Перайсці да зместу

Абдул Гані Барадар

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Абдул Гані Барадар
Дата нараджэння 29 верасня 1963(1963-09-29)[1] (61 год)
Месца нараджэння
Грамадзянства
Прыналежнасць Талібан
Бітвы/войны
Узнагароды і званні
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Мула Абдул Гані Барадар (дары: عبدالغنی برادر; нар.1968, Вітмак, Урузган, Каралеўства Афганістан) таксама вядомы як мула Барадар Ахунд, з’яўляецца сузаснавальнікам руху «Талібан» у Афганістане. Ён быў намеснікам мулы Махамеда Амара. Барадар быў захоплены ў Пакістане камандай супрацоўнікаў міжслужбовай выведкі і Цэнтральнага выведвальнага ўпраўлення (ЦРУ) у лютым 2010 года і вызвалены 24 кастрычніка 2018 года па просьбе ЗША.

Ранняе жыццё і кар’ера ў Талібане

[правіць | правіць зыходнік]

Барадар нарадзіўся ў 1968 годзе ў вёсцы Ветмак раёна Дэ-Рахвод у правінцыі Урузган.[2] Ён Пуштун Дурані з племя Паплзаі.[3] Ён ваяваў у 1980-я гады ў савецка-афганскай вайне ў Кандагары (пераважна ў раёне Панджвей) і служыў у афганскіх маджахедах супраць афганскага ўрада, які падтрымліваўся Савецкім Саюзам.[4] Пазней ён кіраваў медрэсэ ў Майвандзе, правінцыя Кандагар, разам са сваім былым камандзірам Махамадам Амарам. Як паведамляюць заходнія СМІ, Амар і Барадар могуць быць швагерамі праз шлюб з дзвюма сёстрамі.[5] У 1994 годзе ён дапамог Амару сфармаваць Талібан на поўдні Афганістана.[6]

Падчас праўлення талібаў (1996—2001) Барадар займаў розныя пасады. Паведамляецца, што ён быў губернатарам правінцый Герат і Німруз[7][8] і камандуючым корпусам на захадзе Афганістана.[9] Несакрэтны дакумент Дзярждэпартамента ЗША абазначыў яго як былога намесніка начальніка штаба арміі і камандуючага цэнтральным армейскім корпусам Кабула[10], у той час Інтэрпол заяўляе, што ён быў намеснікам міністра абароны Талібану.[2]

Вайна ў Афганістане

[правіць | правіць зыходнік]

Пасля тэрактаў 11 верасня 2001 года ЗША ўварваліся ў Афганістан і зрынулі Талібан з дапамогай афганскіх войскаў. Барадар ваяваў супраць Паўночнага альянсу, які падтрымліваўся ЗША, і, паводле Newsweek, «сеў на матацыкл і павёз свайго старога сябра [Амара] у бяспеку ў горы» ў лістападзе 2001 года, калі абарона Талібану разбуралася.[11] Адна гісторыя сцвярджае, што звязаныя з ЗША афганскія сілы сапраўды захапілі Барадара і іншых дзеячаў Талібану дзесьці ў гэтым месяцы, але пакістанская выведка дамаглася іх вызвалення.[12] Іншая гісторыя, пра якую паведамляла нідэрландская журналістка Бэт Дам, сцвярджае, што Барадар на самай справе выратаваў жыццё Хаміду Карзаю, калі той увайшоў у Афганістан, каб стварыць сілы супраць талібаў.[13]

Новы ўрад Афганістана быў арганізаваны ў адпаведнасці з Бонскім пагадненнем у снежні 2001 года; Хамід Карзай займаў пасаду часовага лідара, а пазней — прэзідэнта Афганістана. Тады Барадар апынуўся ў баі з міжнароднымі сіламі і нядаўна створаным афганскім урадам. Шмат калег-талібаў былі забітыя на працягу многіх гадоў пасля першага ўварвання, у тым ліку канкурэнт Барадара, мула Дадула быў забіты ў правінцыі Гільменд у 2007 годзе. Барадар ў рэшце рэшт узначаліў Шура-е-Квета і стаў дэ-факта лідарам талібаў, накіроўваючы паўстанцаў з Пакістана. З пункту гледжання тэмпераменту ён апісваецца як «старамодны пуштунскі племянны кіраўнік» і прыхільнік кансенсусу.[9]

Нягледзячы на сваю ваенную дзейнасць, Барадар, як паведамляецца, стаяў за некалькімі спробамі пачаць мірныя перамовы, у прыватнасці ў 2004 і 2009 гадах[11] і шырока разглядаецца як патэнцыйна ключавая фігура мірнай дамовы.[14][15]

Захоп у лютым 2010 года

[правіць | правіць зыходнік]

8 лютага 2010 года ён быў захоплены пад Карачы падчас ранішняга рэйду[16][17][18][19][20] і прадстаўнікі ЗША сцвярджалі, што захоп можа стаць «пераломным момантам» у барацьбе з талібамі.[18] Пакістан пацвердзіў захоп толькі праз больш чым тыдзень, і не было ніякіх пацверджанняў ад пакістанскіх чыноўнікаў аб тым, што гэта была сумесная амерыканска-пакістанская аперацыя[21], што міністр унутраных спраў Пакістана Рэхман Малік адмаўляў.[22] Іншыя крыніцы выказалі здагадку, што захоп быў шчаслівай выпадковасцю, і Барадар быў затрыманы разам з іншымі ў рэйдзе, праведзеным на аснове выведкі, пададзенай ЗША.[23] Акрамя газеты «Dawn», гісторыя ў асноўным пакідалася без увагі ў пакістанскай прэсе, калі яна першапачаткова з’явілася.[24]

Нягледзячы на тое, што некаторыя аналітыкі бачылі захоп Барадара значным зрухам у пазіцыі Пакістана[25], іншыя сцвярджалі, што Пакістан захапіў Барадара, каб спыніць перамовы з урадам Карзая, каб Пакістан атрымаў месца за сталом[26] — таму што дамова паміж талібамі і ўрадам Карзая маглі пазбавіць Пакістан уплыву ў Афганістане.[27]

Іншае меркаванне сцвярджае, што пакістанскі генерал Ашфак Парвез Каяні выкарыстоўваў серыю арыштаў талібаў, каб падоўжыць сваю кар’еру пасля запланаванай даты выхаду на пенсію ў лістападзе, тэарэтычна, гэта павысіла яго становішча сярод амерыканскіх палітыкаў і, такім чынам, прымусіла пакістанскі ўрад утрымліваць яго.[28]

Наступствы

[правіць | правіць зыходнік]

Паведамлялася, што афганскі ўрад вёў сакрэтныя перамовы з Барадарам, і яго арышт абурыў прэзідэнта Хаміда Карзая.[29] Нягледзячы на неаднаразовыя заявы аб тым, што Пакістан даставіць Барадара ў Афганістан, калі яго афіцыйна папросяць, і што яго экстрадыцыя працягваецца[30], бо ён быў выключаны са спісу лідараў талібаў, якіх планаваўся вызваліць Пакістан у лістападзе 2012 года.[31]

Мула Абдул Каюм Закір стаў военачальнікам талібаў пасля арышту Барадара. Дзевяць лідараў талібаў, уключаючы Барадара, былі вызваленыя 23 лістапада 2012 года[32].

Вызваленне

[правіць | правіць зыходнік]
Прадстаўнік ЗША Залмай Халілзад (злева) і Барадар (справа) падпісваюць Пагадненне аб дасягненні міру ў Афганістане ў Дохе, Катар 29 лютага 2020 года

25 кастрычніка 2018 года талібы пацвердзілі, што Пакістан вызваліў мулу Барадара.[33] Пасля ён быў прызначаны кіраўніком дыпламатычнага офіса талібаў у Дохе, Катар.[34] Спецпрадстаўнік Вашынгтона Залмай Халілзад сцвярджаў, што мула Барадар быў вызвалены па просьбе ЗША.[35]

У лютым 2020 года Барадар ад імя талібаў падпісаў пагадненне аб вывадзе амерыканскіх войскаў з Афганістана.[36] Аднак у сакавіку 2021 года прэзідэнт Байдэн заявіў, што вывад усіх амерыканскіх войскаў з Афганістана да 1 мая, як патрабуецца ў пагадненні, будзе «жорсткім».[37]

Магчымы прэзідэнт Афганістана

[правіць | правіць зыходнік]

Мяркуецца, што Барадар павінен стаць прэзідэнтам Афганістана пасля звяржэння ўрада Ашрафа Гані Талібанам у жніўні 2021 года.[38][39]

Гл. таксама

[правіць | правіць зыходнік]

Зноскі

  1. ↑ https://x.com/Kalamnigar/status/1277955793451577344
  2. ↑ а б Beradar, Abdul Ghani. Interpol. Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2012.«Beradar, Abdul Ghani». Interpol. from the original on 18 April 2012. Retrieved 16 February 2010.
  3. ↑ Giustozzi, Antonio (2008). Koran, Kalashnikov, and laptop: the neo-Taliban insurgency in Afghanistan. Columbia University Press. p. 47. ISBN 978-0-231-70009-2. Праверана 2020-10-05.
  4. ↑ Green, Matthew. "Taliban strategist was seen as future negotiator".
  5. ↑ Moreau, Ron. "America's New Nightmare".
  6. ↑ "Profile: Mullah Abdul Ghani Beradar".
  7. ↑ "The Hunt For Bin Laden". Архівавана з арыгінала 4 чэрвеня 2011. Праверана 16 жніўня 2021.
  8. ↑ Volume 30 of Historical dictionary of Afghan wars, revolutions, and insurgencies. Rowman & Littlefield. Праверана 2020-10-05.
  9. ↑ а б "America's New Nightmare".Moreau, Ron (25 July 2009). «America’s New Nightmare». Newsweek. Archived from the original on 8 February 2010. Retrieved 16 February 2010.
  10. ↑ B1, 1.4(D). US State Department. Архівавана з першакрыніцы 8 February 2010.
  11. ↑ а б Moreau, Ron (2009-07-25). "America's New Nightmare". Newsweek.Moreau, Ron (25 July 2009). «America’s New Nightmare». Newsweek. Archived from the original on 8 February 2010. Retrieved 16 February 2010.
  12. ↑ Mazzetti, Mark (2010-02-16). "Secret Joint Raid Captures Taliban's Top Commander". The New York Times.
  13. ↑ Dam, Bette (2010-02-16). "Mullah Beradar: friend or foe?". Архівавана з арыгінала 19 лютага 2010. Праверана 16 жніўня 2021.
  14. ↑ «Afghanistan’s peace hopes rest on Mullah Beradar» Архівавана 25 жніўня 2012 года., Reuters, August 23, 2012
  15. ↑ «Pakistan grants Afghan officials access to a top Taliban leader» Архівавана 6 верасня 2012 года., Abdulaziz Ibrahimi and Michael Georgy, Reuters / August 12, 2012
  16. ↑ "Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan'". BBC News. 2010-02-16.«Taliban commander Mullah Beradar 'seized in Pakistan'». BBC News. 16 February 2010. Archived from the original on 18 February 2010. Retrieved 16 February 2010.
  17. ↑ "Afghanistan's No. 2 Taliban leader captured in Pakistan". 2010-02-16.
  18. ↑ а б "Capture may be turning point in Taliban fight". 2010-02-16.
  19. ↑ "Taliban leader's arrest a new blow to insurgents". 16 Feb 2010.
  20. ↑ A White house spokesman shortly afterwards described his capture «a big success for our mutual efforts in the region», "White House hails capture of Taliban leader". 17 Feb 2010.
  21. ↑ "Pakistan confirms Taliban arrest". BBC News. 2010-02-17.
  22. ↑ "Mullah Baradar arrest reports propaganda: Rehman Malik". Dawn. 2010-02-16.
  23. ↑ "a lucky accident, " as one American official called it. "No one knew what they were getting, " he said."In Pakistan Raid, Taliban Chief was Extra Prize". The New York Times. 18 February 2010.
  24. ↑ "'Muted' Pakistan media response to Taliban arrest". BBC News. 2010-02-17.
  25. ↑ The capture of Beradar and the Afghan Taliban governors is only the most recent and highly visible signal of the possible shift. Eric Rosenbach (21 Feb 2010). "Pakistan Smart to Hit Taliban".
  26. ↑ American Embassy in Kabul. Leaked US diplomatic cable Wikileaks ref number 10KABUL693. WikiLeaks (10 лютага 2010). Архівавана з першакрыніцы 8 снежня 2010.
  27. ↑ An agreement between the Taliban and the Karzai government could deprive Pakistan of influence in next-door Afghanistan. Editorial (22 Feb 2010). "Pakistan's Complicated Motives".
  28. ↑ Shahzad, Syed Saleem (2010-02-23). "Pakistan: Detained Taliban leaders 'linked to ISI'". Adnkronos.
  29. ↑ «Aide: Karzai `very angry' at Taliban boss' arrest» Архівавана 10 сакавіка 2016 года., DEB RIECHMANN and KATHY GANNON, The Associated Press March 15, 2010
  30. ↑ Salahuddin (2010-02-25). "Pakistan to hand over Taliban No 2, says Afghanistan".
  31. ↑ «Pakistan agrees to set free Taliban leaders» Архівавана 14 лістапада 2012 года., 14 Nov 2012, Baqir Sajjad Syed, Dawn.com
  32. ↑ Ali K. Chishti (2012-11-24). "Change of Heart?". Архівавана з арыгінала 4 лютага 2013. Праверана 16 жніўня 2021.
  33. ↑ Archived copy(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 1 лістапада 2018. Праверана 16 жніўня 2021.
  34. ↑ Mullah Beradar appointed head of Taliban's 'political office' in Qatar. Архівавана з першакрыніцы January 27, 2019.
  35. ↑ Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative.«Pakistan frees Taliban co-founder at US request; will play constructive role in Afghan peace initiative». National Herald. 9 February 2019.
  36. ↑ "Trump says Taliban deal to 'bring our people home'". BBC News [брытанская англійская]. 2020-02-29.
  37. ↑ "Biden: 'Tough' to withdraw from Afghanistan by May". Microsoft News [брытанская англійская].
  38. ↑ Mullah Abdul Ghani Baradar declared Afghanistan's new President (англ.).
  39. ↑ Mullah Abdul Ghani Baradar, One of the Co-founders of Taliban, Likely to be Afghanistan’s New President (англ.).

 

Спасылкі

[правіць | правіць зыходнік]
Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Абдул_Гані_Барадар&oldid=4792832"