Чорнае мора

Чо́рнае мо́ра: унутрымацерыковае мора Міжземнаморскага басейну. Амывае берагі Украіны, Расіі, Грузіі, Турцыі, Балгарыі, Румыніі. Злучаецца Керчанскім пралівам з Азоўскім, пралівам Басфор — з Мармуровым морам.

Плошча 422 тыс. км². Сярэдняя глыбіня 1315 м, максімальная 2210 м. Тэмпература вады летам 24—26 °C, каля берагоў да 29 °C, зімой — ад 0,5 °C на ПнЗ (залівы замярзаюць) да 9—11 °C на ПдУ. Салёнасць 17—18 ‰. Прылівы 0,1—0,2 м, згонна-нагонныя ваганні узроўню вады ля берагоў да 1,5 м. Буйныя залівы: Варненскі, Бургаскі, Каламіцкі, Каркініцкі, Сінопскі, Самсунскі, Днястроўскі, Днепра-Бугскі. Берагі на З і ПнУ нізкія, месцамі абрывістыя; на У, Пд і паўднёвым беразе Крыма — высокія, гарыстыя. Астравоў мала, найбольшыя — Беразань і Змяіны.

Асноўныя порты і ВМБ: Адэса, Мікалаіў, Іллічыўск, Севастопаль, Херсон (усе — Украіна), Новарасійск, Туапсе (усе — Расія), Поці, Батумі (усе — Грузія), Канстанца (Румынія), Варна, Бургас (усе — Балгарыя), Зангулдак, Самсун, Трабзон (усе — Турцыя). У заходняй частцы шэльфу знойдзены буйныя радовішчы нафты. Шаблон:Літ

• Petko Dimitrov, Dimitar Dimitrov. THE BLACK SEA, THE FLOOD AND THE ANCIENT MYTHS. - Varna, 2004.