Сімеон Дэні Пуасон

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Сімеон Дэні Пуасон
Siméon Denis Poisson
Дата нараджэння 21 чэрвеня 1781(1781-06-21)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 25 красавіка 1840(1840-04-25)[1][2][…] (58 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Дзеці Anne-Denise-Joséphine-Marie Poisson[d], Marie-Alexandrine Poisson[d] і Simeon Jean Charles Poisson[d]
Род дзейнасці матэматык, астраном, фізік, выкладчык універсітэта, палітык, статыстык
Навуковая сфера матэматычны аналіз, тэорыя імавернасцей, матэматыка[5], механіка, тэарэтычная фізіка[5], геаметрыя[5] і тэарэтычная механіка[5]
Месца працы
Альма-матар
Навуковы кіраўнік Жазеф Луі Лагранж[6] і П’ер-Сімон Ляпляс[7]
Вядомыя вучні Нікала Леанар Садзі Карно, Мішэль Шаль, Іаган Петэр Густаў Лежон Дзірыхле і Жазеф Ліувіль
Вядомы як Размеркаванне Пуасона,
Ураўненне Пуасона,
Дужка Пуасона,
Інтэграл Пуасона,
Каэфіцыент Пуасона
Член у
Узнагароды
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Сімеон Дэні Пуасон (фр.: Siméon Denis Poisson; 21 чэрвеня 1781, Піціўе, Францыя — 25 красавіка 1840, Со) — знакаміты французскі фізік і матэматык.

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Бацька яго, салдат гановерскіх войскаў, дэзерціраваў з прычыны ўціску афіцэра, займаў нязначную адміністрацыйную пасаду ў горадзе Піціўе (у дэпартаменце Луары). Тут у 1781 г. нарадзіўся Пуасон. Калі сын дасягнуў падлеткавага ўзросту, бацька сам стаў яго навучаць, мяркуючы пасля накіраваць па натарыяльнай спецыяльнасці. Аднак, не бачачы, як яму здавалася, у сына здольнасцей да разумовай працы, вырашыў аддаць яго ў навучанне цырульніку. Але маладому Пуасону аднойчы даручана было зрэзаць нарыў на руцэ хворага дзіцяці, а на наступны ж дзень пацыент ад гэтай аперацыі памёр, што прывяло ў крайні адчай маладога Пуасона; ён наадрэз адмовіўся працягваць вучэнне і вярнуўся да свайго бацькі. Тады пачалася рэвалюцыя, і бацька Пуасона паспеў атрымаць больш высокую пасаду. Здарылася так, што сшыткі часопіса Політэхнічнай школы трапілі ў рукі маладога Пуасона, які пачаў праглядаць іх, і рашаць задачы, знаходзіць верныя рашэнні. Тады бацька змясціў яго ў цэнтральную школу, у Фантэнбло. Адзін з выкладчыкаў, адкрыўшы ў вучне незвычайныя здольнасці, пачаў займацца з ім і потым падрыхтаваў яго да іспыту ў політэхнічную школу, куды ў 1798 г. 17-гадовы Пуасон паступіў першым па іспыту.

Зноскі

  1. а б MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.
  2. а б Siméon Denis Poisson // Brockhaus Enzyklopädie / Hrsg.: Bibliographisches Institut & F. A. Brockhaus, Wissen Media Verlag
  3. а б Пуассон Симеон Дени // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. а б в www.accademiadellescienze.it Праверана 1 снежня 2020.
  5. а б в г Czech National Authority Database Праверана 7 лістапада 2022.
  6. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 8 жніўня 2016.
  7. Матэматычная генеалогія — 1997. Праверана 10 жніўня 2016.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

  • А. А. Гусак, Г. М. Гусак, А. А. Брычыкава «Даведнік па вышэйшай матэматыцы», Мн., «ТетраСистемс», 2007, С.549

Гл. таксама[правіць | правіць зыходнік]

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]