Ялмар Шахт

Ялмар Шахт
Hjalmar Schacht
Прэзідэнт Рэйхсбанка, міністр эканомікі
19-ы міністр эканомікі Германіі 3 жніўня 1934 — 26 лістапада 1937
Папярэднік	Курт Шміт
Пераемнік	Герман Герынг
4-ы прэзідэнт Рэйхсбанка 22 снежня 1923 — 7 сакавіка 1930
Папярэднік	Рудольф Хавенштайн
Пераемнік	Ганс Лютэр
6-ы прэзідэнт Рэйхсбанка 17 сакавіка 1933 — 20 студзеня 1939
Папярэднік	Ганс Лютэр
Пераемнік	Вальтэр Функ
Нараджэнне	22 студзеня 1877(1877-01-22)[…] камуна Тынглеў[d], Данія, Каралеўства Данія
Смерць	3 чэрвеня 1970(1970-06-03) (93 гады) Мюнхен, Верхняя Баварыя, Баварыя, ФРГ
Месца пахавання	Остфрыдгоф[d]
Жонка	Manci Schacht[d]
Веравызнанне	лютэранства
Партыя	Нямецкая дэмакратычная партыя (1926) Нацыянал-сацыялістычная нямецкая рабочая партыя (1943)
Член у	Германскі археалагічны інстытут
Адукацыя	Універсітэт імя Хрысціяна Альбрэхта Мюнхенскі ўніверсітэт Людвіга-Максіміліяна Акадэмічная школа Яганеум[d] Парыжскі ўніверсітэт HU Berlin Лейпцыгскі ўніверсітэт
Дзейнасць	эканаміст, банкір, палітык
Аўтограф
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ялмар Горас Грылі Шахт (ням.: Hjalmar Horace Greeley Schacht, 22 студзеня 1877, Тынглеў, Шлезвіг-Гольштэйн — 3 чэрвеня 1970, Мюнхен, ФРГ) — германскі дзяржаўны і фінансавы дзеяч, дырэктар Нацыянальнага Банка Германіі (1916—1923), прэзідэнт Рэйхсбанка (1923−1930, 1933—1939), рэйхсміністр эканомікі (1936—1937), рэйхсміністр без партфеля (1937—1942).

Адзін з галоўных арганізатараў ваеннай эканомікі нацысцкай Германіі. У якасці аднаго з галоўных ваенных злачынцаў быў прыцягнуты да суда Міжнароднага ваеннага трыбунала ў Нюрнбергу.

Біяграфія

У 1938 годзе пасля аншлюсу Аўстрыі кіраваў ліквідацыяй Аўстрыйскага нацыянальнага банка і ўключэннем банкаўскай сістэмы Аўстрыі ў агульнагерманскую.

7 студзеня 1939 года накіраваў Гітлеру ліст, у якім паказваў на тое, што курс, які праводзіцца ўрадам, прывядзе да краху фінансавай сістэмы Германіі і гіперінфляцыі, і запатрабаваў перадачы кантролю над фінансамі ў рукі Імперскага міністэрства фінансаў і Рэйхсбанка. 20 студзеня сышоў з пасады прэзідэнта Рэйхсбанка, але захаваў пасаду міністра без партфеля. У верасні 1939 года рэзка выступіў супраць уварвання ў Польшчу.

Таксама Шахт негатыўна паставіўся да вайны з СССР, лічачы, што Германія прайграе вайну па эканамічных прычынах. 30 лістапада 1941 года накіраваў Гітлеру рэзкі ліст з крытыкай рэжыму.

22 студзеня 1942 года сышоў у адстаўку з пасады рэйхсміністра.

У 1930-х гадах Шахт уваходзіў у «кола сяброў рэйхсфюрара СС», аднак пазней падтрымліваў кантакты са змоўшчыкамі супраць рэжыму Гітлера, хоць сам не быў удзельнікам змовы. 21 ліпеня 1944 года, пасля правалу ліпеньскага замаху на Гітлера, Шахт быў арыштаваны і ўтрымліваўся ў канцлагерах Равенсбрук, Флосенбюрг і Дахау.

У маі 1945 года вызвалены саюзнікамі, але адразу ж арыштаваны амерыканскімі войскамі ў Пустэрталі (Аўстрыя). Прыцягнуты да суда Міжнароднага ваеннага трыбунала ў Нюрнбергу, 1 кастрычніка 1946 года быў цалкам апраўданы. Пасля затрыманы ў красавіку 1947 года ў Вюртэмбергу нямецкім судом па дэнацыфікацыі, асуджаны на восем гадоў катаржных работ. Па апеляцыі (у Людвігсбургу) апраўданы і 2 верасня 1948 года вызвалены.

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Ялмар Шахт
• Кароткая біяграфія на сайце Нямецкага гістарычнага музея (ням.)
• Аналіз дзейнасці Шахта на сайце яўрэйскай віртуальнай бібліятэкі (англ.)
• Біяграфія на сайце spartacus.schoolnet.co.uk Архівавана 31 снежня 2006. (англ.)