Зажэвічы

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Аграгарадок Зажэвічы)
Аграгарадок
Зажэвічы
Самая старая вуліца Зажэвічаў, цяпер Савецкая
Самая старая вуліца Зажэвічаў, цяпер Савецкая
Краіна
Вобласць
Раён
Сельсавет
Каардынаты
Афіцыйная мова
Часавы пояс
Тэлефонны код
+375 174
Аўтамабільны код
5
Зажэвічы на карце Беларусі ±
Зажэвічы (Беларусь)
Зажэвічы
Зажэвічы (Мінская вобласць)
Зажэвічы

Зажэ́вічы[1] (трансліт.: Zaževičy, руск.: Зажевичи) — аграгарадок у Салігорскім раёне Мінскай вобласці. Адміністрацыйны цэнтр Зажэвіцкага сельсавета.

Цэнтр калгасу «Перадавік», а пазней сельскагаспадарчага вытворчага кааператыву «Добрыца». Знаходзіцца за 8 км ад Салігорска і за 141 км ад Мінска.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Вёска на карце Рыцы-Дзяноні (1772)
Хата Навумчыка — найстарэйшая хата вёскі, пабудавана ў канцы 1920-х

Вядома з XVI ст. як вёска Зажэвічы (Zażewiczy) або Зажэва (Zażewo) Слуцкага княства. Станам на 1566 год належала да «двара» Пагост. Паводле апісання Слуцкага княства 1600 года належала да «двара» Мяцявічы.

У 1797 годзе Зажэвічы — прыватны маёнтак Слуцкага павета Мінскай губерні.

Станам на 1858 год — вёска ў складзе фальварка Трасцянец, які знаходзіўся за 5 км на поўдзень, паблізу сучаснай Бярозаўкі.

У 1870 годзе Зажэвічы — сельская грамада Пагосцкай воласці Слуцкага павета Мінскай губерні. Зажоўская грамада адносілася да прыхода Пагосцкай царквы, там хрысціліся і вянчаліся зажоўцы, адпаведна, захоўваліся метрычныя кнігі, датычныя жыхароў вёскі (царква і яе архіў згарэлі ў 1944 годзе, падчас наступлення савецкай арміі).

У вялікім пажары 1928 года згарэла адзіная і галоўная вуліца Зажэвіч, жыхары рассяліліся па хутарах.

У 1931 годзе ў Зажэвічах арганізаваны калгас «Перадавік», у якім былі два нацыяналізаваныя ветракі, працавала кузня. З 1938 года савецкія ўлады пачалі гвалтоўнае збіранне зажоўскіх хутароў назад у вёску (найпрасцейшым спосабам прымусу да перавозу хаты ў вёску было разбурэнне даху).

Дэмаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Год Двары Жыхары
1800 61 225
1897 114 1107
1909 171 1245
1917 187 1346
1941 314 1355
2004 340 648

Адукацыя[правіць | правіць зыходнік]

Першы мураваны прыватны дом у Зажэвічах
Памятны знак на вуліцы Гуляева

У 1861 годзе адкрыта школа граматы, станам на 1890 год там навучаліся 30 хлопчыкаў і 1 дзяўчынка. У 1905 годзе для школы пабудавана новае памяшканне. Станам на 1922 год у школе 1-й ступені навучалася 299 дзяцей.

Установы[правіць | правіць зыходнік]

  • Сярэдняя школа-садок
  • Крама
  • Дом культуры
  • Бібліятэка
  • Аддзяленне сувязі

Вядомыя асобы[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Памяць. Салігорскі раён

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]