Ізяслаў Яраславіч

Ізяслаў Яраславіч
вялікі князь кіеўскі 20 лютага 1054 — 1068
Папярэднік	Яраслаў Уладзіміравіч
Пераемнік	Усяслаў Брачыславіч
вялікі князь кіеўскі 1069 — 1073
Папярэднік	Усяслаў Брачыславіч
Пераемнік	Святаслаў Яраславіч
вялікі князь кіеўскі 1077 — 3 кастрычніка 1078
Папярэднік	Усевалад Яраславіч
Пераемнік	Усевалад Яраславіч
Нараджэнне	1024 Ноўгарад, Наўгародская Русь[d], Кіеўская Русь
Смерць	3 кастрычніка 1078 Няжаціна ніва[d], Чарнігаўскае княства
Месца пахавання	Дзесяцінная царква[d]
Род	Рурыкавічы
Бацька	Яраслаў Уладзіміравіч
Маці	Інгігерда
Жонка	Гертруда Польская
Дзеці	Яраполк Ізяславіч, Святаполк Ізяславіч і Мсціслаў Ізяславіч
Дзейнасць	палітык
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Ізяслаў Яраславіч, у хрышчэнні Дзмітрый (1024 — 3 кастрычніка 1078) — князь тураўскі (1042—1054) і вялікі князь кіеўскі (1054—1078, з перапынкамі).

Біяграфія

Другі або трэці сын вялікага князя кіеўскага Яраслава Уладзіміравіча. Княжыў у Тураве, напэўна, з 1042 года. У 1052 годзе, пасля смерці старэйшага брата Уладзіміра, атрымаў яшчэ і сталец у Ноўгарадзе.

Пасля смерці бацькі (1054) стаў вялікім князем кіеўскім. У 1058 годзе здзейсніў паход на вярхоўі Акі і перамог голядзь. У 1067 годзе з братамі Святаславам і Усеваладам ваяваў супраць полацкага князя Усяслава Брачыславіча, удзельнічаў у бітве на Нямізе. Падчас перамоў каля Ршы падступна захапіў Усяслава ў палон і пасадзіў у цямніцу-поруб у Кіеў. Падчас народнага паўстання ў 1068 года Ізяслаў Яраславіч сагнаны з велікакняжацкага стальца.

У 1069 годзе з дапамогай польскага караля Баляслава вярнуўся ў Кіеў, потым прагнаў Усяслава і з Полацка, пасадзіў там свайго сына Мсціслава Ізяславіча, а потым Святаполка Ізяславіча. У 1073 годзе выгнаны з Кіева сваім братам Святаславам, беспаспяхова шукаў падтрымкі ў Польшчы і Свяшчэннай Рымскай імперыі. Пасля смерці Святаслава ў 1077 годзе зноў заняў кіеўскі сталец. У Тураў на княжанне паслаў сына Яраполка Ізяславіча. Загінуў у міжусобнай вайне пад Чарнігавам.

Адзін са складальнікаў зводу законаў — Рускай праўды.

Віслыя свінцовыя пячаткі Ізяслава Яраславіча выяўлены падчас археалагічных раскопках у Ваўкавыску, Тураве, Брэсце.

Гл. таксама

• Пячатка Ізяслава Яраславіча

Літаратура

• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 3: Гімназіі — Кадэнцыя / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1996. — С. 477. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0041-2.
• Штыхаў Г. Ізяслаў Яраславіч // БЭ ў 18 т. Т. 7. Мн., 1998.