Амур: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
VladimirZhV (размовы | уклад) →Басейн: дапаўненне |
|||
Радок 32: | Радок 32: | ||
У верхнім цячэнні (да вусця [[Зея (рака)|Зеі]]) цячэ ў вузкай даліне. Справа да ракі падыходзяць адгор'і [[Вялікі Хінган|Вялікага Хінгана]]. У сярэднім цячэнні (ад вусця Зеі да [[Хабараўск]]а) даліна шырокая, толькі ў месцы перасячэння хрыбта [[Малы Хінган]] ператвараецца ў цясніну. У нізоўях рака выходзіць на Ніжнеамурскую нізіну, мае шырокую даліну, рэчышча разгаліноўваецца на [[Рукаў (рака)|рукавы]]. |
У верхнім цячэнні (да вусця [[Зея (рака)|Зеі]]) цячэ ў вузкай даліне. Справа да ракі падыходзяць адгор'і [[Вялікі Хінган|Вялікага Хінгана]]. У сярэднім цячэнні (ад вусця Зеі да [[Хабараўск]]а) даліна шырокая, толькі ў месцы перасячэння хрыбта [[Малы Хінган]] ператвараецца ў цясніну. У нізоўях рака выходзіць на Ніжнеамурскую нізіну, мае шырокую даліну, рэчышча разгаліноўваецца на [[Рукаў (рака)|рукавы]]. |
||
Асноўныя прытокі: Зея, [[Бурэя (рака)|Бурэя]], [[Амгунь]] (злева), [[Сунгары]], [[Усуры]] (справа). Сярод прытокаў: [[Шылка (рака)|Шылка]], Япан, Урка, Алма, Ульмін, [[Тунгуска (прыток Амура)|Тунгуска]], Гуран, [[Хінган (рака)|Хінган]] і інш. |
Асноўныя прытокі: Зея, [[Бурэя (рака)|Бурэя]], [[Амгунь]] (злева), [[Сунгары]], [[Усуры]], [[Анюй (прыток Амура)|Анюй]] (справа). Сярод прытокаў: [[Шылка (рака)|Шылка]], Япан, Урка, Алма, Ульмін, [[Тунгуска (прыток Амура)|Тунгуска]], Гуран, [[Хінган (рака)|Хінган]] і інш. |
||
У басейне Амура больш за 60 тыс. [[Возера|азёраў]] агульнай плошчай каля 9,7 тыс. км². Сярод іх азёры [[Чля]], Арэль, Сіндзінскае, [[Эварон]] і інш. |
У басейне Амура больш за 60 тыс. [[Возера|азёраў]] агульнай плошчай каля 9,7 тыс. км². Сярод іх азёры [[Чля]], Арэль, Сіндзінскае, [[Эварон]] і інш. |
Версія ад 08:09, 21 кастрычніка 2021
Амур | |
---|---|
кіт.: 黑龙江 руск.: Амур маньчж. ᠰᠠᡥᠠᠯᡳᠶᠠᠨ ᡠᠯᠠ | |
Характарыстыка | |
Даўжыня | 2824 (4359 с Онон-Шилка; 4400 с Аргунью) км |
Басейн | 1 855 000 км² |
Расход вады | 10 900 м³/с |
Вадацёк | |
Выток | Анон |
• Вышыня | 304 м |
• Каардынаты | 53°20′00″ пн. ш. 121°28′53″ у. д.HGЯO |
Вусце | Амурскі ліман Японскага мора |
• Каардынаты | 52°59′28″ пн. ш. 141°02′48″ у. д.HGЯO |
Размяшчэнне | |
Водная сістэма | Ціхі акіян |
|
|
Краіна | |
Код у ДВР | 20030300112118100000012 |
— выток, — вусце | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Аму́р — рака ва Усходняй Азіі, у Расійскай Федэрацыі (большая частка) і КНР. Па Амуры праходзіць частка граніцы Расіі і Кітая. Утвараецца ад зліцця рэк Шылка і Аргунь. Упадае ў Амурскі ліман Ахоцкага мора.
Даўжыня 4440 км[1]. Плошча вадазбору 1855 тыс. км² (10-е месца ў свеце[2]).
Басейн
У верхнім цячэнні (да вусця Зеі) цячэ ў вузкай даліне. Справа да ракі падыходзяць адгор'і Вялікага Хінгана. У сярэднім цячэнні (ад вусця Зеі да Хабараўска) даліна шырокая, толькі ў месцы перасячэння хрыбта Малы Хінган ператвараецца ў цясніну. У нізоўях рака выходзіць на Ніжнеамурскую нізіну, мае шырокую даліну, рэчышча разгаліноўваецца на рукавы.
Асноўныя прытокі: Зея, Бурэя, Амгунь (злева), Сунгары, Усуры, Анюй (справа). Сярод прытокаў: Шылка, Япан, Урка, Алма, Ульмін, Тунгуска, Гуран, Хінган і інш.
У басейне Амура больш за 60 тыс. азёраў агульнай плошчай каля 9,7 тыс. км². Сярод іх азёры Чля, Арэль, Сіндзінскае, Эварон і інш.
Жыўленне, водны і лядовы рэжым
Жыўленне пераважна (2/3 сцёку) ад летне-восеньскіх мусонных дажджоў. Разводдзе э ліпеня да верасня, утвараецца дажджавымі паводкамі. У суткі па Амуры прадодзідь 41 тыс. т наносаў. Замярзае ў лістападзе, крыгаход у красавіку—маі. Сярэднегадавы расход вады ў вусці 10 900 м³/с (максімальны 40 000 м³/с). На ніжняе цячэнне ўплываюць прылівы і адлівы.
Гаспадарчае выкарыстанне
Вядзецца рыбалоўства. Асноўныя прамысловыя рыбы: кета, гарбуша, таўсталобік, калуга, амурскі сом і інш. Значныя гідраэнергетычныя рэсурсы. Суднаходны на ўсім працягу. На Амуры стаяць гарады Благавешчанск, Хабараўск, Айхой і інш. У сярэднім цячэнні Хінганскі, ніжэй — Камсамольскі запаведнік.
Літаратура
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 1: А — Аршын / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 1. — 552 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0036-6 (т. 1).
Зноскі
- ↑ З Аргунню
- ↑ Попов И. В. Амур (река в Азии) // Вялікая савецкая энцыклапедыя (руск.)