Кальман Міксат

Кальман Міксат
Mikszáth Kálmán
Асабістыя звесткі
Дата нараджэння	16 студзеня 1847(1847-01-16)[…]
Месца нараджэння	Sklabiná[d], раён Велькі-Крціш[d], Банскабістрыцкі край, Славакія
Дата смерці	28 мая 1910(1910-05-28)[…] (63 гады)
Месца смерці	Будапешт, Аўстра-Венгрыя
Пахаванне	Керэпешы[d]
Грамадзянства	Венгрыя
Жонка	Ilona Mauks[d]
Дзеці	Kálmán Mikszáth[d] і Albert Mikszáth[d]
Альма-матар	Будапешцкі ўніверсітэт
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці	пісьменнік, журналіст, палітык
Гады творчасці	1870—1910
Мова твораў	венгерская мова
Грамадская дзейнасць
Партыя	Ліберальная партыя[d]
Член у	Венгерская акадэмія навук Kisfaludy Society[d] Petőfi Society[d] Budapest Association of Journalists[d]
Творы ў Вікікрыніцах
Медыяфайлы на Вікісховішчы
Цытаты ў Вікіцытатніку

Ка́льман Мі́ксат (венг.: Kálmán Mikszáth; 16 студзеня 1847, Склабання, Венгрыя, Аўстрыйская імперыя — 28 мая 1910, Будапешт, Аўстра-Венгрыя) — венгерскі пісьменнік. Ганаровы член Венгерскай АН (з 1889).

Біяграфія

Кальман Міксат нарадзіўся 16 студзеня 1847 года ў мястэчку Склабання камітата Ноград, Аўстрыйская імперыя (цяпер раён Велькі-Крціш, Банскабістрыцкі край, Славакія) у сям’і дробнага двараніна. Пачатковую адукацыю атрымаў у гімназіі горада Рымасабат.

У 1864 годзе пераехаў разам з сям’ёй у гарадок Шэльмецбаня, у 1866 годзе паступіў на юрыдычны факультэт Будапешцкага ўніверсітэта. У пачатку 1871 года Кальман Міксат вяртаецца на радзіму і прыступае да юрыдычнай практыкі на дзяржаўнай службе ў гарадку Балашадзьярмат. У гэты ж самы час ён робіць першыя спробы ў літаратурнай сферы. Першыя яго апавяданні, апублікаваныя ў будапешцкай прэсе, поспеху не мелі, хоць адна з яго прац атрымала прыз газеты «Голас праўды». У студзені 1873 года Кальман Міксат пакінуў дзяржаўную службу, і паступіў на працу ў губернскі часопіс, затым некаторы час жыў у Будапешце, з’яўляючыся рэдактарам часопіса народніцкага толку. У сувязі з фінансавымі цяжкасцямі ў 1878 годзе Кальман Міксат пераязджае ў Сегед, дзе цесна супрацоўнічае з мясцовай газетай «Сегед Напла».

З 1879 года быў дэпутатам акругі Ільефальва ў Трансільваніі, з 1892 да смерці быў дэпутатам акругі Фэгэраш. У 1887 годзе як член Ліберальнай партыі Венгрыі быў выбраны ў Нацыянальны сход Венгрыі

Творчасць

Літаратурныя поспех прынеслі зборнікікі апавяданняў «Землякі-славакі» (1881) і «Добрыя палаўчане» (1882), напісаныя пад уплывам рамантычнай прозы М. Іокаі. Аўтар рэалістычных з элементамі сатыры раманаў «Выбары ў Венгрыі» (1893—1897), «Аблога Вестэрне» (1896, экранізацыя 1948), «Дзіўны шлюб» (1900, экранізацыя 1951), гістарычнага «Чорны горад» (1910) і інш. Яго творам уласціва спалучэнне сатырычнай завостранасці, сакавітага бытапісання анекдатычных сюжэтаў з тонкім і цёплым гумарам.

Пераклады

На беларускую мову асобныя апавяданні Міксат пераклаў Я. Васілёнак.

Літаратура

• Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — 544 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).

Беларускія пераклады

• Венгерскія апавяданні. Мн., 1957;

Спасылкі

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Кальман Міксат