Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без
| «Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без» | |
|---|---|
| Жанр |
дэтэктыў меладрама |
| Аўтар | Уладзімір Някляеў |
| Мова арыгінала | беларуская |
| Дата напісання | 2012 |
| Дата першай публікацыі | 2012 |
«Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без» — раман Уладзіміра Някляева, напісаны ў 2012 годзе. Кніга «Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без» упершыню выдадзена ў 2012 годзе, выдавецтва «Паперус», Мінск[1]. За свой раман Уладзімір Някляеў стаў лаўрэатам першай прэміі імя Ежы Гедройца[2].
Сюжэт
[правіць | правіць зыходнік]У некаторых малазначных дэталях раман Уладзіміра Някляева з'яўляецца аўтабіяграфічным — напрыклад, татарка Нэла, першае мінскае каханне галоўнага героя, мела рэальны прататып. Рэальных прататыпаў мелі і многія іншыя персанажы, хаця з імі Уладзімір Някляеў або ўвогуле не быў знаёмы, або пазнаёміўся значна пазней за пачатак 1960-х гадоў. Але Ася і маёр КДБ Гагарын — персанажы выдуманыя. Галоўны герой рамана — непаўнагадовы хлопец, які прыязджае з правінцыі ў сталічны Мінск у часы хрушчоўскай адлігі вучыцца ў радыётэхнічным тэхнікуме (ў якім навучаўся ў свае гады і сам Някляеў). Хлопец збліжаецца са стылягамі, якіх улады лічаць дысідэнтамі і ворагамі сістэмы. І хлопец сутыкаецца са злом, якое ўвасоблена ў КДБ.
Пакаленне мінскіх стыляг-шасцідзясятнікаў слухала Булата Акуджаву і Дзіна Рыда, і задумлялася над злачынствамі маршала Жукава.
Побач з прыдуманымі ў творы героямі дзейнічаюць рэальныя гістарычныя асобы: Лі Харві Освальд і Мікіта Хрушчоў, Уладзімір Караткевіч, Кім Хадзееў, Эдуард Гарачы, Андрэй Міронаў, Барыс Луцэнка. І кожны з іх мае свой раманны лёс, толькі Караткевіч з'яўляецца як «камета».
Большасць падзей рамана - фантастычныя, яны маюць вельмі мала супольнага з рэальным Мінскам пачатку 1960-х гадоў.
Жанр цяжка адназначна вызначыць, бо ў ім прысутнічаюць і элементы меладрамы, рамана выхавання, дэтэктыва[3].
Гісторыя стварэння
[правіць | правіць зыходнік]Працу над раманам «Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без» Уладзімір Някляеў пачаў у 2009 годзе. Аднак пасля падзей ў снежні — Плошчы-2010, і турмы пасля іх, напісанне рамана было часова спынена. Пасля вызвалення з турмы Някляеў працягнуў працу над раманам.
Сам Някляеў так казаў пра гэты перыяд:
|
Што цікава — што галоўны герой рамана яшчэ да Плошчы праходзіў праз турму. І пасля падзей 2010-га мне не давялося мяняць сюжэт, толькі крыху была змененая фабула[4]. | 
|
У верасні 2022 года выйшла аўдыякніга У. Някляева «Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без», тэкст начытаў Уладзімір Лісоўскі.
Узнагароды
[правіць | правіць зыходнік]1 сакавіка 2013 года у канферэнц-зале мінскага Princess гатэля «Crowne Plaza» адбылося ўрачыстае узнагароджанне лаўрэатаў літаратурнай прэміі імя Ежы Гедройца. Лаўрэатам першай прэміі стаў Уладзімір Някляеў за свой раман «Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без»[2].
Крытыка
[правіць | правіць зыходнік]Раман быў рэзка раскрытыкаваны Сямёнам Букчыным за гістарычную недаставернасць[5].
Зноскі
- ↑ Някляеў Уладзімір. Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без. Праверана 2 сакавіка 2013.
- ↑ а б Прэміяй імя Ежы Гедройца ўганараваныя Уладзімір Някляеў, Альгерд Бахарэвіч і Адам Глобус(недаступная спасылка). СПБ. Архівавана з першакрыніцы 24 студзеня 2017. Праверана 2 сакавіка 2013.
- ↑ Свет — аўтамат, а людзі ў ім — капейкі: Някляеў напісаў раман «Аўтамат з газіроўкай. З сіропам і без».. Літаратура. газ. Наша ніва (29 снежня 2012). Праверана 2 сакавіка 2013.
- ↑ Валянціна Аксак. «Аўтамат з газіроўкай з сіропам і без» — новая кніга Уладзіміра Някляева(недаступная спасылка). СПБ (2 сакавіка 2013). Архівавана з першакрыніцы 1 сакавіка 2013. Праверана 2 сакавіка 2013.
- ↑ Букчин, Семен. Жизнь как хохма и прикол Архівавана 28 жніўня 2017. // Букчин, Семен. Кабаре на сцене и в жизни. Заметки на темы литературы, театра и кино. Санкт-Петербург, 2017. С. 107-122.
Літаратура
[правіць | правіць зыходнік]- Віктар Марціновіч «Ці атрымаў бы Гедройц прэмію імя Някляева? Архівавана 16 сакавіка 2013.» — Будзьма беларусамі! 13 сакавіка 2013.