Харомцы

Харомцы
Краіна	Беларусь
Вобласць	Гомельская
Раён	Акцябрскі
Сельсавет	Парэцкі
Каардынаты	52°41′06″ пн. ш. 28°37′57″ у. д.HGЯO
Першая згадка	XVI стагоддзе
Насельніцтва	172 чалавек (2011)
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375-2357
Паштовы індэкс	247314
Аўтамабільны код	3
СААТА	3240824041
	Харомцы на Вікісховішчы

Харо́мцы^[2] (трансліт.: Charomcy, руск.: Хоромцы) — вёска ў Акцябрскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Парэцкага сельсавета.

Геаграфія[правіць | правіць зыходнік]

Размяшчэнне[правіць | правіць зыходнік]

У 18 км на паўночны захад ад гарадскога пасёлка Акцябрскі, 20 км ад чыгуначнай станцыі Рабкор, размешчанай на чыгунцы Бабруйск — Рабкор, адгалінаванні лініі Асіповічы — Жлобін.

Гідраграфія[правіць | правіць зыходнік]

На поўначы меліярацыйныя каналы.

Транспартная сетка[правіць | правіць зыходнік]

Аўтадарога злучае вёску з Чырвонай Слабадой.

Інфармацыя[правіць | правіць зыходнік]

Планіроўка складаецца з просталінейнай шыротнай вуліцы, да цэнтра якой далучаецца з поўдня кароткая просталінейная вуліца, а з усходу — 3 завулкі. Забудова двухбаковая, няшчыльная, драўляная, сядзібнага тыпу. У складзе сельскагаспадарчага ААТ «Парэчча-Арэса» з цэнтрам у Парэччы, малочнатаварная ферма. Дом народнай творчасці, бібліятэка, фельчарска-акушэрскі пункт, аддзяленне сувязі, крама.

Гісторыя[правіць | правіць зыходнік]

Выяўлены археолагамі курганны магільнік (150 насыпаў паўсферычнай формы, за 2 км на захад ад вёскі, ва ўрочышчы Ляскаўшчына, у лесе) сведчыць пра засяленне гэтых месцаў з даўніх часоў. Па пісьмовых крыніцах вядомая з XVI стагоддзя як вёска ў Глускім старостве Слуцкага павета Наваградскага ваяводства Вялікага княства Літоўскага, уласнасць праваслаўнай царквы. Па інвентару 1683 года ў Рудабельскай воласці, у складзе Парэцкага маёнтка, уладальнік якога атрымліваў 163 злотыя і 26 грошай прыбытку ў год. У XVII стагоддзі 8 дымоў, у Мазырскім павеце. На 1748 год — у Парэцкай воласці, уладанне Радзівілаў. У XVIII стагоддзі ў Харомцах быў пабудаваны рымска-каталіцкі касцёл у гонар Прасвятой Маці Божай Шкаплернай і Міхаіла Архангела.

Пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) у складзе Расійскай імперыі. У 1831 годзе стары касцёл згарэў і ў 1842 годзе на яго месцы быў пабудаваны новы драўляны касцёл, які пазней быў перанесены ў вёску Карпілаўка (цяпер гарадскі пасёлак Акцябрскі, не захаваўся). З 1842 года ў вёсцы працавала вінакурнае прадпрыемства. На 1844 год уладанне памешчыка К. В. Вішчынскага, які ў 1876 годзе валодаў тут 3805 дзесяцінамі зямлі і карчмой. На 1885 год сяло ў Ляскавіцкай воласці Бабруйскага павета Мінскай губерні. У канцы XIX стагоддзя на вясковых могілках пабудавана драўляная брама (вароты)^[3] — помнік народнага дойлідства, на ўсходняй ускраіне вёскі закладзены парк — помнік сядзібна-паркавага мастацтва. Сядзіба, якая знаходзілася ў парку, не захавалася. У 1912 годзе адкрыта земская школа.

У другой палове 1920-х гадоў створаны саўгас «Казбек», працавалі паравы млын і гамарня. Пачатковая школа ў 1930-я гады ператворана ў сямігадовую. Падчас Вялікай Айчыннай вайны партызаны разграмілі апорны пункт, створаны ў вёсцы нямецкімі акупантамі. У красавіку 1942 года карнікі спалілі 111 двароў і забілі 233 жыхары, у 1944 годзе забілі яшчэ 207 жыхароў (пахаваны ў магіле ахвяр фашызму ў цэнтры вёскі; у 1958 годзе пастаўлены абеліск). 60 жыхароў загінулі на фронце.

Да 25 мая 1989 года вёска ўваходзіла ў склад Ляскавіцкага сельсавета^[4].

Царква. 1914
Царква. 1949
Званіца царквы. 1949

Насельніцтва[правіць | правіць зыходнік]

Колькасць[правіць | правіць зыходнік]

2011 год — 172 жыхары.

Дынаміка[правіць | правіць зыходнік]

1748 год — 31 двор.
1795 год — 14 двароў.
1844 год — 29 двароў.
1897 год — 33 двары, 360 жыхароў (паводле перапісу).
1908 год — 102 двары, 766 жыхароў.
1940 год — 226 двароў, 1035 жыхароў.
1959 год — 782 жыхары (паводле перапісу).
1997 год — 138 двароў, 290 жыхароў.
2004 год — 100 двароў, 208 жыхароў.

Зноскі

↑ Дадзеныя сельсавета на 1 ліпеня 2011 года
↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).
↑ http://globustut.by/horomcy/index.htm
↑ Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 25 мая 1989 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1989, № 22 (1972).

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. ISBN 985-11-0303-9 ISBN 985-11-0302-0
Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Акцябрскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 1997. — 478 с. ISBN 985-6302-03-X

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Харомцы

[1] Дадзеныя сельсавета на 1 ліпеня 2011 года

[2] Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).

[3] ttp://globustut.by/horomcy/index.htm

[4] Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 25 мая 1989 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1989, № 22 (1972).

[1]

[2]

[3]

[4]

Парэцкі сельсавет
Цэнтр	Парэчча
Вёскі	Альбінск · Беркаў · Забалацце · Ляскавічы · Мёдухаў · Ражаноў · Растаў · Харомцы