Уладзімір Кірылавіч Саўчанка

Уладзімір Кірылавіч Саўчанка
Уладзімір Кірылавіч Саўчанка
Дата нараджэння	27 верасня 1939 (84 гады)
Месца нараджэння	Хмяльное, Ліпініцкі сельсавет, Буда-Кашалёўскі раён, Гомельская вобласць, БССР, СССР;
Грамадзянства	СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	навуковец
Навуковая сфера	генетыка
Месца працы	Інстытут генетыкі і цыталогіі НАН Беларусі; Інстытут філасофіі НАН Беларусі;
Навуковая ступень	доктар біялагічных навук (1977)
Навуковае званне	прафесар (1987); член-карэспандэнт АН БССР (1989);
Альма-матар	Беларускі тэхналагічны інстытут імя С. М. Кірава (1962);
Прэміі

Уладзімір Кірылавіч Саўчанка^[1] (нар. 27 верасня 1939) — вучоны-генетык, доктар біялагічных навук (1977), прафесар (1987), член-карэспандэнт Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (1989)

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

Нарадзіўся ў вёсцы Хмяльное Буда-Кашалёўскага раёна Гомельскай вобласці. У 1962 годзе скончыў Беларускі тэхналагічны інстытут імя С. М. Кірава. У 1965—1978 гадах на пасадзе малодшага, старшага навуковага супрацоўніка, у 1979—1990 гадах — загадчыка лабараторыі ў Інстытуце генетыкі і цыталогіі Акадэміі навук БССР. У 1980—1990 гадах старшыня Беларускага Нацыянальнага камітэта па праграме ЮНЕСКА «Чалавек і біясфера». У 1990—2002 гадах галоўны праграмны спецыяліст сектара прыродазнаўчых навук ЮНЕСКА^[2]. З 2003 года У. К. Саўчанка ў Інстытуце генетыкі і цыталогіі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі на пасадзе галоўнага навуковага супрацоўніка. З 2010 года — галоўны навуковы супрацоўнік Інстытута філасофіі НАН Беларусі^[2].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар навуковых прац у галіне агульнай біялогіі, генетыкі, геномікі і экалогіі. Увёў паняцці генасфера, ценагенетыка і ценагеноміка^[2]. Распрацаваў метады генетычнага аналізу і сінтэзу поліплоідных папуляцый, пакет камп’ютарных праграм генетычнага аналізу ў селекцыйных цэнтрах Беларусі і краін СНД і інш. Арганізаваў міжнародную Чарнобыльскую экалагічную навуковую сетку ЮНЕСКА для міждысцыплінарных даследаванняў экалагічных наступстваў Чарнобыльскай катастрофы^[2].

Аўтар больш за 300 навуковых прац, у тым ліку 14 манаграфій, 3 вынаходстваў^[2]. Сярод апублікаванага:

Генетика полиплоидных популяций. — Мн.: Наука и техника, 1976.
Генетический анализ в сетевых пробных скрещиваниях. — Мн.: Наука и техника, 1984.
Геносфера: генетическая система биосферы. — Мн.: Навука і тэхніка, 1991.
Геогеномика: организация геносферы. — Мн.: Белоруская наука, 2009.
Ценогенетика: генетика биотических сообществ. — Мн.: Беларуская навука, 2010.

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Узнагароджаны шэрагам медалёў. Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР 1984 года за цыкл работ «Генетыка гетэрозісу і шляхі яго выкарыстання ў селекцыі раслін»^[2].

Зноскі

↑ Беларусь 1995.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е Члены-карэспандэнты: САЎЧАНКА Уладзімір Кірылавіч // НАНБ

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Саўчанка Уладзімір Кірылавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 647. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Саўчанка Уладзімір Кірылавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 199. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Саўчанка Уладзімір Кірылавіч на сайце анлайн-энцыклапедыі «Беларусь у асобах і падзеях»
Члены-карэспандэнты: САЎЧАНКА Уладзімір Кірылавіч // НАНБ
Уладзімір Кірылавіч Саўчанка ў базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)
А. Каваленя, Я. Бабосаў, Д. Шыраканаў, А. Лазарэвіч, Л. Яўменаў, Т. Адула Уладзімір Кірылавіч Саўчанка (Да 75-годдзя з дня нараджэння) // Весці Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі (Серыя гуманітарных навук), № 4 (2014)

[FOOTNOTEБеларусь1995-1] Беларусь 1995.

[НАН-2] а ^б ^в ^г ^д ^е Члены-карэспандэнты: САЎЧАНКА Уладзімір Кірылавіч // НАНБ

[1]

[2]