Яўстах Дашкевіч

Яўстах Дашкевіч
Нараджэнне	1470 Оўруч, Кіеўскае княства[d], Вялікае Княства Літоўскае
Смерць	25 лістапада 1536(1536-11-25) Оўруч, Оўруцкі павет[d], Кіеўскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае
Род	Дашкевічы[d]
Дзейнасць	дыпламат
Аўтограф
Званне	кашавы атаман[d]
Бітвы	Бітва пад Мсціславам Літоўска-маскоўская вайна 1507—1508 гадоў Літоўска-маскоўская вайна 1512—1522 гадоў Бітва пад Кіевам Літоўска-маскоўская вайна 1534—1537 гадоў
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Яўста́х Дашке́віч герба Ляліва (1455 — 1535, Оўруч) — гетман казакоў запарожскіх, староста канеўскі, крычаўскі і чаркаскі.

Біяграфія

Яўстах Дашкевіч паходзіў з заможнага баярскага роду. У часы маскоўска-літоўскай вайны 1500—1503 гадоў ваявода караля і вялікага князя Аляксандра Ягелончыка разам з князем Міхалам Заслаўскім пацярпеў паражэнне пры Мсціславе. Быў абвінавачаны ў махлярстве і схаваўся ў Маскоўскім княстве. У 1505 годзе вярнуўся ў Літву і даказаў сваю невінаватасць на сойме літоўскім у Берасці.

У час маскоўска-літоўскай вайны 1507—1508 гадоў трапіў у маскоўскі палон. Пасля паступіў на службу да маскоўскага князя і быў накіраваны з войскам на дапамогу паўстанцам Міхаіла Глінскага. Пасля кароль і вялікі князь Жыгімонт Стары вярнуў яму сваю ласку і дазволіў вярнуцца і служыць яму.

У час маскоўска-літоўскай вайны 1512—1522 гадоў, у чэрвені 1513 года, разам з кіеўскім ваяводам Юрыем Радзівілам, спустошыў Севершчыну і знішчыў 6-тысячнае маскоўскае войска. У 1515 годзе разам з Андрэем Неміровічам паўтарыў свой напад на землі Севершчыны. У 1518 годзе разбіў аддзелы крымскіх татараў, якія ўварваліся на Валынь. У ліпені 1521 года разам з крымскімі татарамі і ханам Мехмет І-Гірэем накіраваўся на Маскву. Пасля разгрому маскоўскіх войскаў над Акой прарваўся да сцен сталіцы Маскоўскай дзяржавы. Вялікі князь Васіль III быў вымушаны плаціць даніну. Вясной 1522 года накіраваўся з пасольствам у Крым, быў вымушаны заплаціць хану выкуп у 15000 злотых, каб стрымаць яго ад уварвання ў польска-літоўскія землі. Увесну 1523 года, скарыстаўшыся нашэсцем Нагайскай Арды на Крымскае ханства, напаў на Ачакаў і Перакоп на чале казакоў. Гэтае прывяло да помсты з боку турак і татараў, якія прыйшлі ў Рагацін, а ў наступным годзе дайшлі да Буга і Сяна.

27 студзеня 1527 года разам з вялікім гетманам літоўскім Канстанцінам Астрожскім і гетманам польным літоўскім Андрэем Неміровічам здабыў вялікую перамогу над татарамі ў бітве пры Альшаніцы. У лістападзе 1528 года атакаваў Ачакаў і Белгарад-Днястроўскі. Захапіў больш за 30 000 быдла і 500 коняў. У 1531 годзе перажыў аблогу татарамі Чаркасаў.

Падчас літоўска-маскоўскай вайны 1534—1537 гадоў, пры дапамозе татараў, спустошыў Севершчыну, вынішчыў 3000 маскоўскіх салдат і забраў вялікую колькасць жывёлы.

Сям’я

Сястра Яўстаха, Мілохна, выйшла замуж за Андрэя Неміровіча, кіеўскага ваяводу, літоўскага польнага гетмана. Іх дачка Багдана Неміровіч стала адзінай спадчынніцай Яўстаха Дашкевіча.