Віленскае ваяводства (1926—1939): Розніца паміж версіямі

З Вікіпедыі, свабоднай энцыклапедыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др вікіфікацыя, перанесена: Пастаўскі павет → Пастаўскі павет з дапамогай AWB
вікіфікацыя, дапаўненне
Радок 7: Радок 7:
| Гімн =
| Гімн =
| Статус = ваяводства
| Статус = ваяводства
| Краіна = [[Польская Рэспубліка, 1918—1939|Польская Рэспубліка]]
| Краіна = [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польская Рэспубліка]]
| Уваходзіць у =
| Уваходзіць у =
| Улучае = 9 паветаў
| Улучае = 9 паветаў
| Сталіца = [[Вільня]]
| Сталіца = [[Вільнюс|Вільня]]
| БуйныГорад = [[Вільня]]
| БуйныГорад =
| БуйныяГарады = [[Ашмяны]]<br />[[Свянцяны]]<br />[[Дзісна]]
| БуйныяГарады = [[Ашмяны]]<br />[[Свянцяны]]<br />[[Дзісна]]
| Дата = [[20 студзеня]] [[1926]] года
| Дата = [[20 студзеня]] [[1926]] года
Радок 51: Радок 51:
}}
}}


'''Віленскае ваяводства''' ({{lang-pl|województwo wileńskie}}, {{lang-lt|Vilniaus vaivadija}}) — ваяводства ў складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка, 1918—1939|Польскай Рэспублікі]] з [[1926]] года да перадачы гэтай тэрыторыі [[СССР|Савецкім Саюзам]] [[Літва|Літве]] і [[БССР|Беларускай ССР]] у верасні [[1939]] года. Было ўтворана ў [[1923]] годзе. Сталіца знаходзілася ў [[Вільня|Вільні]].
'''Віленскае ваяводства''' ({{lang-pl|województwo wileńskie}}, {{lang-lt|Vilniaus vaivadija}}) — ваяводства ў складзе міжваеннай [[Польская Рэспубліка (1918—1939)|Польскай Рэспублікі]] з [[1926]] года да перадачы гэтай тэрыторыі [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|Савецкім Саюзам]] [[Літва|Літве]] і [[Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка|Беларускай ССР]] у верасні [[1939]] года. Было ўтворана ў [[1923]] годзе. Сталіца знаходзілася ў [[Вільнюс|Вільні]].


== Апісанне ==
== Апісанне ==
Радок 59: Радок 59:


== Месцазнаходжанне ==
== Месцазнаходжанне ==
Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з [[СССР|Савецкім Саюзам]] на ўсходзе, [[Літва|Літвой]] на захадзе, [[Латвія]]й на поўначы, [[Навагрудскае ваяводства, 1919—1939|Навагрудскім ваяводствам]] на поўдні і [[Беластоцкае ваяводства, 1919—1939|Беластоцкім ваяводствам]] на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, [[Возера Нарач|Нарач]] — найвялікшае возера [[Беларусь|Беларусі]] і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На [[1 студзеня]] [[1937]] года лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.
Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|Савецкім Саюзам]] на ўсходзе, [[Літва|Літвой]] на захадзе, [[Латвія]]й на поўначы, [[Навагрудскае ваяводства (Польшча)|Навагрудскім ваяводствам]] на поўдні і [[Беластоцкае ваяводства (1919—1939)|Беластоцкім ваяводствам]] на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, [[Возера Нарач|Нарач]] — найвялікшае возера [[Беларусь|Беларусі]] і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На [[1 студзеня]] [[1937]] года лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.


== Гарады і адміністрацыйны падзел ==
== Гарады і адміністрацыйны падзел ==
[[Вільня]] з’яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у [[1939]] годзе налічвала 195 тысяч месцічаў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў.
[[Вільнюс|Вільня]] з’яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у [[1939]] годзе налічвала 195 тысяч жыхароў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў.


У 1922—1939 гг. Віленскае ваяводства падзялялася на 9 [[павет]]аў:
У 1922—1939 гг. Віленскае ваяводства падзялялася на 9 [[павет]]аў:

* [[Браслаўскі павет (Польская Рэспубліка)|Браслаўскі павет]] (плошча 4 217 км², нас. 143 100),
* [[Браслаўскі павет (Польская Рэспубліка)|Браслаўскі павет]] (плошча 4 217 км², нас. 143 100),
* [[Дзісенскі павет (1921—1940)|Дзісненскі павет]] (плошча 3 968 км², нас. 159 900),
* [[Дзісенскі павет (1921—1940)|Дзісненскі павет]] (плошча 3 968 км², нас. 159 900),
Радок 73: Радок 72:
* [[Свянцянскі павет (Польская Рэспубліка)|Свянцянскі павет]] (плошча 4 017 км², нас. 136 500),
* [[Свянцянскі павет (Польская Рэспубліка)|Свянцянскі павет]] (плошча 4 017 км², нас. 136 500),
* [[Вілейскі павет (1920—1940)|Вілейскі павет]] (плошча 3 427 км², нас. 131 100),
* [[Вілейскі павет (1920—1940)|Вілейскі павет]] (плошча 3 427 км², нас. 131 100),
* павет горада [[Вільня|Вільні]] (з [[1930]] года) (плошча 105 км², нас. 195 100),
* павет горада Вільні (з [[1930]] года) (плошча 105 км², нас. 195 100),
* [[Віленска—Троцкі павет]] (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за [[Сілезскае ваяводства, 1920—1939|аўтаномнае Сілезскае ваяводства]]).
* [[Віленска—Троцкі павет]] (плошча 5 967 км², нас. 214 500. Гэта быў найвялікшы павет ва ўсёй міжваеннай Польшчы, большы за [[Сілезскае ваяводства, 1920—1939|аўтаномнае Сілезскае ваяводства]]).


Радок 79: Радок 78:


== Падзел 1939 года ==
== Падзел 1939 года ==
У [[1939]] годзе выяводства было падзелена паміж [[СССР]] і [[Літва|Літоўскай рэспублікай]], а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падполле<ref>[http://w.icm.edu.pl/ak/txt/delegWiln.htm Заява рэгіянальнага ўрада ў Вільні] {{ref-pl}}</ref>.
У [[1939]] годзе выяводства было падзелена паміж [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] і [[Літва|Літоўскай рэспублікай]], а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падполле<ref>[http://w.icm.edu.pl/ak/txt/delegWiln.htm Заява рэгіянальнага ўрада ў Вільні] {{ref-pl}}</ref>.

⚫
{{Зноскі}}


== Літаратура ==
== Літаратура ==


== Спасылкі ==
⚫
{{Зноскі}}
{{Commons|Category:}}
* [https://www.radzima.net/be/places/#10 Адміністрацыйны падзел Віленскага ваяводства на сайце Radzima.net]


{{Адміністрацыйны падзел міжваеннай Польскай Рэспублікі}}
{{Адміністрацыйны падзел міжваеннай Польскай Рэспублікі}}

Версія ад 02:34, 23 снежня 2019

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Віленскае ваяводства.
Віленскае ваяводства
Герб
Герб
Краіна Польская Рэспубліка
Статус ваяводства
Уваходзіць у
Адміністрацыйны цэнтр Вільня
Дата ўтварэння 20 студзеня 1926 года
Дата скасавання 1939
Ваявода апошні — Артур Марушэўскі
Насельніцтва (1931) 1 276 000
Шчыльнасць 44 чал./км²
Нацыянальны склад палякі — 59,7%
беларусы — 22,7%
яўрэі — 8,5%
літоўцы — 5,2%
рускія — 3,4%
іншыя — 0,3%.
Плошча 29 011 км²
(4-е месца)
Віленскае ваяводства на карце
Код аўтам. нумароў WN
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Віленскае ваяводства (польск.: województwo wileńskie, літ.: Vilniaus vaivadija) — ваяводства ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі з 1926 года да перадачы гэтай тэрыторыі Савецкім Саюзам Літве і Беларускай ССР у верасні 1939 года. Было ўтворана ў 1923 годзе. Сталіца знаходзілася ў Вільні.

Апісанне

Большасць тэрыторыі ваяводства складала Сярэдняя Літва, якая была інкарпараваная Польшчай у 1922 годзе. З 6 красавіка 1922 года да 22 снежня 1925 года тэрыторыя ваяводства называлася Віленская Зямля.

Плошча ваяводства складала 29 011 квадратных кіламетраў, а колькасць насельніцтва паводле перапіса насельніцтва 1931 года — 1 276 000 чалавек. Большасць насельніцтва складалі палякі (59,5%) і беларусы (22,7%). Таксама былі літоўцы (5,2%), рускія (3,4%) і іншыя (0,3%) уключна з караімамі. У гарадах (за выняткам Вільні) значную колькасць насельніцтва складалі яўрэі (8.5% ад усяго насельніцтва).[1] 61,2% — рыма-каталікі, 26,9% — праваслаўныя, 9,4% — іўдзеі, 2,4% — іншыя веравызнанні.

Месцазнаходжанне

Ваяводства размяшчалася ў паўночна-ўсходняй частцы дзяржавы, межавала з Савецкім Саюзам на ўсходзе, Літвой на захадзе, Латвіяй на поўначы, Навагрудскім ваяводствам на поўдні і Беластоцкім ваяводствам на паўднёвым захадзе. Мясцовасць была раўнінная, месцамі гарыстая, у склад ваяводства ўваходзілі некалькі азёраў (напрыклад, Нарач — найвялікшае возера Беларусі і найвялікшае возера Польшчы ў міжваенны перыяд). На 1 студзеня 1937 года лясы займалі 21.2% плошчы тэрыторыі ваяводства.

Гарады і адміністрацыйны падзел

Вільня з’яўлялася пятым па велічыні горадам у Польшчы (у 1939 годзе налічвала 195 тысяч жыхароў). Віленскае ваяводства налічвала 14 гарадоў.

У 1922—1939 гг. Віленскае ваяводства падзялялася на 9 паветаў:

Сталіцы паветаў па звестках на 1931 год налічвалі: Вільня — 190 172 жыхароў, Браслаў — 1587 жыхароў, Дзісна — 4413 жыхароў, Маладзечна — 1997 жыхароў, Ашмяны — 6000 жыхароў, Паставы — 974 жыхары, Свянцяны — 6000 жыхароў, Вілейка — 3417 жыхароў.

Падзел 1939 года

У 1939 годзе выяводства было падзелена паміж СССР і Літоўскай рэспублікай, а польскія дзяржаўныя дзеячы сышлі ў падполле[2].

Зноскі

  1. ↑ Паводле перапісу насельніцтва Польшчы 1931 года. «Drugi Powszechny Spis Ludności z dnia 9 XII 1931 r». Statystyka Polski D (34). 1939.
  2. ↑ Заява рэгіянальнага ўрада ў Вільні (польск.)

Літаратура

Спасылкі

Узята з "https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Віленскае_ваяводства_(1926—1939)&oldid=3523490"