Перайсці да зместу

Рабер Лафон

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Рабер Лафон
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні фр.: Robert Auguste César Lafont[1]
Дата нараджэння 16 сакавіка 1923(1923-03-16)[2][3]
Месца нараджэння
Дата смерці 24 чэрвеня 2009(2009-06-24)[5][2][…] (86 гадоў)
Месца смерці
Грамадзянства
Бацька Raymond Lafont[d]
Жонка Fausta Garavini[d] і Andrée Lafont[d]
Дзеці Suzanne Lafont[d]
Месца працы
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці драматург, мовазнавец, пісьменнік, выкладчык універсітэта, паэт, гісторык літаратуры
Мова твораў аксітанская мова[7] і французская[4]
Грамадская дзейнасць
Член у
Прэміі
Узнагароды
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Рабер Лафон (акс. Robèrt Lafont; фр. Robert Lafont; 16 сакавіка 1923, Нім, Францыя24 чэрвеня 2009, Фларэнцыя, Італія) — аксітанскі і французскі пісьменнік, паэт, публіцыст і гісторык літаратуры. Аксітаніст, абаронца самабытнасці Аксітаніі[8]. Пісаў на аксітанскай, французскай, каталонскай і італьянскай мовах[9]. Прафесар лінгвістыкі[10].

Рабер Лафон нарадзіўся ў 1923 годзе ў Німе[11].

У 1940—1943 гадах вывучаў класічную філалогію ў Манпелье. У гэты перыяд, з 1941 па 1942 гады, ён стаў членам Фелібрыжа (Félibrige), культурнага руху за адраджэнне аксітанскай мовы і літаратуры ў Німе, перш чым стварыць асобны рух Joventuts Occitanas. З лета 1943 года да мая наступнага года яму давялося працаваць над французскімі моладзевымі праектамі, спачатку ў Марыяку, а потым у Лескары[12].

Пасля вызвалення Францыі ён некалькі месяцаў працаваў у канцылярыі прэфекта Гара, перш чым у 1945 годзе быў мабілізаваны ў французскія акупацыйныя войскі ў Германіі і Аўстрыі[13].

У лютым 1945 года стаў сябрам новастворанага Інстытута аксітаназнаўства[14].

У 1964 годзе ён скончыў сваю дысертацыю La Phrase occitane, якая была апублікавана ў 1967 г. У 1972 г. ён стаў загадчыкам кафедры аксітанскай мовы і літаратуры ва ўніверсітэце Поля Валеры у Манпелье. Ён стане ганаровым прафесарам гэтага ўніверсітэта[15].

У 1970-я гады спрыяў узнікненню новай лінгвістычнай тэорыі — праксематыкі[16].

Памёр 24 чэрвеня 2009 года ў Фларэнцыі ў Італіі[17].

Творчая спадчына Рабера Лафона шматгранная і ўключае зборнікі вершаў, п’есы, даследаванні аксітанскай літаратуры і публіцыстычныя творы. У апошніх Лафон настойліва абараняў самабытнасць роднай Аксітаніі, крытыкаваў культурную палітыку Францыі, абвінавачваючы яе ва «ўнутраным каланіялізме». Акрамя твораў на аксітанскай і французскай мовах, Лафон напісаў некалькі прац на каталонскай і італьянскай, якімі таксама валодаў дасканала[18].

  • Paraulas au vièlh silenci, I.E.O., 1946.
  • Dire, I.E.O., 1957.
  • Pausa Cerdana, Action poétique, 1962.
  • L'Ora, Oc, 1963.
  • Aire Liure, P. J. Oswald, 1974.
  • Lausa per un solèu mòrt e reviuda, Jorn,1984.
  • La gacha a la cistèrna / Le guetteur à la citerne, Jorn, 1998.
  • Cosmographia monspessulanensis, Jorn, 2000.
  • Lo Viatge grand de l’Ulisses d’Itaca, Jorn, 2004.
  • Poèmas 1943-1984, Jorn, 2011.

Раманы і казкі

[правіць | правіць зыходнік]
  • Vida de Joan Larsinhac, IEO, 1951.
  • Li Camins de la Saba, IEO, 1965.
  • Lei Maires d’Anguilas, I.E.O., 1966.
  • Té tu té ieu, IEO,1968.
  • L’Icòna dins l’Iscla, I.E.O., 1971.
  • Lo Sant Pelau, Cap e Cap, Agen, 1972.
  • Tua Culpa, I.E.O., 1974.
  • La Primiera Persona, Féderop, 1978.
  • Lo Decameronet, Vent Terral, Energas, 1982.
  • La Festa: 1- Lo Cavalier de Març, 2- Lo Libre de Joan, 3 - Finisegle, Fédérop-Le Chemin Vert- Obradors, Lyon, Paris, Eglise-Neuve-d’Issac, 1983-1996.
  • Bertomieu, Fédérop, 1986.
  • La Reborsiera, Fédérop,1991.
  • Chronique de l’Eternité, Fédérop, 1991.
  • L’Enclaus, I.E.O., 1992.
  • Insularas, I.E.O, 1996.
  • Contes libertins e faulas amorosas, Trabucaire, 2000.
  • L’Eròi talhat, Trabucaire, 2001.
  • Lo Fiu de l’Uòu, Atlantica, Bayonne, 2001.
  • Lei Miraus Infidèus, I.E.O., 2002.
  • Nadala, M.A.R.P.O.C, Nîmes, 2003.
  • Lei Vidas d’Atanasi, Reclams, Pau, 2005.
  • Lo Cèrcadieu, Reclams, Pau, 2007.
  • La cosmocritica, I.E.O., 2008.
  • Lo Pescar de la Sépia, I.E.O., 1958.
  • La Loba, ò la Frucha dei Tres Aubas, Aubanel,Avignon, 1959.
  • La Bourride du Comte, U.F.O.L.E.A., 1966.
  • Ramon VII, Lo Libre Occitan, 1967.
  • La Nuech deis Enganats, in Cinc Peçòtas, I.E.O., 1967.
  • Los Ventres Negres, I.E.O., 1967.
  • Teatre Claus, I.E.O, 1969.
  • Dòm Esquichòte, I.E.O.,1973.
  • Lei Cascaveus, C.D.O., 1977.
  • La Croisade, Edisud, Aix-en-Provence, 1983.
  • Istòria dau Trauc, lo Relòtge, la Cabra in Teatre d’òc al sègle XX, C.R.D.P., Montpellier, 1984.

Мовазнаўчыя эсэ

[правіць | правіць зыходнік]
  • Phonétique et Graphie du Provençal, I.E.O., 1952.
  • La Phrase Occitane. Essai d’analyse systématique, P.U.F.,1967.
  • L’ortografia occitana, sos principis, C.E.O., Montpellier, 1971.
  • L’ortografia occitana, lo provençau, C.E.O., Montpellier, 1972.
  • Le Travail et la Langue, Flammarion, Paris, 1978.
  • Le Verbe occitan, M.A.R.P.O.C., Nîmes, 1981.
  • Eléments de Phonétique Occitane, Vent Terral, Energas, 1983, 2005.
  • Le Dire et le Faire, Praxiling, Montpellier, 1990.
  • Il y a quelqu’un. La Parole et le Corps, Praxiling, Montpellier, 1994.
  • Quarante ans de sociolinguistique à la périphérie, l’Harmattan, Paris, 1997.
  • Schèmes et motivations. Le lexique du latin classique, l’Harmattan, Paris, 2000.
  • Praxématique du latin classique, l’Harmattan, Paris, 2001.
  • L’Être de Langage, Pour une anthropologie linguistique, Lambert-Lucas, Limoges, 2004.
  • La motivation postérieure et nasale du schème en sémitique. Une approche par l’arabe classique, Lambert-Lucas, Limoges, 2006.
  1. Le Maitron — 1964. Праверана 9 ліпеня 2023.
  2. а б Robert Lafont // Babelio — 2007. Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Brozović D., Ladan T. Robert Lafont // Hrvatska enciklopedijaLZMK, 1999. — 9272 с.
  4. а б Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: платформа адкрытых даных — 2011. Праверана 10 кастрычніка 2015.
  5. http://www.ladepeche.fr/article/2009/06/25/629659-Disparition-Robert-Lafont-lo-grand-davancier.html
  6. а б https://academiedenimes.org/site/wp-content/uploads/2013/04/LISTE-ALPHABETIQUE-DES-FAUTEUILS.xls
  7. а б в г д Fourié J. LAFONT (Robert) // Dictionnaire des auteurs de langue d'Oc de 1800 à nos joursAix-en-Provence: Felibrige edicioun, 2009. — P. 186. — 369 с. — ISBN 978-2-9533591-0-7
  8. «Lafont (Robert)», dans Ivan Gaussen (préf. André Chamson), Poètes et prosateurs du Gard en langue d'oc: depuis les troubadours jusqu'à nos jours, Paris, Les Belles Lettres, coll. «Amis de la langue d'oc», 1962 (BNF 33021783), p. 81.
  9. Philippe-Jean Catinchi, Robert Lafont, "Etudes héraultaises", n° 40, 2010.
  10. Philippe-Jean Catinchi, Robert Lafont, linguiste, écrivain occitan, Le Monde, le 30 juin 2009, https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2009/06/30/robert-lafont-linguiste-ecrivain-occitan_1213508_3382.html
  11. «Lafont (Robert)», dans Ivan Gaussen (préf. André Chamson), Poètes et prosateurs du Gard en langue d'oc: depuis les troubadours jusqu'à nos jours, Paris, Les Belles Lettres, coll. «Amis de la langue d'oc», 1962 (BNF 33021783), p. 81.
  12. Robert Lafont, Imatges e votz / Images et voix, anthologie bilingue éd. par Claire Torreilles, préface de J.-C. Forêt et aquarelles originales de Robert Lafont, CRDP Montpellier, 2010.
  13. Philippe-Jean Catinchi, Robert Lafont, linguiste, écrivain occitan, Le Monde, le 30 juin 2009, https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2009/06/30/robert-lafont-linguiste-ecrivain-occitan_1213508_3382.html
  14. Per Robèrt Lafont, "Lenga e País d’òc", n° 50-51, CRDP Montpellier, 2011.
  15. Marie-Jeanne Verny, «Lafont Robert», dans Patrick Cabanel et André Encrevé (dir.), Dictionnaire biographique des protestants français de 1787 à nos jours: H-L, t. III, Paris-Max Chaleil, 2022 (ISBN 978-2-8462-1333-2), p. 575-577.
  16. Robert Lafont, Le roman de la langue. Actes du Colloque de Nîmes et Arles (2000), CELO/William Blake &Co, Toulouse, 2005.
  17. Philippe-Jean Catinchi, Robert Lafont, linguiste, écrivain occitan, Le Monde, le 30 juin 2009, https://www.lemonde.fr/disparitions/article/2009/06/30/robert-lafont-linguiste-ecrivain-occitan_1213508_3382.html
  18. Philippe-Jean Catinchi, Robert Lafont, "Etudes héraultaises", n° 40, 2010.