Міхаіл Афанасьевіч Булгакаў

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Міхаіл Афанасьевіч Булгакаў
руск.: Михаил Афанасьевич Булгаков
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння 3 (15) мая 1891[1]
Месца нараджэння
Дата смерці 10 сакавіка 1940(1940-03-10)[2][4][…] (48 гадоў)
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Бацька Афанасій Іванавіч Булгакаў[d]
Жонка Таццяна Мікалаеўна Лапа[d], Любоў Яўгенаўна Белазерская[d] і Алена Сяргееўна Булгакава[d]
Альма-матар
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці раманіст, драматург, урач, сатырык, навэліст, лібрэтыст, сцэнарыст, пісьменнік навуковай фантастыкі, пісьменнік, журналіст, тэатральны рэжысёр, акцёр, урач-пісьменнік, хірург, біёграф, празаік, аўтар
Гады творчасці 19191940
Кірунак проза
Жанр сатыра, містыка[d], навуковая фантастыка, аповесць[d], раман і апавяданне
Мова твораў руская
Грамадская дзейнасць
Член у
Подпіс Выява аўтографа
bulgakov.ru (руск.)
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Міхаіл Афанасьевіч Булгакаў (15 мая 1891, Кіеў — 10 сакавіка 1940) — рускі пісьменнік.

Біяграфічныя звесткі[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся 15 мая 1891 года ў Кіеве. У 1916 годзе скончыў медыцынскі факультэт Кіеўскага ўніверсітэта. Працаваў земскім доктарам у Смаленскай губерні. У 1919 пачаў прафесійна займацца літаратурай. Супрацоўнічаў у газеце «Гудок» (1922—26). Літаратурная крытыка канца 1920-х гадоў адмоўна ацэньвала яго творчасць М. Булгакава, яго творы не друкаваліся, п'есы былі зняты са сцэны. 3 пач. 1930-х г. працаваў рэжысёрам-асістэнтам МХАТа, інсцэніраваў «Мёртвыя душы» М. Гогаля (1932).

Творчасць[правіць | правіць зыходнік]

У 1925—26 гадах Булгакаў апублікаваў «Запіскі маладога ўрача». Першы зборнік сатырычных апавяданняў «Д'ябаліяда» (1925) выклікаў спрэчкі ў друку. У рамане «Белая гвардыя» (1925—27), п'есах «Дні Турбіных» (напісана па матывах гэтага рамана), «Бег» (1926—28) паказаны настроі старой рускай інтэлігенцыі, еднасць яе з народам, роздум пра шляхі і выбар, думкі пра «белы рух» і лёс Расіі. У камедыях «Зойчына кватэра» (паст. 1926) і «Барвовы востраў» (паст. 1928) высмейвае быт і норавы нэпманскага асяроддзя, парадзіруе звычкі абмежаванага тэатральнага свету. У сатырычна-фантастычных аповесцях «Фатальныя яйкі» (1925) і «Сабачае сэрца» (1925) сцвярджэнне этычнай адказнасці інтэлігенцыі за вынікі сацыяльнага эксперыменту. «Майстар і Маргарыта» (1929—40) своеасаблівая форма філасофскага рамана, дзе сумешчаны гісторыка-легендарны, сучасна-бытавы і містыка-фантастычны планы дзеяння. У ім адлюстравана складанасць жыцця, вечная барацьба сіл стварэння і разбурэння. У гістарычных драмах «Кабала святош» («Мальер», 1930—36) і «Алошнія дні» («Пушкін», 1934—35), у біяграфічнай аповееці «Жыццё пана Мальера» (1932—33) паказвае несумяшчальнасць сапраўднага мастацтва з дэспатызмам манархіі. Незакончаны «Тэатральны раман» («Запіскі нябожчыка», 1936—37) — іранічная перафраза гісторыі МХАТа 1920-х гадоў, ён спалучае ў сабе споведзь і сатыру.

Міхаіл Булгакаў — майстар дасканалай тэхнікі, імклівага сюжэта, валодаў жывою, гнуткаю мовай.

Выбраная бібліяграфія[правіць | правіць зыходнік]

  • Собр. соч. Т. 1-5. — Мн., 1989-90.
  • Записки на манжетах. — М., 1988.

Беларускія пераклады[правіць | правіць зыходнік]

  • Майстар і Маргарыта / пер. А. Жук. — Мн., 1994. (Скарбы сусветнай літаратуры)

Дакументальныя фільмы[правіць | правіць зыходнік]

  • 1978 — «Літаратурная спадчына. Міхаіл Афанасьевіч Булгакаў. 1891-1940.»[5][6]
  • 1987 — «Майстар»[7][8]
  • 1991 — «Успаміны пра Міхаіла Булгакава»[9][10]
  • 2021 — «Палёт Маргарыты»[11]
  • 2021 — «Булгакаў. Вялікі кіяўлянін»[12]

Зноскі

  1. метрычная кніга
  2. а б в Лакшин В. Я. Булгаков Михаил Афанасьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 4 : Брасос — Веш. — С. 104–105.
  3. http://www.theguardian.com/world/2014/feb/21/ukraine-peace-deal-brokered-protesters-barricades-remain
  4. а б Булгаков Михаил Афанасьевич // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 25 лютага 2017.
  5.  Литературное наследство. Михаил Афанасьевич Булгаков. 1891-1940. Серия 1 (1978)
  6.  Литературное наследство. Михаил Афанасьевич Булгаков. 1891-1940. Серия 2 (1978)
  7.  Мастер. Серия 1. О жизни и творчестве писателя М.А.Булгакова (1987)
  8.  Мастер. Серия 2. О жизни и творчестве писателя М.А.Булгакова (1987)
  9.  Воспоминания о Михаиле Булгакове. Часть 1. Души моей глазами... (1991)
  10.  Воспоминания о Михаиле Булгакове. Часть 2. Этот мир мой (1991)
  11.  "Полет Маргариты". Документальный фильм к 130-летию Михаила Булгакова
  12.  Документальный проект «Булгаков. Великий киевлянин» / Интер

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • Булгаковская энциклопедия. Сост. Б. Соколов. Изд-ва: Локид, Миф, 1-е изд. 1996. ISBN 5-320-00143-6, ISBN 5-87214-028-3; 2-е изд. 2000. ISBN 5-320-00385-4
  • Варламов А. Михаил Булгаков. ЖЗЛ. М.: Молодая гвардия, 2008. ISBN 978-5-235-03200-2.
  • Зеркалов А. Евангелие Михаила Булгакова. М., 2006.
  • Зеркалов А. Этика Михаила Булгакова. М., 2004.
  • Казак В. Лексикон русской литературы XX века = Lexikon der russischen Literatur ab 1917. — М.: РИК «Культура», 1996. ISBN 5-8334-0019-8
  • Творчество Михаила Булгакова: Исследования и материалы… Кн. 1-2. — СПб, 1991-94.
  • Чудакова М. О. Жизнеописание Михаила Булгакова. 2-е изд. — М.: Книга, 1988.
  • Яновская Л. Записки о Михаиле Булгакове. М., Текст, 2007.