Навум Яфімавіч Трахтэнберг

Навум Яфімавіч Трахтэнберг
Навум Яфімавіч Трахтэнберг
Дата нараджэння	4 студзеня 1910
Месца нараджэння	Бахмач, Бахмацкая воласць[d], Канатопскі павет[d], Чарнігаўская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	16 кастрычніка 1977 (67 гадоў)
Месца смерці	Мінск, БССР, СССР;
Грамадзянства	Расійская імперыя; РСФСР[d]; СССР;
Альма-матар	Адэскі інстытут інжынераў грамадзянскага і камунальнага будаўніцтва[d] (1932);
Месца працы	Мінгарпраект; БПІ; Дзяржбуд Рэспублікі Беларусь; Белдзяржпраект;
Член у	Саюз архітэктараў СССР; Беларускі саюз архітэктараў;
Прэміі
Узнагароды	;

Навум Яфімавіч Трахтэнбе́рг^[1]^[2] (4 студзеня 1910, Бахмач, Канатопскі павет Чарнігаўскай губерні Расійская імперыя — 16 кастрычніка 1977, Мінск, БССР, СССР) — беларускі і савецкі архітэктар. Заслужаны архітэктар БССР^[3].

Біяграфія

Навум Яфімавіч Трахтэнберг з 1924 года жыў у Адэсе, дзе спачатку скончыў будаўнічую прафшколу, а з 1928 па 1932 год вучыўся на архітэктурным факультэце Адэскага інстытута выяўленчых мастацтваў (з 1930 года — Інстытут інжынераў грамадзянскага і камунальнага будаўніцтва). Яго настаўнікамі былі М. В. Замечак і В. Д. Зейлігер. Член Саюза архітэктараў СССР з 1933 года^[4]. У кастрычніку 1934 года пераехаў у Мінск.

Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны^[4]. У студзені 1942 года дэмабілізаваны па стане здароўя. У сакавіку 1944 года яго прызначылі начальнікам аддзела планіроўкі і забудовы гарадоў Упраўлення па справах архітэктуры, створанага пры СНК БССР. Навум Трахтэнберг прыняў актыўны ўдзел у аднаўленні разбуранага Мінска^[5].

Працаваў галоўным архітэктарам праектаў, кіраўніком майстэрні з 1947 года — у Белдзяржпраекце^[4]. У 1953—1956 гадах узначальваў Майстэрню Генплана ў інстытуце «Мінскпраект», адначасова ў 1954—1976 гадах выкладаў у Беларускім політэхнічным інстытуце. У 1968 годзе за архітэктуру цэнтральнай магістралі Мінска (Ленінскага праекта) М. Я. Трахтэнбергу была прысуджана Дзяржаўная прэмія БССР.

Выбраныя праекты

Асноўныя працы (у аўтарскім калектыве): генпланы аднаўлення, рэканструкцыі і развіцця Бабруйска (1935—1936; 1949), Магілёва (1937—1939, разам з М. Андросавым)^[6], Мінска (1946; карэкціроўкі 1952, 1958—1959, сумесна з У. А. Каралём і С. Б. Спяранскім; 1965), Мазыра (1953), Маладзечна, Пінска, праект дэталёвай планіроўкі Мінска (1937—1939), праект забудовы цэнтральнай часткі Віцебска (1950), праекты планіроўкі і забудовы Ленінскага праспекта ў Мінску (Дзяржаўная прэмія БССР, 1968), планіроўка прыгараднай зоны Мінска (1959—1964), зон масавага адпачынку ў Заслаўскага вадасховішча (1968), карэктура генплана развіцця Мінска да 1980 г. (1944—1964)^[4], праект будынка сучаснай мэрыі ў Бірабіджане (1934)^[7].

Адзін з аўтараў кнігі «Мінск: Паваенны досвед рэканструкцыі і развіцця» (Масква, 1966)^[4].

Узнагароды

Дзяржаўная прэмія БССР (1968)^[8]

Узнагароджаны ордэнам Працоўнага Чырвонага Сцяга (1949), медалямі^[4].

Крыніцы

↑ БелЭн 2002.
↑ Архітэктура Беларусі 1993.
↑ Трахтенберг Наум Ефимович // Архивы Беларуси (руск.)
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е Трахтенберг Наум Ефимович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
↑ Дата в истории: 104 года назад родился архитектор Наум Трахтенберг. 4 января 2014 Архівавана 1 кастрычніка 2020.
↑ Чарняўская Т. І. — Архітэктура Магілёва, 1973. стар. 63
↑ Александр Драбкин Творение архитектора Трахтенберга. Зданию биробиджанской мэрии 80 лет // Город на Бире (руск.)
↑ Премии (руск.) // Беларускі саюз архітэктараў

Літаратура

Трахтэнбе́рг Навум Яфімавіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — С. 605—606. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
Трахтенберг Наум Ефимович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)
Трахтэнбе́рг Навум Яфімавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 523. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
Энцыклапедыя літаратуры і мастацтва Беларусі: У 5-і т. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш.. — Мн.: БелСЭ, 1987. — Т. 5. Скамарохі — Яшчур. — С. 273. — 703 с. — 10 000 экз.
Республика Беларусь: Энциклопедия в 7 т. Т. 7: Снегирь ― Ящерицын / редкол.: Г. П. Пашков и др. — Минск: БелЭн, 2008. — 744 с.: ил. — ISBN 978-985-11-0421-1. — С. 261.

Спасылкі

[FOOTNOTEБелЭн2002-1] БелЭн 2002.

[FOOTNOTEАрхітэктура_Беларусі1993-2] Архітэктура Беларусі 1993.

[арх-3] Трахтенберг Наум Ефимович // Архивы Беларуси (руск.)

[АСБ-4] а ^б ^в ^г ^д ^е Трахтенберг Наум Ефимович // Архитекторы Советской Белоруссии: Биогр. справочник / Союз архитекторов БССР; Сост. В. И. Аникин и др. — Мн.: Беларусь, 1991. — 262 с. — ISBN 5-338-00611-1. (руск.)

[5] Дата в истории: 104 года назад родился архитектор Наум Трахтенберг. 4 января 2014 Архівавана 1 кастрычніка 2020.

[Архітэктура_Магілёва63-6] Чарняўская Т. І. — Архітэктура Магілёва, 1973. стар. 63

[7] Александр Драбкин Творение архитектора Трахтенберга. Зданию биробиджанской мэрии 80 лет // Город на Бире (руск.)

[bsa-8] Премии (руск.) // Беларускі саюз архітэктараў

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]