Мурманск

Мурманск
	Герб
Краіна	Расія
Суб’ект федэрацыі	Мурманская вобласць
Муніцыпальны раён	Мурманск
Каардынаты	68°58′00″ пн. ш. 33°05′00″ у. д.HGЯO
Кіраўнік	Андрэй Сысоеў[d]
Заснаваны	4 кастрычніка 1916
Плошча	168,14 км²;
Вышыня цэнтра	50 м
Насельніцтва	▼267 422 чал. (2023);
Часавы пояс	UTC+4
Тэлефонны код	8152
Паштовыя індэксы	183000
Аўтамабільны код	51
Код АКАТП	47401000000
Афіцыйны сайт	citymurmansk.ru (руск.)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Му́рманск — горад у Расіі, цэнтр Мурманскай вобласці, горад-герой. Насельніцтва (2005) — 320,9 тыс. жыхароў, гэта найбуйнейшы горад у свеце на поўнач ад палярнага круга. Мурманск — вялікі порт на ўзбярэжжы Баранцава мора, зімою не замярзае.

У горадзе знаходзіцца аддзяленне беларускага пасольства.

Гісторыя

Заснаваны 21 верасня 1916 года ў сувязі са стварэннем марскога порта ў Кольскім заліве. У сакавіку 1918 — лютым 1920 гадоў быў акупаваны войскамі Антанты і белагвардзейцамі. 7 сакавіка 1920 года ў Мурманск увайшлі часткі Чырвонай Арміі. З 1921 года — цэнтр Мурманскай губерні, з 1927 года — Мурманскай акругі Ленінградскай вобласці, з 1938 года абласны цэнтр. У час Вялікай Айчыннай вайны Мурманскі порт сыграў вялікую ролю ў забеспячэнні СССР і арміі, бо праз яго ішлі грузы, якія паступалі з краін-саюзніц па барацьбе з нацысцкай Германіяй.

Насельніцтва

Год	Колькасць
2009	311 209	^[3]
2010	307 257	^[4]
2011	307 310	^[5]
2012	305 034	^[6]

Год	Колькасць
2013	302 468	^[7]
2014	299 148	^[8]
2015	305 236	^[9]
2016	301 572	^[10]

Год	Колькасць
2017	298 096	^[11]
2018	295 374	^[12]
2019	292 465	^[13]
2020	287 847	^[14]

Год	Колькасць
2021	270 384	^[15]
2023	267 422	^[2]

Эканоміка

Галоўныя галіны прамысловасці — рыбная і рыбаперапрацоўчая, суднарамонтная, вытворчасць будматэрыялаў.

Гарады-пабрацімы

Douarnenez^[d], Францыя (8 чэрвеня 2006)^[16]
Акурэйры, Ісландыя (14 кастрычніка 1994)^[16]
Аланья^[d], Турцыя (17 лютага 2014)^[16]
Вадсё, Нарвегія (30 красавіка 1973)^[16]
Гомель, Беларусь (5 жніўня 2009)^[16]
Гронінген, Нідэрланды (20 чэрвеня 1989)^[16]
Джэксанвіл, ЗША (14 ліпеня 1975)^[16]
Куксгафен, Германія (13 жніўня 2004)^[16]
Лулеа, Швецыя (26 сакавіка 1972)
Мінск, Беларусь (21 жніўня 2014)^[16]
Пярну, Эстонія
Тромсё, Нарвегія (10 ліпеня 1972)^[16]
Харбін, Кітай (9 верасня 2016)^[17]

Вядомыя асобы

Алена Беркава
Сяргей Курохін — расійскі музыкант.
Аляксандр Аляксандравіч Сурыкаў — расійскі дзяржаўны дзеяч.
Людміла Георгіеўна Сядых (нар. 1945) — беларускі архітэктар.
Сямён Смунёў (нар. 1995) — беларускі футбаліст.

Зноскі

Літаратура

Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 11. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0188-5 (т. 11).

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Мурманск
Аддзяленне беларускага пасольства Архівавана 24 жніўня 2007.

[_36705e6cdb59f630-1] а ^б https://ria.ru/20161004/1478373125.html

[_76d490d1f462172a-2] а ^б https://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/Bul_MO_2023.xlsx — 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126719912"></a>

[_844c2c2c7b2c62cb-3] ttp://www.gks.ru/bgd/regl/B09_109/IssWWW.exe/Stg/d01/tabl-21-09.xls
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683667"></a>

[_c3cc3e09218b0609-4] ttp://murmanskstat.gks.ru/wps/wcm/connect/rosstat_ts/murmanskstat/resources/aa332b004e80f75784f8f7b8fc91c3ba/14650.zip
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q127273194"></a>

[_20a4fdd1242c6ed1-5] Мурманская область. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2009-2015 годов

[_b6b9ce681132d5bf-6] ttp://www.gks.ru/free_doc/doc_2012/bul_dr/mun_obr2012.rar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683726"></a>

[_7675a636273792cd-7] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. Таблица 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов — Росстат, 2013. — 528 с.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126683996"></a>

[_5b3f5beab2cf884f-8] ttp://www.gks.ru/free_doc/doc_2014/bul_dr/mun_obr2014.rar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126707963"></a>

[_5efbc18a593d1ba3-9] ttp://www.gks.ru/free_doc/doc_2015/bul_dr/mun_obr2015.rar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684268"></a>

[_7679ab8ee3af3ed2-10] ttp://www.gks.ru/free_doc/doc_2016/bul_dr/mun_obr2016.rar — 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684493"></a>

[_daf8bd546eb3d9df-11] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2017 года — М.: Росстат, 2017.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q41348632"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>

[_a2478325e058a0c9-12] Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2018 года — М.: Росстат, 2018.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q56023898"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q2624680"></a>

[_64e3651860ba6215-13] ttp://www.gks.ru/free_doc/doc_2019/bul_dr/mun_obr2019.rar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684775"></a>

[_27803a8841c5a3d1-14] ttps://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/CcG8qBhP/mun_obr2020.rar
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126688520"></a>

[_51d9a0a03d921ba9-15] ttps://rosstat.gov.ru/storage/mediabank/tab-5_VPN-2020.xlsx
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q126684906"></a>

[_e3c217436c601f40-16] а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і http://www.citymurmansk.ru/strukturnye_podr/?itemid=127

[_bddbf615feded298-17] ttps://www.murman.ru/news/2016/09/09/1313

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]