Перайсці да зместу

Леаш Яначак

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
(Пасля перасылкі з Л. Яначак)
Леаш Яначак
чэшск.: Leoš Janáček
Асноўная інфармацыя
Дата нараджэння 3 ліпеня 1854(1854-07-03)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 12 жніўня 1928(1928-08-12)[3][1][…] (74 гады)
Месца смерці
Месца пахавання
Краіна
Бацька Jiří Janáček[d]
Маці Amálie Janáčková[d]
Жонка Zdeňka Janáčková[d][9]
Дзеці Olga Janáčková[d]
Альма-матар
Музычная дзейнасць
Педагог Pavel Křížkovský[d], Грэгар Іаган Мендэль, František Klácel[d], František Blažek[d], František Zdeněk Skuherský[d], Oscar Paul[d], Leo Grill[d], Ernst Ferdinand Wenzel[d], Wilhelm Rust[d], Josef Dachs[d] і Franz Krenn[d]
Прафесіі кампазітар, музыказнавец, педагог, дырыжор, лібрэтыст, настаўнік, фалькларыст, музычны крытык, тэарэтык музыкі, рэдактар, хормайстар, музычны педагог, арганіст
Інструменты арган[d]
Жанры класічная музыка і опера
Выхаванцы Rudolf Firkušný[d] і Jaroslav Kvapil[d]
Грамадская дзейнасць
Член у
Узнагароды
Аўтограф Аўтограф
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Леаш Яначак (чэшск.: Leoš Janáček, 3 чэрвеня 1854, Хуквальды — 12 жніўня 1928, Острава, Чэхаславакія) — чэшскі кампазітар, музыказнаўца-этнограф і педагог.

Сын настаўніка, вучыўся музыцы ў манастыры Брно, спяваў у манастырскім хоры, затым вучыўся ў Празе, Лейпцыгу і Вене. У 1874 пазнаёміўся ў Празе з А. Дворжакам, знаёмства перайшло ў шматгадовую дружбу. У 1881 Яначак ажаніўся і вярнуўся ў Брно, выкладаў музыку. Заснаваў школу арганістаў, якой кіраваў да 1920 года. Глыбока засвоіў мараўскія песенныя і танцавальныя традыцыі. Стаў найбуйнейшым — разам з Б. Сметанай, Дворжакам і Б. Марціну — кампазітарам Чэхіі.

Прызнанне і спадчына

[правіць | правіць зыходнік]

Музычная акадэмія ў Брно носіць імя Яначака. Фільм Філіпа Каўфмана «Невыносная лёгкасць быцця» (1988 па аднайменным рамане Мілана Кундэры) суправаджаецца фрагментамі розных твораў Яначака.

У Остраве імем Леаша Яначака быў названы міжнародны аэрапорт.

Зноскі

  1. а б Leos Janacek // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Leoš Janáček // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. а б Яначек Леош // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  4. а б Česká divadelní encyklopedie Праверана 16 красавіка 2021.
  5. а б в Vědecká knihovna v Olomouci Leoš Janáček // REGO Праверана 1 красавіка 2024.
  6. BillionGraves — 2011.
  7. а б в г DeníkVltava Labe Media, 2012. Праверана 9 мая 2023.
  8. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  9. Matriky - ACTA PUBLICA Праверана 5 жніўня 2024.
  • Hollander H. Leoš Janáček; his life and work. New York: St. Martin's Press, 1963
  • Vogel J. Leoš Janáček: a biography. New York: W.W. Norton, 1981
  • Beckerman M.B. Janáček and his world. Princeton; Oxford: Princeton UP, 2003
  • Rousseau J. Leos Janacek. Arles: Actes sud, 2004.