Варна

Горад
Варна
балг.: Варна балг.: Сталин балг.: Варна англ.: Varna
Сцяг Герб
43°13′00″ пн. ш. 27°55′00″ у. д.
Краіна	Балгарыя
Кіраўнік	Blagomir Kotsev[d]
Гісторыя і геаграфія
Заснаваны	575 да н.э.
Вышыня цэнтра	79 м
Водныя аб’екты	Чорнае мора і Lake Varna[d]
Часавы пояс	UTC+2
Насельніцтва
Насельніцтва	351 809 тыс. чалавек (2008)
Афіцыйная мова	балгарская мова
Лічбавыя ідэнтыфікатары
Тэлефонны код	052
Паштовы індэкс	9000–9030 і 9103
varna.bg
Варна
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Варна (балг.: Варна) — трэці па велічыні горад Балгарыі, знаходзіцца на поўначы краіны, на чарнаморскім ўзбярэжжы, цэнтр аднайменнай абшчыны і вобласці. Насельніцтва — 351 809 жыхароў . Марскі порт. Буйны культурны цэнтр з развітым марскім турызмам, у горадзе праводзяцца шматлікія фестывалі.

Геаграфія і клімат

Размешчаны на паўночна-заходнім беразе заліва Варны і паўночна-усходнім узбярэжжы возера Варна. У ваколіцах горада клімат спрыяе вырошчванню садавіны: яблыкаў, ківі і інш. Варна размешчана на Франгенскім плато, самы высокі пункт горада над узроўнем мора 356 метраў, у зімовы час горад абдуваюць моцныя вятры з поўначы. Клімат марскі, параўнальна мяккі ў цёплую палову года. Сярэдняя тэмпература студзеня 1,7 °C, ліпеня ў сярэднім 22,8 °C, сярэднегадавая 12,2 °C, абсалютны мінімум тэмпературы — мінус 24,3 °, абсалютны максімум + 41,4 °. Сярэдняя колькасць ападкаў 498 мм, з максімумам у чэрвені і лістападзе і мінімумам ў лютым.

Гісторыя

Бітва пад Варнай

На месцы сённяшняга горада 580 г. да н.э. з’явілася грэчаская калонія Адэсас. Горад быў часткай Рымскай імперыі і Візантыі. У сёмым стагоддзі горад разбураны славянамі або аварамі.

Славяне заснавалі новы горад вакол старога, назваўшы яго Варна. Ён увайшоў у склад балгарскай дзяржавы. У 971 г. Візантыя вярнула горад, але страціла яго на карысць балгарскай дзяржавы У XIII і XIV ст, Варна была важным портам другога балгарскага царства, з яго экспартаваўся тавар ў Венецыю і Геную. У 1389 адышоў да турак, у 1399 разрабаваны татарамі з Залатой Арды.

10 лістапада 1444 каля горада адбылася бітва паміж венгерска-польскім войскам, пад камандаваннем Уладзіслава III Варненчыка з турэцкім войскам пад камандаваннем султана Мурада II. Бітва скончылася паражэннем хрысціянскага войска. У наступным, на працягу амаль 5 ст. горад стаў уладаннем Асманскай імперыі. Ад 1878 у складзе Балгарыі.

Насельніцтва і адміністрацыйнае дзяленне

Насельніцтва

Насельніцтва горада на студзень 2009 г. было 352 211 чалавек, па колькасці жыхароў горад займае трэцяе месца пасля Сафіі і Плоўдзіва . Па дадзеных муніцыпальнай адміністрацыі, міністэрства ўнутраных спраў і шматлікіх сродкаў масавай інфармацыі, жыхароў, якія фактычна пражываюць у горадзе значна больш, чым афіцыйна абвешчана.

Год	1852	1878	1887	1896	1910	1920	1926	1946
Насельніцтва	16 000	24 555	24 830	33 687	41 419	50 810	60 536	76 954

Год	1956	1965	1975	1982	1990	2001	2007	2008
Несельніцтва	120 345	180 110	251 654	295 038	300 913	309 910	311 451	360 000

Раёны і кварталы

Паводле Закона аб тэрытарыяльным дзяленні сталіцы і буйных гарадоў, тэрыторыя Варны дзеліцца на 5 раёнаў:

Раён	Квартал
Аспарухава (24483 жыхароў)	кварталы «Аспарухава», «Галата»
«Уладыслаў Варненчык» (56854 жыхароў)	кварталы «Уладыславова», «Абрыкосавы сад»
«Младасць» (93949 жыхароў)	кварталы «Адраджэнне», «Младасць», «Міхаіл Іваноў», «Перамога», «Трошава»
«Адэскі» (79344 жыхароў)	кварталы «Цэнтр», «Хрыста Боцеў»
«Прыморскі» (113478 жыхароў)	кварталs «Вінніца» «Ізграеў» «Леўскі» «Цвяточны квартал» «Марскі сад» «Чайкі» «Брыз» «Траката» «Еўксінаград»;

Рэлігія

Царква Святой Багародзіцы

У горадзе і раёне мноства храмаў — як балгарскіх праваслаўных, так і іншых рэлігій, шырока распаўсюджаных у Балгарыі — армянскія праваслаўныя, евангелістскія, адвентыскія, каталіцкія храмы, мусульманскія мячэці і будыскія цэнтры.

У Варне 14 праваслаўных храмаў. Сярод самых вядомых праваслаўных цэркваў у горадзе з’яўляюцца: кафедральны сабор Святой Багародзіцы, царква Святога Мікалая, а таксама царква Святой Параскве.

Адукацыя

Варна з’яўляецца важным адукацыйным цэнтрам у краіне, у горадзе атрымліваюць адукацыю каля 30 тыс. студэнтаў.

У горадзе знаходзяцца наступныя ўніверсітэты:

• Вышэйшае ваенамарское вучылішча ў Варне
• Эканамічны ўніверсітэт у Варне
• Медыцынскі ўніверсітэт імя прафесара Параскева Стаянава
• Тэхнічны ўніверсітэт у Варне
• Варненскі вольны ўніверсітэт імя Чарнарызца Храбра
• Тэхнічны каледж у Варне
• Медыцынскі каледж у Варне
• Коледж турызму ў Варне

Сярэдняя адукацыя надаецца ў розных навучальных установах:натуральных школах, мастацкіх, прафесійных, спартыўных і агульнаадукацыйных школах.

Гарады-пабрацімы

•  Washington^[d], Вялікабрытанія
•  Адэса, Украіна (1992)
•  Акаба, Іарданія
•  Амстэрдам, Нідэрланды
•  Байбурт^[d], Турцыя
•  Барселона, Іспанія
•  Вельс, Аўстрыя
•  Вісаке-Міта^[d], Чэхія
•  Гамбург, Германія
•  Генуя, Італія
•  Дордрэхт, Нідэрланды
•  Кавала^[d], Грэцыя
•  Ліверпул, Вялікабрытанія
•  Ліён, Францыя
•  Мальмё, Швецыя (1987)
•  Маямі, ЗША
•  Медэін, Калумбія
•  Мемфіс, ЗША
•  Новарасійск, Расія (18 чэрвеня 1997)
•  Новасібірск, Расія
•  Ольбарг, Данія (1976)
•  Пірэй, Грэцыя
•  Ростак, Германія (1966)
•  Санкт-Пецярбург, Расія
•  Саранда, Албанія
•  Сегед, Венгрыя
•  Ставангер, Нарвегія
•  Сурабая, Інданезія (1 снежня 2010)
•  Ташкент, Узбекістан
•  Турку, Фінляндыя
•  Харкаў, Украіна (25 жніўня 1995)
•  Шэнджын^[d], Албанія

Гл. таксама

• Бітва пад Варнай
• Гарады Балгарыі

Спасылкі

• Афіцыйная старонка
• Тырыстычная старонка Архівавана 3 ліпеня 2008.