праверана 30 жніўня 2022.
  4. а б в г д Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  5. а б в г д е Швед 2007