Такла-Макан

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Такла-Макан?
кіт.: 塔克拉瑪干沙漠
уйг.: تەكلىماكان قۇملۇقى
кіт.: 塔克拉玛干沙漠
38°53′28″ пн. ш. 82°10′40″ у. д.HGЯO
РазмяшчэннеКітай 
Даўжынябольш за 1000 км
Шырыняда 400 км
Плошча271 000 км²
Такла-Макан (Кітай)
Такла-Макан
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Та́кла-Мака́н[1] (уйг.: تەكلىماكان قۇملۇقى) — пустыня на захадзе Кітая, у цэнтральнай частцы Кашгарскай раўніны; адна з самых буйных пясчаных пустынь свету.

Плошча 337 тыс. км²[2] (271 тыс. км²[3][4][1]). Даўжыня з захаду на ўсход больш за 1000 км, шырыня да 400 км. Пераважаюць вышыні 800—1300 м, найбольшая вышыня 1664 м (гара Чонгтаг).

Прырода[правіць | правіць зыходнік]

Большая частка тэрыторыі ўкрыта пяскамі (месцамі магутнасцю да 300 м). Характэрны барханы, дзюны, замацаваныя ўзгоркі, на ўскраінах гліністыя ўчасткі з саланчакамі. Такла-Макан з захаду і поўначы агінае рака Тарым, у вільготныя гады перасякае рака Хатан. Клімат рэзка кантынентальны, сухі. Ападкаў да 100 мм за год. Моцныя вятры, пясчаныя буры. Большая частка паверхні без расліннага покрыва. У вільготных месцах — тамарыск, салянкі, сялітранкі, па далінах рэк — рэшткі тугайных таполевых лясоў, рэдкія аазісы.

Зноскі[правіць | правіць зыходнік]

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Лаўрыновіч М. В. Та́кла-Мака́н // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 393—394. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
  • Та́кла-Мака́н // География. Современная иллюстрированная энциклопедия. Ч. 2: М—Я. / А. П. Горкин — М.: Росмэн, 2006. — 146 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-353-02443-5. (руск.) — (Современная иллюстрированная энциклопедия «Росмэн». География)
  • Та́кла-Мака́н // Географический энциклопедический словарь: Географические названия (руск.) / Гл. ред. А. Ф. Трёшников; Ред. кол.: Э. Б. Алаев, П. М. Алампиев (зам. гл. ред.) и др. — 2-е изд., исправл. и дополн. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 466. — 592 с. — 210 000 экз. — ISBN 5-85270-057-6.
  • Та́кла-Мака́н // Географические названия мира: Топонимический словарь: Ок. 5000 единиц (руск.) / Е. М. Поспелов; Отв. ред. P. A. Агеева. — 2-е изд., стереотип.. — М.: Русские сло­вари: ООО «Издательство Астрель»: ООО «Издательство ACT», 2002. — С. 356. — 512 с. — ISBN 5-17-001389-2 (ООО «Издательство ACT»), ISBN 5-271-00446-5 (ООО «Издательство Астрель»), ISBN 5-93259-014-9 (Издательство «Русские словари»).
  • Та́кла-Мака́н // Энциклопедический географический словарь (руск.). — М.: РИПОЛ классик, 2011. — С. 658. — 800 с. — (Словари но­вого века). — 5 000 экз. — ISBN 978-5-386-03063-6.
  • Та́кла-Мака́н // Словарь современных географических названий / Рус. геогр. о-во. Моск. центр; Под общ. ред. акад. В. М. Котлякова. Институт географии РАН. — Екатеринбург: У-Фактория, 2006. (руск.)

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]