Аванес Шыраз

Аванес Шыраз
Аванес Шыраз
	арм.: Հովհաննես Շիրազ
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні	Анік Карапецян
Дата нараджэння	27 красавіка 1914
Месца нараджэння	Александропаль, Эрыванская губерня, Расійская імперыя, цяпер Гюмры, Арменія
Дата смерці	14 сакавіка 1984 (69 гадоў)
Месца смерці	Ерэван, Армянская ССР, цяпер Арменія
Пахаванне	магіла Аванеса Шыраза[d];
Грамадзянства	Расійская імперыя → Арменія→ СССР
Жонка	Сільва Капуцікян
Дзеці	Sipan Shiraz[d], Ара Шыраз, Masis Shiraz[d] і Vanand Shiraz[d]
Альма-матар	Faculty of Armenian Philology[d] (1941); Літаратурны інстытут імя А. М. Горкага (1956); Гюмрыйскі дзяржаўны педагагічны інстытут;
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	паэт
Мова твораў	армянская мова
Грамадская дзейнасць
Член у	Саюз пісьменнікаў СССР;
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Дагледжаная версія гэтай старонкі, зацверджаная 20 студзеня 2024, была заснавана на гэтай версіі.

Аване́с Шыра́з (сапр. — Анік Карапецян; арм.: Հովհաննես Շիրազ; 27 красавіка 1914 — 14 сакавіка 1984) — армянскі паэт, грамадскі дзеяч.

Біяграфія

Нарадзіўся ў горадзе Александропаль (цяпер Гюмры), падчас генацыду армян. Бацька быў забіты салдатамі ў полі падчас працы. Аванес рос у прытулку для сірот, пакуль аднойчы на рынку выпадкова не знайшоў сваю маці. Быў памочнікам шаўца, працаваў у Тэкстыльным камбінаце Ленінакана^[1].

Яго першы твор «Прыход вясны» быў апублікаваны ў 1935 годзе, пасля чаго навеліст Атрпет даў маладому Аванесу псеўданім «Шыраз», параўнаўшы яго паэзію з ружамі персідскага горада Шыраза.

У 1937—1941 гадах вучыўся на філалагічным факультэце Ерэванскага дзяржаўнага ўніверсітэта, у 1956 годзе — у Маскоўскім літаратурным інстытуце імя Горкага.

Апублікаваў зборнікі «Пачатак вясны», «Голас паэта», «Ліра Арменіі»^[2], «Сіяманта і Хджэзарэ», «Помнік маці», «Армянская дантыйская» і інш. За зборнік «Усечалавецкае» ў 1975 г. быў ганараваны Дзяржаўнай прэміяй Армянскае ССР.

У 1960 і 1969 гадах фірма «Мелодия» на вініле выпусціла вакальна-сімфанічны цыкл Авета Тэртэрана «Радзіма» на словы Аванеса Шыраза.

Памёр у сакавіку 1984 года ў Ерэване. Пахаваны ў пантэоне парку імя Камітаса.

Творчасць

Аванес Шыраз — класік армянскае літаратуры. Гэта паэт рамантычнага стылю і светаўспрымання. Зборнікі вершаў «Песня Арменіі» (1940), «Голас паэта», «Кніга песень» (абодва 1942), «Лірыка» (1946), «Кніга міру і кахання» (1949), «Ліра Арменіі» (кн. 1—3, 1958—1964), «Помнік маці» (1968) і іншыя прысвечаны радзіме, каханню, маці і прыродзе. У паэмах «Сіяманта і Хаджэзарэ» (1935), «Біблейскае» (1944) гармонія чалавека з прыродай^[3].

На беларускую мову яго асобныя творы пераклалі Сцяпан Гаўрусёў, Анатоль Грачанікаў, Юрась Свірка^[3].

Памяць

Ягоным імем названыя вуліцы ў Арменіі і Іране, у Гюмры ёсць музей паэта.

Зноскі

↑ Біяграфія, Армянская энцыклапедыя (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 27 сакавіка 2015.
↑ «Мая біяграфія — гэта мае вершы», Голас Арменіі Архівавана 25 красавіка 2012.
↑ ^а ^б Шыраз Аванес // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — С. 18. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).

Спасылкі

На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Аванес Шыраз
Афіцыйны сайт музея Аванеса Шыраза Архівавана 19 красавіка 2015. (арм.)

[1] Біяграфія, Армянская энцыклапедыя (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 4 сакавіка 2016. Праверана 27 сакавіка 2015.

[2] «Мая біяграфія — гэта мае вершы», Голас Арменіі Архівавана 25 красавіка 2012.

[энцык-3] а ^б Шыраз Аванес // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 18. Кн. 1: Дадатак: Шчытнікі — Яя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2004. — Т. 18. Кн. 1. — С. 18. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0295-4 (т. 18. Кн. 1).

[1]

[2]

[3]