Іван Федасеевіч Гаркуша

Іван Федасеевіч Гаркуша
Іван Федасеевіч Гаркуша
Дата нараджэння	29 красавіка 1896
Месца нараджэння	Гарадзішча, Чаркаскі павет[d], Кіеўская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	6 жніўня 1970 (74 гады)
Месца смерці	Горкі, Горацкі раён, Магілёўская вобласць, БССР, СССР ці Мінск, БССР, СССР;
Грамадзянства	СССР;
Дзеці	Ірына Іванаўна Гаркуша
Род дзейнасці	навуковец, глебазнавец, выкладчык універсітэта
Навуковая сфера	глебазнаўства
Месца працы	Нацыянальная акадэмія навук Беларусі; Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія;
Навуковая ступень	доктар сельскагаспадарчых навук
Навуковае званне	акадэмік АН БССР, акадэмік УАСГНІЛ, прафесар
Альма-матар	Херсонскі дзяржаўны аграрны ўніверсітэт;
Узнагароды	Ганаровая грамата Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР

Іван Федасеевіч Гарку́ша (29 красавіка 1896, Гарадзішча, Гарадзішчанскі раён, Чаркаская вобласць — Мінск, 6 жніўня 1970) — беларускі глебазнавец, акадэмік Акадэміі навук БССР (1961), акадэмік Акадэміі сельскагаспадарчых навук (1959), доктар сельскагаспадарчых навук, прафесар (1954), заслужаны дзеяч навукі БССР (1956)^[2].

Біяграфія[правіць | правіць зыходнік]

У 1919—1920 гадах служба ў Чырвонай Арміі. З 1920 па 1923 год працаваў настаўнікам. Скончыў Херсонскі сельскагаспадарчы інстытут (руск.) (бел. (1928), Вышэйшыя Педагагічныя курсы пры Харкаўскім сельскагаспадарчым інстытуце (1930). З 1930 года аспірант, навуковы супрацоўнік Усесаюзнага інстытута ўгнаенняў, агратэхнікі і аграглебазнаўства, адначасова загадчык кафедры глебазнаўства і земляробства Ленінградскай вышэйшай камуністычнай школы^[2].

Дырэктар глеба-агранамічнай лабараторыі Туркестанскага філіяла АН БССР (1942)^[2]. З 1944 года прарэктар, у 1952—1965 гг. рэктар і адначасова загадчык кафедры глебазнаўства Беларускай сельскагаспадарчай акадэміі^[2].

Навуковая дзейнасць[правіць | правіць зыходнік]

Аўтар прац па эвалюцыі дзярнова-падзолістых і тарфяна-балотных глеб пад уздзеяннем акультурвання. За падручнік «Глебазнаўства» (1940, 6-е выд. 1962) і за манаграфію «Акультурванне глебаў як сучасны этап глебаўтварэння» (1956) прэмія імя акадэміка Вільямса (1947, 1957) АН СССР. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР 4—6 скліканняў^[2].

Узнагароды[правіць | правіць зыходнік]

Узнагароджаны двума ордэнамі Леніна (1961, 1964), Працоўнага Чырвонага Сцяга (1958), «Знак Пашаны», медалямі, Ганаровымі граматамі Прэзідыума Вярхоўнага Савета БССР.

Памяць[правіць | правіць зыходнік]

На корпусе № 10 БСГА ўстаноўлена мемарыяльная дошка (1994).

Зноскі

↑ Czech National Authority Database Праверана 29 студзеня 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>
↑ ^а ^б ^в ^г ^д Гаркуша Иван Федосеевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 139. — 737 с.

Літаратура[правіць | правіць зыходнік]

Гаркуша Іван Федасеевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — С. 61. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).
Гаркуша І. Ф. // Памяць: Гіст.-дакум.хроніка Горацкага р-на. — Мн., 1996. — С. 541.
Гаркуша Іван Федасеевіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 211. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
Лившиц В. М., Цыганов А. Р. Верность земле. Горки. Соавт.: — Горки: 1999. — 54 с., ил. ISBN 985-6120-38-1
Гаркуша Иван Федосеевич. В кн.: Лившиц, В. М., Цыганов, А. Р., Саскевич, П. А. Гордость и слава Белорусской государственной сельскохозяйственной академии. Профессора и выпускники: академики и члены-корреспонденты — Горки: 2017. — С.37-38. ISBN 978-985-467-707-1

Спасылкі[правіць | правіць зыходнік]

Памяці вучонага:Гаркуша Іван Федасеевіч // Нацыянальная акадэмія навук Беларусі
Іван Федасеевіч Гаркуша ў базе даных «История белорусской науки в лицах» Цэнтральнай навуковай бібліятэкі імя Якуба Коласа НАН Беларусі (руск.)

[_e3ea778c78a500e2-1] Czech National Authority Database Праверана 29 студзеня 2023.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q13550863"></a>

[БС-2] а ^б ^в ^г ^д Гаркуша Иван Федосеевич // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 139. — 737 с.

[1]

[2]