Зоркаўка

Зоркаўка
Зоркаўка сярэдняя (Stellaria media). Агульны выгляд квітнеючай расліны
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Расліны Аддзел:  Кветкавыя Клас:  Двухдольныя Парадак:  Гваздзікакветныя Сямейства:  Гваздзіковыя Падсямейства:  Макрыцавыя Трыба:  Alsineae Род:  Зоркаўка
Міжнародная навуковая назва
Stellaria L. 1753, Sp. Pl.:421
Сінонімы
Alsine L. 1753 Larbrea A.St.-Hil. 1815 Leucostemma Benth. ex G.Don 1831 Tytthostemma Nevski 1937 Mesostemma Vved. 1941
Тыпавы від
Stellaria holostea — Зоркаўка ланцэтападобная, ці L.
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   20163 NCBI   13273 EOL   53230 GRIN   g:11505 IPNI   156193-3 FW   10499

Зоркаўка (Stellaria, ад лац.: stella — зорка) — род кветкавых раслін сямейства Гваздзіковыя (Caryophyllaceae).

Батанічнае апісанне

Шматгадовыя, рэдка аднагадовыя расліны з паўзучымі падземнымі парасткамі або без іх; сцёблы звычайна голыя, рэдка валасістыя, чатырохгранныя. Лісце звычайна ўсё або амаль усё сядзячае або амаль сядзячае лінейна-ланцэтнае або яйцападобнае. Кветкі, двухполыя, 5-, рэдка 4-членныя, звычайна белыя, актынаморфныя, да 20 мм у дыяметры, у дыхазіяльных, паўпарасонікавых суквеццях або адзінкавыя ў пазухах лісця. Плод — каробачка.

Пашырэнне

Каля 120 відаў. На Беларусі 10 відаў: зоркаўка багнавая (Stellaria uliginosa), зоркаўка балотная (Stellaria palustris), зоркаўка доўгалістая (Stellaria longifolia), зоркаўка дуброўная (Stellaria nemorum), зоркаўка злакавая, ці травяністая (Stellaria graminea), зоркаўка ланцэтападобная, ці вялікакветная (Stellaria holostea), зоркаўка незаўважная (Stellaria neglecta), зоркаўка сярэдняя (Stellaria media), зоркаўка тупачашачкавая. Растуць у лясах, на лугах, балотах, у хмызняках, на палях, агародах і інш.

Віды

• Stellaria abortiva
• Stellaria alaschanica
• Stellaria alaskana
• Stellaria alsine — Зоркаўка багнавая
• Stellaria amblyosepala
• Stellaria americana
• Stellaria arenarioides
• Stellaria arisanensis
• Stellaria aquatica — Мяккавалоснік вадзяны
• Stellaria axillaris
• Stellaria bistyla
• Stellaria borealis
• Stellaria brachypetala
• Stellaria bungeana
• Stellaria calycantha
• Stellaria cherleriae
• Stellaria ciliatisepala
• Stellaria congestiflora
• Stellaria corei
• Stellaria crassifolia — Зоркаўка таўсталістая
• Stellaria crassipes
• Stellaria crispa
• Stellaria cuspidata
• Stellaria decumbens
• Stellaria delavayi
• Stellaria depressa
• Stellaria dianthifolia
• Stellaria dichotoma
• Stellaria dicranoides
• Stellaria discolor
• Stellaria ebracteata
• Stellaria fennica
• Stellaria filicaulis
• Stellaria flaccida
• Stellaria fontinalis
• Stellaria graminea — Зоркаўка злакавая, ці Зоркаўка травяністая, ці Зорачка, ці Цапняк
• Stellaria gyangtseensis
• Stellaria gyirongensis
• Stellaria henryi
• Stellaria holostea — Зоркаўка ланцэтападобная, ці Зоркаўка вялікакветная, ці Зоркаўка-пырнік, ці Пырнік
• Stellaria humifusa
• Stellaria imbricata
• Stellaria infracta
• Stellaria irrigua
• Stellaria lanata
• Stellaria lanipes
• Stellaria littoralis
• Stellaria longifolia — Зоркаўка доўгалістая
• Stellaria longipes
• Stellaria mainlingensis
• Stellaria martjanovii
• Stellaria media — Зоркаўка сярэдняя, ці Макрыца, ці Белая макрыца, ці Макрэц белы, ці Макруха, ці Макрыца белая
• Stellaria monosperma
• Stellaria neglecta — Зоркаўка незаўважная
• Stellaria nemorum — Зорка дубраўная, ці Зоркаўка дуброўная, ці Зоркаўка лясная, ці Зоркаўка гаёвая
• Stellaria nepalensis
• Stellaria nipponica
• Stellaria nitens
• Stellaria obtusa
• Stellaria omeiensis
• Stellaria ovatifolia
• Stellaria oxycoccoides
• Stellaria oxyphylla
• Stellaria pallida
• Stellaria palustris — Зоркаўка балотная
• Stellaria parva
• Stellaria parviumbellata
• Stellaria patens
• Stellaria petiolaris
• Stellaria petraea
• Stellaria pilosoides
• Stellaria porsildii
• Stellaria pubera
• Stellaria pusilla
• Stellaria radians
• Stellaria recurvata
• Stellaria reticulivena
• Stellaria rotundifolia
• Stellaria ruscifolia
• Stellaria salicifolia
• Stellaria soongorica
• Stellaria souliei
• Stellaria stenopetala
• Stellaria strongylosepala
• Stellaria subumbellata
• Stellaria tibetica
• Stellaria uda
• Stellaria uliginosa — Зоркаўка багнавая
• Stellaria umbellata
• Stellaria vestita
• Stellaria winkleri
• Stellaria wushanensis
• Stellaria yunnanensis
• Stellaria zangnanensis

Выкарыстанне

Лекавыя, кармавыя, харчовыя, меданосныя і дэкаратыўныя расліны. Многія віды пустазелле, ёсць ядавітыя.

Літаратура

• Зоркаўка // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 7: Застаўка — Кантата / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 7. — 604 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0130-3 (т. 7).
• Мазан І. П. Зоркаўка // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 376.
• Звездчатка // Лесная энциклопедия: В 2-х т. / Гл. ред. Воробьёв Г. И.; Ред. кол.: Анушин Н. А., Атрохин В. Г., Виноградов В. Н. и др. — М.: Сов. энциклопедия, 1985. — Т. 1. — С. 348. — 563 с. (руск.)
• Звездчатка // Сельскохозяйственный энциклопедический словарь / Редкол.: В. К. Месяц (гл. ред.) и др.. — М.: Советская энциклопедия, 1989. — С. 157. — 656 с. — 100 000 экз. (руск.)

Спасылкі

• Звездчатка: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)
• Stellaria (англ.) // The Plant List